دانشمندان در داخل سنگ فضایی مرموزی به نام شهاب‌سنگ آلنده (Allende) که در سال 1969 به صحرای مکزیک برخورد کرده بود، موادی بین‌ستاره‌ای یافته‌اند که سن آن‌ها به قبل از شکل‌گیری منظومه شمسی برمی‌گردد و ساختار آن‌ها به‌گونه‌ای است که با دانسته‌های قبلی ما درباره این نوع مواد کاملا متفاوت است.

یافتن چنین مواد بسیار قدیمی‌ که حاوی گردوغبار ستاره‌ای که دانشمندان به آن‌ها، ذرات پیشاخورشیدی (presolar grains) می‌گویند، واقعا بسیار نادر است.

چند هفته پیش، تیمی از دانشمندان اعلام کردند که ذرات پیشاخورشیدی کشف‌شده در داخل یک شهاب‌سنگ دیگری که در سال 1969 در استرالیا به زمین برخورد کرده، حاوی قدیمی‌ترین ماده شناخته‌شده بر روی سیاره زمین است که سن آن به ۵ تا ۷ میلیارد سال قبل بازمی‌گردد.

سن منظومه شمسی ما چیزی در حدود ۴.۶ میلیارد سال است، بنابراین باید بگوییم که این سنگ‌ها دارای موادی هستند که قدمت آن‌ها به زمان‌های اولیه شکل‌گیری کیهان برمی‌گردد.

حالا در مطالعه جدیدی که توسط دانشمندان دانشگاه واشنگتن انجام گردیده، نوعی ذرات پیشاخورشیدی در داخل شهاب‌سنگ آلنده پیدا شده که با آنچه که ما تابه‌حال درباره مواد بین‌ستاره‌ای می‌دانستیم در تناقض است.

این ذرات کشف‌شده، از جنس ماده کاربید سیلیسیوم (SiC) هستند که در داخل نوعی ناخالصی به نام کوریوم ماری (بعد از کشف عنصر کوریوم توسط ماری کوری) قرار گرفته‌اند.

Olga Pravdivtseva، فیزیکدان و پژوهشگر کیهان‌شیمی می‌گوید: موضوع جالب این است که ذرات پیشاخورشیدی یافته‌شده در داخل شهاب‌سنگ آلنده، با دانسته‌های ما درباره نحوه شکل‌گیری منظومه شمسی همخوانی ندارند، چراکه این ذرات نمی‌توانند در محیطی که حاوی ناخالصی‌های کوریوم ماری است دوام بیاورند.

ناخالصی کوریوم ماری، قبلا به‌عنوان یک ماده شیمیایی با ارزش در داخل شهاب‌سنگ‌ها شناخته شده است که یک ترکیب معدنی غنی از کلسیم و آلومینیوم (CAI) بوده و قدیمی‌ترین ماده جامد شکل‌گرفته در منظومه شمسی ماست. اما در مورد شهاب‌سنگ آلنده آنچه که باعث شگفتی دانشمندان شده این است که ذرات پیشاخورشیدی نمی‌توانند در داخل این ناخالصی وجود داشته باشند.

دانشمندان فکر می‌کنند که CAIها، در شرایط بسیار داغ سحابی خورشید که توده متراکمی از گاز و گردوغبار بوده شکل گرفته‌اند. آن‌ها در مقاله خود نوشته‌اند: تقریبا پذیرفته شده است که CAIها در داخل سحابی خورشید و در درجه حرارت‌های بالای ۱۳۰۰ درجه سانتی‌گراد تشکیل شده‌اند؛ یعنی در جایی که ذرات پیشاخورشیدی هرگز نمی‌توانند دوام بیاورند. CAIها سپس به سایر مناطق سحابی که در آنجا به‌هم‌پیوستگی سیاره‌ها اتفاق افتاده منتقل شده‌اند.

تیم تحقیق در آزمایش‌های خود با حرارت دادن نمونه کوچکی از کوریوم ماری، متوجه اثرات گازی شدند که وجود ذرات پیشاخورشیدی در داخل CAIها را تایید می‌کرد؛ یعنی کشف ترکیب غیرمنتظره‌ای از مواد شیمیایی که ما را مجبور می‌کند تا دانسته‌های خود را درباره سحابی خورشید در چندین میلیارد سال گذشته مورد بازنگری قرار دهیم. Pravdivtseva می‌گوید: این کشف، به‌لحاظ تجربی، واقعا فوق‌العاده است.

دانشمندان نمی‌دانند که ماده کاربید سیلیسیوم چگونه از فضای میان‌ستاره‌ای به داخل این مواد جامد بسیار قدیمی انتقال یافته است. گرچه CAIها به‌عنوان قدیمی‌ترین مواد منظومه شمسی، به‌طور گسترده مورد مطالعه محققان قرار گرفته‌اند، اما همچنان سوالاتی درباره طبیعت و منشا آن‌ها، نحوه توزیع‌شان در بین شهاب‌سنگ‌های اولیه و رابطه‌شان با سایر عناصر شهاب‌سنگی وجود دارند که هنوز جوابی برای آن‌ها پیدا نشده‌ است.

یافته‌های مطالعه حاضر در مجله Nature Astronomy چاپ شده‌اند.

نوشته کشف یک ماده بین‌ستاره‌ای عجیب که قدیمی‌تر از منظومه شمسی است! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

با وجود آشفتگی و انبوه کربن دی‌اکسید جو سیاره زهره ، به نظر می‌رسد که این سیاره مکان مناسبی برای سفرهای فضایی در منظومه شمسی باشد. اما اگر چنین امکانی به وجود بیاید، حتما باید مطمئن شوید که قبل از ظهر به این سیاره‌ی جهنمی سفر می‌کنید!

دانشمندان مدت‌هاست به دنبال حل معمای جو سیاره‌ی زهره، دومین سیاره منظومه شمسی هستند. حال به نظر می‌رسد، با مشاهده بادهای فوق‌العاده شدیدی که نه‌تنها در امتداد خط استوا، بلکه تا قطب‌های این سیاره ادامه‌دارند، سرنخ‌هایی از چگونگی ایجاد موج گرانشی عظیم جو سیاره زهره در اختیار دانشمندان قرارگرفته است. بررسی‌های جدید اخترشناسان در مورد شب‌های مرموز سیاره‌ی زهره (نیمه‌ی تاریک سیاره که در برابر خورشید قرار دارد) به‌طور غیرمنتظره‌ای نشان می‌دهد که جو چرخشی زهره و بادهای قدرتمند این سیاره در تاریکی حتی از روز هم پر هرج‌ومرج تر و نامنظم‌تر هستند.

سیاره زهره دارای دوره چرخشی ۲۴۳ روزه است، اما جو سیاره هر چهار روز یک‌بار با سرعتی بیش از ۴۰۰ کیلومتر در ساعت به‌موازات خط استوای سیاره می‌چرخد. این بادها سرعتی بیش از ۸۰ کیلومتر دارند. به نظر می‌رسد، این بادها از نواحی استوایی گرفته‌ شده و در سراسر جو زهره گسترش‌ یافته‌اند. محققان همیشه از دادن توضیحی قانع‌کننده در مورد چگونگی امکان حفظ چنین سرعتی در لایه‌های فوقانی سیاره ناتوان بوده‌اند.

به گفته محققان، نور خورشید منعکس‌شده از ابرهای سیاره زهره، بادهای جوی را تحت تاثیر می‌گذارند. اتم‌ها و مولکول‌های جو زهره، به روش‌های مختلفی نور خورشید را جذب می‌کنند و اثر به خصوصی «اثر گلخانه‌ای» از خود به‌جای می‌گذارند.

دوره چرخشی سیاره زهره، معمایی است که دانشمندان هنوز قادر به توضیح دادن آن نشده‌اند

سیاره زهره به دلیل همین اثر گلخانه‌ای، گرم‌ترین سیاره منظومه شمسی محسوب می‌شود. نور خورشید پس از نفوذ در جو این سیاره و جذب شدن توسط سطح آن، به‌صورت گرما از سطح آن منعکس می‌شود. اما انبوه کربن دی‌اکسید جو زهره، این گرما را به دام انداخته و از رها شدن آن در فضای بیرونی جلوگیری می‌کند. این جذب اضافی گرما که اثر گلخانه‌ای نام دارد، میانگین گرمای زهره را بیش از هر سیاره دیگری حتی نسبت به عطارد (نزدیک‌ترین سیاره به خورشید) بالابرده است.

جورج پارلتا، اخترفیزیکدانی از آژانس پژوهش‌های هوافضای ژاپن (جاکسا)، می‌گوید:

این نخستین باری است که قادر بودیم، گردش جو نیمه‌ی شب سیاره‌ی زهره را به صورت کامل بررسی کنیم. در حالی که گردش جوی در روزهای سیاره به‌صورت کاملا جامعی بررسی شده بود، اما هنوز هم حقایق کشف نشده‌ی زیادی در مورد قسمت شب زهره وجود دارند.

محققان برای این مطالعه از ابزارهای نقشه‌برداری جوی و تصویربرداری طیفی نور مرئی و مادون‌قرمز (VIRTIS) فضاپیمای ونوس اکسپرس بهره برده‌اند که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵ اطلاعاتی از جو سیاره‌ی زهره جمع‌آوری کرده بود. جو دومین سیاره‌ی منظومه شمسی همواره تحت تأثیر بادهای بسیار شدید است که تا ۶۰ برابر سریع‌تر از سیاره ما هستند، این پدیده «چرخش‌های جوی فوق‌العاده» نام دارد.

پارلتا گفت:

ما با ردیابی نحوه حرکت ابرهای قسمت‌های فوقانی در روزهای زهره، چندین دهه را صرف مطالعه این بادهای فوق‌العاده چرخان کرده‌ایم و اکنون هم تصاویر واضح فرابنفش بسیاری در اختیار داریم. بااین‌وجود مدل‌های شبیه سازی شده، هنوز قادر به بازسازی چرخش‌های جوی فوق‌العاده زهره نیستیم که به وضوح نشان می‌دهد هنوز برخی توضیحات دیگر در این مورد وجود دارد که از دسترس ما خارج بوده‌اند.

انتشارات حرارتی پیش از این در نحوه حرکت جو در لایه‌های فوقانی تاثیر گذاشته بودند، اما آنچه در زیر این لایه‌ها رخ داده، هنوز برای دانشمندان ناشناخته بوده است. اما آن‌ها با استفاده از اطلاعات کاوشگر ونوس اکسپرس اطلاعات ارزشمندی در اختیار دارند.

پارلتا می‌گوید:

VIRTIS به ما این امکان را داد که برای نخستین بار این ابرها را به درستی مشاهده کنیم و متوجه نکاتی شویم که محققان پیش از این نتوانسته بودند، کشف کنند. نتایج مطالعه ما غیرمنتظره و شگفت‌آور بود.

مدل‌سازی کنونی از جو سیاره‌ی زهره نشان می‌دهد که چرخش‌های جوی فوق‌العاده این سیاره در هر دو حالت شب و روز به یک صورت رخ می‌دهد. اما اطلاعات جدید نشان می‌دهد که بادهای زهره، درواقع زمانی که ازنظر خورشید پنهان می‌شوند، پر هرج‌ومرج تر و نامنظم‌تر می‌شوند.

تحقیقات این محققان نشان می‌دهد که در نیمه‌ی تاریک زهره، ابرهای بزرگ‌تر، موج‌دار و نامنظم‌تری نسبت به نیمه‌ای که در سمت خورشید قابل رؤیت است دیده می‌شود. محققان گمان می‌کنند که این به دلیل پدیده‌ای به نام «امواج ثابت» است.

آگوستین سانچز لاواگا محققی از دانشگاه پالاس واسکو در اسپانیا و یکی از محققان این تیم تحقیقاتی گفت:

امواج ثابت در واقع چیزی هستند که به آن امواج گرانشی گفته می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، امواجی که در جو پایین‌تر زهره پدید می‌آیند، کمتر در چرخش‌های این سیاره دیده می‌شوند.

این یافته‌ها بسیار مهم هستند، چراکه ما دانشمندان از چگونگی کارکرد جو زهره اطلاعی ندارند. درک گردش‌های جوی این سیاره، یکی از عناصر کلیدی برای حل معماهای این سیاره مرموز است

این امواج در نواحی شیب‌دار و  کوهستانی زهره متمرکز شده‌اند. این نشان می‌دهد که توپوگرافی (موقعیت مکانی) سیاره هم روی این نوع ابرها تاثیر می‌گذارد. این نخستین باری نیست که این امواج گرانشی در سیاره‌ی زهره مشاهده می‌شوند، اما اطلاعات جدید نشان می‌دهد که این پدیده صرفا محدود به نواحی مرتفع سیاره، همچون کوه‌ها نیستند. چنین امواج گرانشی در اتمسفر زمین هم وجود دارد که منجر به تلاطم‌های عظیم آب و هوایی می‌شوند. دانشمندان پیش از این هم امواج گرانشی جو سیاره زهره را مشاهده کرده بودند. ماموریت ونوس اکسپرس پیش از پایان ماموریت خود در سال ۲۰۱۴، بارها قادر به رصد این امواج بوده است.

کاوشگر آکاتسوکی ژاپن هم امواج گرانشی فوق را در دسامبر ۲۰۱۵ زمانی که به سیاره زهره رسید، مشاهده کرده بود؛ اما آکاتسوکی با توجه به از دست دادن موقعیت مداری خود در ۷ دسامبر ۲۰۱۵، از نقطه رصد این امواج خارج شد. این کاوشگر با بازگشت به موقعیت مداری سابق خود در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۶، بازهم قادر به مشاهده مجدد ساختارهای روشن امواج گرانشی جو سیاره زهره شد. بر اساس داده های کاوشگر ژاپنی، این موج گرانشی عظیم از قطب شمال زهره تا قطب جنوب این سیاره امتداد دارد.

در این مطالعه محققان نیمکره جنوبی زهره را مشاهده کردند که عموما نواحی کم ارتفاع را پوشش می‌داد. اما محققان می‌گویند که این امواج خیلی روی جابه جایی‌های جوی تاثیر نمی‌گذارند؛ اما این تاثیر هم به‌اندازه کافی قوی است. درواقع شواهد کمی از این تاثیرات در ابرهای پایین‌تر تا ارتفاع ۵۰ کیلومتری از سطح زهره وجود دارد. به همین دلیل است که محققان هنوز کاملا مطمئن نیستند. به نظر می‌رسد که محققان اکنون دیدگاه بهتری در مورد نیمه‌ی تاریک این سیاره دارند.

ریکاردو هوسو محققی از دانشگاه باسک در اسپانیا و یکی از محققان این تیم تحقیقاتی می‌گوید:

انتظار داشتیم که این امواج را در سطوح پایین‌تر پیدا کنیم، چراکه این امواج را در سطوح بالاتر دیده بودیم و فکر می‌کردیم که از سطح ابرها بالا می‌روند. نتایج یافته‌های ما قطعا غیرمنتظره بوده است. ما قصد داریم که مدل‌سازی‌های سیاره‌ی زهره را دوباره بررسی کنیم تا توضیحات بیشتری به دست بیاوریم.

.

منبع: .popularmechanics

 

مطلب کشف شگفت‌انگیز اخترشناسان از سمت تاریک سیاره زهره برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است.

گوی های غول آسایی از گِل گرم که در فضا سفر می کرده اند، به احتمال زیاد اجرام کیهانی منظومه شمسی را شکل داده اند. پیش از این دانشمندان بر این باور بودند که سیارک های سنگی، آب و مواد آلی را به سیارات سنگی همچون زمین آورده اند، اما تحقیقات جدید نشان میدهد، چیزی که در واقع این مواد را به زمین پرتاب کرده، سنگهای بزرگ و گِلی بوده اند.

فیلیپ ای. بالند و بریان جی تراویس، در مطالعه ای با عنوان “گوی های غول آسای منظومه شمسی اولیه” با استفاده از شبیه سازی های کامپیوتری نشان داده اند که سیارک های اولیه ای که پیش از این تصور می شد، سخت و سنگی بوده اند، به احتمال زیاد شکننده و گِلی بوده اند. فراوان ترین نوع سیارک، سیارک کندریتی است که از گرو غبار، یخ و ذرات معدنی تشکیل شده است. به نظر می رسد، این سیارک ها از بقایای گرد و غباری که خورشید را تشکیل داده اند، ساخته شده اند.

تراویس می گوید: “این اجرام کیهانی می توانسته اند به عنوان توده ای از سنگ های آذرین و گرد و غبار اولیه به همراه یخ رشد کرده باشند. گِل هم پس از اینکه یخ ها از گرمای ناشی از فروپاشی ایزوتوپ های رادیواکتیو و همچنین آب ناشی از گرد و غبارها ذوب شده اند؛ تشکیل شده اند.”

به عبارت دیگر، مواد موجود در یک سیارک کربنیکی باعث ایجاد یک انتقال گرمای طولانی شده اند که در نتیجه یک مرحله گِلی بزرگ، سیارک را به سنگ جامد تبدیل کرده اند. این یافته ها نشان می دهد که گوی گلی بزرگ می توانسته اند، در منظومه شمسی سفر کرده باشند و اجرام کیهانی (مشخصا سیارات سنگی ) منظومه ما را تشکیل داده باشند. این مطالعه جدید در نشریه “Science Advances” منتشر شده است. یافته های جدید می توانند، تاثیر زیادی روی نحوه شروع حیات در منظومه شمسی و همچنین چگونگی جستجوی دیگر سیارات قابل سکونت تاثیر بگذارند.

.

منبع: inverse

مطلب کره زمین در ابتدا یک گوی گل آلوده بوده است برای اولین بار در وب سایت تکرا - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است.