آخرین خبر‌ها حاکی از آن است که هیولای استراتولانچ (Stratolaunch) در سال ۲۰۱۹ آسمان را فتح خواهد کرد. در ماه دسامبر ۲۰۱۷ تست تاکسی انجام شد و بقیه مراحل آزمایشی نیز در حال انجام است و تا سال دیگر شاهد اولین پرواز خواهیم بود و در سال ۲۰۲۰ به طور رسمی به کار گرفته خواهد شد. پس هنوز کمی فرصت داریم تا پیش از پرواز، همراه با آی‌تی‌رسان بیشتر با این هیولای تازه متولد شده آشنا شویم.
شاید ایده ساخت آن با یک سوال ساده آغاز شده است، اما چه کسی چنین سوالی به ذهنش خطور کرده است؟ در سال‌های اخیر مشهور‌ترین کارآفرینان دنیا تنها به فکر ثروت‌اندوزی و افزودن بر تعداد کارخانه‌های خود نبوده‌اند بلکه با خرج میلیارد‌ها دلار، سعی در به واقعیت تبدیل کردن ایده‌ها و برآورده کردن آرزو‌ها داشته‌اند. در این راه بسیاری از مرز‌های دانش را درهم شکسته و گام‌های شگفت‌انگیزی برای پیشرفت علم برداشته‌اند. نکته مهمی که متاسفانه اغلب کارآفرینان در ایران، با آن غریبه‌اند.
سال ۲۰۱۱ پل آلن (Paul Allen)، یکی از مدیران سابق مایکروسافت به همراه برت روتان (Burt Rutan) رئیس شرکت سکیلد کامپوزیتس و برنده جایزه ایکس انصاری، آغاز پروژه ۳۰۰ میلیون دلاری هواپیمای غول‌پیکر استراتولانچ را در پایگاه هوایی و فضایی موهاوی ایالت کالیفرنیا آمریکا به همراه یک تیم چهل نفره از متخصصان رشته‌های مختلف، اعلام نمود.
در سال ۲۰۱۲ کار ساخت آشیانه حدود یک هکتاری این هیولا در پایگاه موهاوی به پایان رسید. در سال ۲۰۱۳ نیز موشک ماهواره‌بر پگاسوس به عنوان محموله این هواپیما انتخاب و معرفی شد. در سال ۲۰۱۴ نیز سوخت جامد به عنوان تامین‌کننده انرژی مورد نیاز نیروی محرکه انتخاب شد و گزینه سوخت مایع کنار گذاشته شد. در سال ۲۰۱۶، جمعیت تیم کاری به بیش از ۳۰۰ نفر رسیده بود.
در سال ۲۰۱۷ اعلام شد که تاکنون صد‌ها میلیون دلار هزینه صرف این پروژه شده است که بسیار بیشتر از پیش‌بینی ۳۰۰ میلیون دلار اولیه بود. تست‌های سوخت، تست موتور‌ها، تست کنترل سطوح، تست سیستم پنوماتیکی، تست سیستم ضد حریق، تست فرمان‌پذیری، ترمز‌ها، تله‌متری و تست تاکسی با سرعت پایین ۴۶ کیلومتر بر ساعت توسط هر شش موتور توربوفن نیز با موفقیت به پایان رسید.
هدف پروژه، ساخت بزرگترین هواپیمای دنیا از لحاظ طول بال است، که همچنین عنوان بزرگترین هواپیمای تمام کامپوزیتی دنیا را نیز از آن خود خواهد کرد به منظور انتقال موشک‌های پرتاب ماهواره به مدار استراتوسفر زمین. نام استراتولانچ نیز از ترکیب دو کلمه استراتوسفر و لانچر گرفته شده که به معنای پرتاب‌گر به مدار استراتوسفر است.
ایده استفاده از هواپیما برای حمل موشک‌های پرتاب ماهواره به مدار‌های بالا‌تر، چندان تازه نیست و به اواخر دهه ۱۹۴۰ برمی‌گردد. در گذشته و طی چند سال اخیر موارد مشابهی با استفاده از برخی هواپیماهای غول‌پیکر انجام شده است. اما برای اولین بار قرار است چنین هیولایی ساخته شود تا بتوان به طور همزمان در یک ماموریت، چند موشک پرتاب ماهواره را با خود حمل نماید.
هواپیمای استراتولانچ با طرح جالب خود آنقدر بزرگ است که به راحتی می‌تواند سه موشک ماهواره‌بر پگاسوس ایکس‌ال (Pegasus XL) را با خود از زمین بلند نماید. برای این منظور هواپیما به صورت دو قلو طراحی شده است، به طوری که در نگاه اول به نظر دو هواپیما می‌آید. موشک‌ها در بین این دو قسمت متصل می‌شوند. خدمه پروازی نیز در قسمت سمت راست سوار شده و هدایت هواپیما را بر عهده خواهند داشت. کابین هدایت پرواز نیز دارای سه خدمه شامل خلبان، کمک خلبان و مهندس پرواز است. در قسمت سمت چپ نیز سیستم‌های اطلاعات پرواز جای داده می‌شوند.
موشک‌ها، بعد از رسیدن به مدار استراتوسفر از بدنه جدا شده و با روشن شدن موتور‌های خود به مسیر ادامه خواهند داد. این ایده سبب صرفه‌جویی در مصرف سوخت بسیار با‌ارزش موشک شده و فرایند غلبه بر جاذبه زمین را بسیار ساده‌تر می‌کند. هواپیما نیز بعد از انجام ماموریت به آشیانه خود باز خواهد گشت. در حقیقت این پروژه سبب کاهش چند میلیارد دلاری در هزینه‌های پرتاب موشک‌های ماهواره‌بر به مدار‌های پایینی خواهد شد.
اندازه استراتولانچ حقیقتا بسیار بزرگ است. اگر بخواهید آن را در یک زمین فوتبال پارک کنید باز هم جا کم خواهید آورد. زیرا فاصله بین دو بال آن بیش از ۱۱۷ متر و طول آن بیش از ۷۲ متر است (مقایسه کنید با استادیوم آزادی که ابعاد زمین ۱۱۰ در ۷۵ متر است). ارتفاع هواپیما در قسمت دم نیز بیش از ۱۵ متر خواهد بود. وزن کل بارگیری به همراه سوخت کامل، حدود ۵۹۰۰۰۰ کیلوگرم و وزن محموله قابل حمل به تنهایی بیش از ۲۳۰۰۰۰ کیلوگرم تخمین زده می‌شود.
برای برخاستن چنین هیولایی به یک باند به طول حداقل ۳۷۰۰ متر نیاز است که با توجه به طول باند پایگاه موهاوی که بیش از ۳۸۰۰ متر است مشکلی برای شتاب‌گیری وجود ندارد. همچنین شش موتور PW4056 ساخت Pratt & Whitney که پیش از این در هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ نیز به کار گرفته شده بود، وظیفه بلند‌کردن هیولای استراتوسفر را بر عهده گرفته‌اند.
حداکثر دامنه پرواز عملیاتی نیز بیش از ۳۷۰۰ کیلومتر اعلام شده است. در هر قسمت از هواپیمای استراتولانچ ۱۲ عدد چرخ در قسمت عقب و دو عدد در قسمت جلو کار گذاشته شده است که مجموعا در هر دو قسمت ۲۸ چرخ دیده می‌شود. حداکثر سرعت نیز بیش از ۸۵۰ کیلومتر بر ساعت خواهد بود.
و آری اینچنین است دوستان، تا سال آینده رویای کودکی پل آلن بعد از نیم قرن، تبدیل به واقعیت خواهد شد. او در این‌باره نوشته است : ” زمانی که فضانورد روسی یوری گاگارین، بدل به اولین انسانی شد که به فضا رفت، من کلاس دوم دبستان بودم. شب پرتاب او، ۱۲ آپریل ۱۹۶۱، من به حیاط منزل‌مان رفتم و با نگاه به آسمان سعی کردم کپسول فضایی او را در میان ستارگان بالای سرم، بیابم. من نیز آن شب مانند میلیون‌ها نفر دیگر، غرق در افکار و اکتشافات فضایی خودم شدم.”
نوشته بزرگترین هواپیمای ساخت انسان با نام هیولای استراتولانچ را بشناسید! اولین بار در پدیدار شد.
