متروی لندن تا سال ۲۰۲۴ مجهز به پوشش کامل اینترنت ۴G و ۵G خواهد شد

 
طبق گزارش‌ها، مقامات لندن در نظر دارند مراکز مهم متروی این شهر را تا سال ۲۰۲۲ و تمامی نقاط آن را تا سال ۲۰۲۴ به اینترنت 5G برای گجت‌های قابل حمل مجهز کنند.
 
Engadget گزارشی در مورد آینده‌ی متروی لندن منتشر کرده است که بر اساس آن، شهردار لندن از پوشش کامل متروی این شهر از اینترنت 5G تا سال ۲۰۲۴ خبر می‌دهد. بخش حمل و نقل لندن (TfL) قراردادی ۲۰ ساله با شرکتی در زمینه‌ی ارتباطات به نام BAI Communications به امضا رسانده است تا این شرکت زیرساخت ارتباطات 4G و 5G را در متروی لندن تأمین کند.
 
گفته شده است اولین ایستگاه‌ها با پوشش کامل ارتباطات موبایل، تا اواخر سال ۲۰۲۲ در دسترس عموم قرار خواهند گرفت. صدیق خان، شهردار لندن، در این رابطه گفته است پوشش کامل مترو از ارتباطات موبایل به رشد هرچه بهتر اقتصاد لندن کمک خواهد کرد. در حال حاضر بسیاری از شهروندان لندن برای مسافرت درون‌شهری از مترو استفاده می‌کنند که در واقع یکی از محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین وسایل حمل و نقل در لندن است.
 
اضافه شدن ارتباطات 4G و 5G می‌تواند به رونق کسب‌وکارهای مختلف کمک کند و شهرداری لندن می‌خواهد هرچه سریع‌تر چنین اتفاقی رخ بدهد. مقام‌های BAI Communications توضیح داده‌اند که بخش‌های مهم و پررفت‌وآمد از اینترنت 5G و باقی نقاط از اینترنت 4G برخوردار می‌شوند و برای زیرساخت‌ها از بهترین و پیشرفته‌ترین تجهیزات استفاده خواهد شد.
 
پوشش ارتباطات موبایل در متروی لندن تنها صرفه‌ی اقتصادی ندارد؛ بلکه یکی از وعده‌های صدیق خان برای انتخابات بعدی است که به گفته‌ی وی، اگر دوباره انتخاب شود، برای احقاق آن تلاش خواهد کرد.

اریکسون: تعداد کاربران شبکه ۵G تا پایان ۲۰۲۱ به بیش از نیم میلیارد نفر می‌رسد

 
 
فناوری ۵G هنوز در کشورهای زیادی فراگیر نشده و آمارها از وجود ۲۲۰ میلیون کاربر در سال ۲۰۲۰ خبر می‌دهد. با این حال، پیش‌بینی می‌شود که بیش از ۵۰۰ میلیون نفر تا پایان امسال به این فناوری مجهز شده باشند.
 
به گزارش شرکت اریکسون، تا پایان سال ۲۰۲۱ حدود ۵۸۰ میلیون مشترک ۵G در سراسر دنیا وجود خواهد داشت. این رقم از افزایش دو برابری تعداد کاربران ۵G خبر می‌دهد. همچنین، انتظار داریم که تا پایان ۲۰۲۶ حدود ۴۰ درصد از مشترکان شبکه‌های موبایلی یعنی ۳.۵ میلیارد مشترک، کاربر ۵G شوند.
 
این شرکت سوئدی می‌گوید مالکان سرویس‌های ۵G به‌طور میانگین ماهانه بیش از ۱۰ گیگابایت اینترنت مصرف می‌کنند. مصرف ترافیک شبکه‌های موبایلی در بازه زمانی سه‌ماهه نخست ۲۰۲۰ و سه‌ماهه نخست ۲۰۲۱ حدود ۴۶ درصد رشد داشته است.
 
«پاتریک سروال»، مدیر بازاریابی راهبردی اریکسون می‌گوید: «فراگیری ۵G به وضوح در حال وقوع است. به‌رغم همه‌گیری ویروس کرونا و آن‌چه که ممکن بود از سیر تکامل این فناوری انتظار داشته باشید، خلافش ثابت شده است. فکر می‌کنم همه متوجه نیاز به این فناوری جدید شده‌اند.» او مدعی است که هر روز ۱ میلیون نفر به مشترکان ۵G در سراسر دنیا اضافه می‌شود.
 
 
تاکنون بیش از ۱۶۰ سرویس‌دهنده در دنیا از ۵G پشتیبانی می‌کنند و بیش از ۳۰۰ تلفن هوشمند با این فناوری سازگارند. به عقیده سروال، کمبود جهانی تراشه بر فراگیری ۵G تاثیری نداشته است. او می‌گوید: «ما شاهد کمبودی مشابه آن‌چه در سایر صنایع مثل صنعت خودرو، رخ داد، نبودیم. اکثر شرکت‌ها توانستند سهم خود را از قطعات باندپایه و RF به دست بیاورند، این یعنی تاثیر کمبود تراشه بر صنعت ما بسیار محدود بوده است.»
 
چین همچنان از نظر تعداد کاربران شبکه ۵G پیشتاز است و پیش‌بینی شده که تعداد کاربران ۵G در این کشور تا پایان ۲۰۲۱ به ۴۰۴ میلیون نفر برسد. افزون بر این، کره جنوبی و ژاپن هم از جمله پرکاربرترین کشورها در زمینه ۵G هستند. به باور سروال، آمریکای شمالی و کشورهای حوزه خلیج فارس هم با یک تا دو سال تاخیر سهم خود را از شبکه ۵G به دست می‌آورند. آمریکای شمالی تا پایان ۲۰۲۱ احتمالا ۶۰ میلیون مشترک ۵G خواهد داشت.

مسیر جنگ آمریکا علیه ۵G چین تغییر کرد

 
آمریکا برای ممانعت از توسعه شبکه ۵G چین در خارج از آمریکا تلاش‌های خود را افزایش داده‌است و بسته‌های حمایت مالی و خدماتی را در اختیار کشورهایی قرار می‌دهد که قصد دارند تجهیزات ساخت چین را کنار بگذارند. از همین رو واشنگتن در حال سازماندهی برگزاری ورکشاپ‌ها و کتاب‌های راهنمایی برای راه‌های کنارگذاشتن تجهیزات هواوی و ZTE است.
 
به نقل از وال‌استریت ژرونال، شرکت‌های آمریکایی در حال ساخت ورکشاپ‌ها و یک کتاب راهنما هستند که به سیاستمداران جاهایی مثل اروپای مرکزی و شرقی و کشورهای در حال توسعه دیگر کمک می‌کند تا نسل جدید شبکه سلولی ۵G را بدون استفاده از تجهیزات هواوی و ZTE بسازند. مسئولان آمریکایی می‌گویند که قصد دارند سیاستمداران، قانونگذاران و دانشمندان خارجی را برای نظارت و تنظیم ساخت شبکه‌های ۵G در کشور خودشان آموزش دهند. برنامه توسعه قانون تجاری از وزارت بازرگانی طرح اصلی است که ماموریت آن پیشبرد سیاست خارجی آمریکا با رهبری همکاری با دولت‌های خارجی موضوعات فنی و قانونی است.
 
 
مهندسانی که شبکه آنتن هواوی را در شهر هول انگلستان جایگزین می‌کنند. متحدان آمریکا از جمله بریتانیا محدودیت‌هایی را برای استفاده از تجهیزات تلکام چینی وضع کرده‌اند.
مسئولان آمریکایی می‌گویند که برای کمک به آموزش در حال آماده کردن یک کتاب مرجع هستند که شامل مطالعاتی است که نشان می‌دهد متحدانی مثل بریتانیا چطور محدودیت‌های تجهیزات تلکام چینی را اجرایی کردند.
 
گروه هفت قدرت صنعتی در آخر هفته یک طرح زیرساخت جدید جهانی به نام «جهان بهتر را دوباره بسازید» را معرفی کردند. دولت بایدن این طرح را به عنوان جایگزینی برای طرح «یک کمربند یک جاده چین» که روی پروژه‌های زیرساختی جهان سرمایه‌گذاری می‌کند معرفی کرده است. مزایا و حمایت‌های جدید واشنگتن از طرح آخر هفته ۷G مجزا است و دولت آمریکا بسته‌های انگیزشی و حمایتی را برای اجتناب از خرید تلکام چینی در نظر گرفته و تمرکز اصلی این کشور روی صنعت ارتباطات است.
 
استفن اندرسون، معاون وزارت امور خارجه که روی تلاش‌های آمریکا در زمینه تلکام و تکنولوژی تمرکز دارد، می‌گوید: «دولت بایدن و هریس امنیت ۵G را اولویت بالایی می‌داند.» او می‌گوید که متخصصان آمریکایی درمورد هزینه‌ها، مقررات و بررسی‌های امنیت سایبری مورد نیاز برای ساخت شبکه‌های ۵G به دیگر کشور‌ها مشاوره می‌دهند تا این کشور‌ها به عدم استفاده از تجهیزات هواوی و دیگر شرکت‌های چینی ترغیب شوند.
 
آمریکا این تجهیزات را یک وسیله جاسوسی می‌داند. هواوی و دیگر شرکت‌های چینی می‌گویند که آنها در اختیار چین نیستند و از این تجهیزات برای جاسوسی استفاده نمی‌کنند.
 
در حال حاضر یک گروه بزرگ دو حزبی در کنگره از طرح قانونی حمایت می‌کنند که ماه پیش پیشنهاد شد و به کشور‌های مرکزی و شرق اروپا اجازه می‌دهد که برای خرید تجهیزات تلکام غیر چینی از کمک‌های خارجی آمریکا برخوردار شوند.
 
این تلاش‌ها جدید ترین اقدام از کارزار دولت آمریکا برای دور کردن متحدان خارجی از تجهیزات تلکام چینی است. واشنگتن چند سال پیش و عمدتا با تهدید این کارزار را آغاز کرد، آمریکا به متحدان هشدار داد که اشتراک گذاری اطلاعاتی خود را با کشور‌هایی که از تجهیزات هواوی استفاده می‌کنند محدود خواهد کرد. این تلاش نتایج مختلفی داشت: برای مثال آلمان تا امروز از ممنوعیت تجهیزات هواوی خودداری کرده است. دیگر متحدان آمریکا از جمله بریتانیا، تجهیزات چینی را ممنوع کرده‌اند.
 
حالا واشنگتن هدیه‌‌هایی را به شکل وام و آموزش در اختیار کشور‌ها قرار می‌دهد تا از هواوی و دیگر عرضه کنندگان چینی دور شوند. مدیران ارتباطات، مسئولان آمریکایی و کشور‌های متحد آمریکا، می‌گویند که تجهیزات چینی معمولا ارزان تر از تجهیزات هم تراز ساخت رقبای هواوی یعنی اریکسون و نوکیا است.
 
مسئولان و قانونگذاران آمریکایی می‌‌کوشند تا نشان دهند امنیت سایبری در ۵G از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا این تکنولوژی قرار است در بسیاری از صنایع و دستگاه‌ها حساس از جمله کارخانه‌های اتوماتیک و دستگاه‌های نظارت بر قلب اینترنتی استفاده شوند.
 
 
هواوی و دیگر شرکت‌های چینی می‌گویند که در اختیار دولت چین نیستند و از تجهیزات خود برای جاسوسی استفاده نمی‌کنند.
در ماه پاییز اواخر دولت ترامپ، آژانس‌های آمریکایی شروع به ارائه وام‌هایی به کشور‌های در حال توسعه کردند تا تجهیزات تلکام خود را از ارائه دهندگانی مثل اریکسون سوئیس، نوکیا فنلاند و سامسونگ کره جنوبی خریداری کنند. این طرح اولین پیروزی خود را ماه گذشته در اتیوپی کسب کرد و کنسرسیومی به رهبری آمریکا رقیبی با پشتیبانی پکن را برای ساخت شبکه بی سیم کشور شکست داد. واشنگتن برای این کار تا ۵۰۰ میلیون دلار وام اختصاص داد. در گذشته این نوع اعطای وام از سوی آمریکا توسط قانون به کشور‌های در حال توسعه محدود می‌شد. این موضوع باعث می‌شد تا اعطای وام برای کشور‌های مرکزی و شرق اروپا امکان پذیر نباشد. این کشور‌ها با وجود اینکه از بسیاری از اقتصاد‌های پیشرفته جهان فقیر تر محسوب می‌شوند اما به حدی ثروتمند محسوب می‌شوند که خارج از دسته کشور‌های در حال توسعه قرار گیرند.
 
کنگره تا همین امروز هم یک سری استثنا‌هایی را از جمله برای پروژه‌های انرژی قائل شده است. یک آژانس جدید آمریکایی، شرکت اقتصاد توسعه بین‌المللی، سال گذشته سرمایه‌گذاری ۳۰۰ میلیون دلاری را برای طرح سه دریا (Three Seas) تایید کرد، این طرح روی پروژه‌های انرژی و دیگر زیرساخت‌ها در ۱۲ کشور مرکزی و شرقی اروپا سرمایه‌گذاری می‌کند.
 
این قانون دو حزبی که در حال طی کردن مسیر خود از کنگره است، پروژه‌های ارتباطات را نیز استثنا می‌کند. مارسی کپتور نماینده دموکرات اوهایو، این قانون را ماه گذشته معرفی کرد. این قانون کشور‌های مرکزی و شرقی اروپا را به عنوان یک استثنا قرار می‌دهد و در نتیجه دولت آمریکا اجازه می‌تواند به این کشور‌ها وام دهد. او انتظار دارد این قانون که همانند مقررات اخیر قصد مقابله با پکن را داشته و از حمایت دو حزب برخوردار است امسال به تصویب برسد.
 
خانم کاپتور می‌گوید این کشور‌ها اقتصاد‌های ضیفی دارند و باید گزینه‌های دیگری به جز پروژه‌هایی با پشیتبانی پکن داشته باشند. او می‌گوید: «این کشور‌ها در خطر هستند.»
 
بسیاری از کشور‌های مرکزی و شرق اروپا از جمله رومانی، لهستان، جمهوری چک و کشور‌های بالتیک عمدتا صحبت‌های آمریکا علیه هواوی را را پذیرفته‌اند. همچنین بسیاری از این کشور‌ها پس از الحاق شبکه جزیره کریمه اوکراین به روسیه، روابط نظامی محکمی با آمریکا برقرار کردند. بسیاری پیش از این هم منتقد چین بوده‌اند. در سال ۲۰۱۹، لهستان یک مدیر هواوی را به اتهام جاسوسی زندانی کرد در حالی که دولت‌های بالتیک و رومانی نیز برای محدود کردن استفاده از هواوی در کشور‌های خود اقداماتی انجام داده‌اند. اندرج بابیس، نخست وزیر جمهوری چک، پس از چند انتقاد عمومی در مورد نقش هواوی در این کشور، از چین خواسته تا سفیر فعلی خود در جمهوری چک را عوض کند.
 
با این حال دولت چین نیز شرکایی مانند مجارستان در این منطقه پیدا کرده است که بوداپست پایتخت آن میزبان یک مرکز تحقیقات هواوی است. هواوی مرکزی مشابه را سال گذشته در صربستان نیز احداث کرد. همچنین چندین کشور در طرح یک کمربند یک جاده چین نیز شرکت کرده‌اند که براساس آن موسساتی با پشتیبانی دولت چین به ساخت جاده، باند و دیگر زیرساخت‌ها مشغول شده‌اند.

پنج اولویت تکنولوژی دولت آینده

 کاندیداهای ریاست‌جمهوری نخستین مناظره خود درمورد موضوعات اقتصادی را در حالی به پایان بردند که تقریبا هیچ‌کدام اشاره‌ای به اقتصاد دیجیتال نکردند. بر اساس آمارها، سهم اقتصاد دیجیتال در سال‌های آینده به ۱۰درصد GDP کشور خواهد رسید و رشد ابزارهای دیجیتال، زندگی روزمره و کسب‌وکارهای مردم را بیش از پیش تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
 
کاندیداهای ریاست‌جمهوری نخستین مناظره خود در مورد موضوعات اقتصادی را درحالی به پایان بردند که تقریبا هیچ‌کدام برای بخش دیجیتال سهمی در اقتصاد قائل نبودند یا در مهم‌ترین سخنان اقتصادی آن را شایسته اشاره‌ای هم ندانستند. هرچند اقتصاد دیجیتال بخشی راهبردی از سیاست‌های کلی اقتصادی است اما با توجه به پتانسیل‌های موجود بخش‌خصوصی و نیروی جوان و متخصص این بخش می‌تواند پیش‌برنده کل جریان اقتصادی باشد. بر اساس اعلام سازمان تنظیم مقررات سهم اقتصاد دیجیتال ایران در پایان سال ۹۹ به حدود ۵/ ۶ درصد از کل GDP ایران رسید و بنابر آمارها تا پایان دولت جدید این سهم به ۱۰‌درصد خواهد رسید. با توجه به رشد قابل‌توجه ابزارهای دیجیتال در زندگی روزمره مردم و نیاز روزافزون آنها به این فضا می‌توان اولویت‌هایی را برای دولت آینده در این حوزه ترسیم کرد. از توسعه زیرساخت‌های اینترنتی گرفته تا توجه به کسب‌وکارهای نوپا و از توسعه ۵G تا حذف نهادهای متعدد نظارتی و مجوزهای رنگارنگ؛ همه به نوعی سیاست‌هایی هستند که با رفاه، معیشت و اقتصاد جامعه رابطه مستقیمی دارند.
 
   آزادسازی قیمت اینترنت
قیمت اینترنت رابطه مستقیمی با کیفیت آن دارد. طی سال‌های اخیر قیمت اینترنت ثابت؛ یا ثابت ‌مانده یا بسته به سیاست دولت کمی هم کاهش یافته است. قیمت اینترنت شاید جزو معدود اقلامی باشد که چنین مسیر ثابت یا کاهشی را در این سال‌ها طی کرده است. هرچند چنین وضعیتی در نگاه‌اول می‌تواند مطلوب خریداران و کاربران باشد و حتی برخی اقدامات پوپولیستی می‌تواند کمی رضایت عمومی را هم به‌همراه داشته باشد اما نگاهی به عوارض آن مشخص می‌کند در شرایط تورمی ثبات قیمت یک کالا یا خدمات به‌تنهایی نتایج مطلوبی به‌بار نمی‌آورد، چنانکه در حوزه اینترنت اصرار سیاستگذار بر ثبات قیمت اینترنت ثابت عملا جلوی توسعه این صنعت را گرفته و نتایج آن عملا به‌ ضد خود آن تبدیل شده است. افت کیفیت اینترنت ثابت باعث‌شده کاربران مجبور به انتخاب اینترنت‌همراه به عنوان خط اصلی ارتباطی خانگی یا کسب و کار خود باشند و همین هم باعث افزایش هزینه‌های آنان شده و هم چالش‌هایی را برای توسعه اینترنت همراه به‌وجود آورده است. با این حال در جایی‌که اهداف سیاسی اولویت سیاستگذار است خود صنعت و شاخص‌های سلامت آن مورد ارزیابی قرار نمی‌گیرد.
 
در بخش اینترنت ثابت انحصار هم یک مانع اصلی توسعه به‌حساب می‌آید. مخابرات سیم مسی را در اختیار دارد و معدود شرکت‌های اینترنتی باقی‌مانده (که عمدتا از بخش‌خصوصی هستند) مجبور به استفاده از شبکه مخابرات هستند. از سوی دیگر محدودیت‌های تعرفه‌ای و عدم‌رشد آنها در سال‌های اخیر باعث‌شده مخابرات هم در این بازی چیده‌شده خود را بازنده ببیند. مجموعه این عوامل در کنار انحصار شرکت زیرساخت در واردات پهنای باند هم باعث شده این بازار بر چرخ تعادل نچرخد هر چند عملکرد سال‌های اخیر شرکت زیرساخت در بهبود سرعت و کیفیت شبکه داخلی تا اندازه‌ای زخم‌های کهنه مربوط به کیفیت را از این ناحیه کمرنگ کرده است.
 
شاید مهم‌ترین اولویت دولت آینده رفع تمامی انحصارات، آزادسازی تعرفه‌ای و حمایت از سرمایه‌گذاری در این عرصه باشد.
 
   توسعه اینترنت موبایل ۵G
 
وضعیت اینترنت موبایل هم هرچند نه به وخامت اینترنت ثابت اما کاملا در شرایط شکننده‌ای است. سرعت اینترنت موبایل ایران هم‌اکنون در اندازه متوسط است اما آمارها نشان‌دهنده نرخ رشد پایین اینترنت موبایل در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر است. تورم بالا و کاهش قدرت پول ملی باعث‌شده که دسترسی به تکنولوژی در این عرصه هم در بخش زیرساخت و هم در بخش دسترسی با چالش مواجه شود.
 
اینترنت موبایل حوزه بسیار رو‌به‌رشدی است و به‌خصوص با ظهور ۵G و سرازیر‌شدن محصولات تکنولوژی مبتنی بر نسل پنجم توسعه در این بخش ناگزیر است.
 
تا سال ۲۰۲۴ نسل پنجم موبایل بیش از ۴۰ درصد جهان را تحت‌پوشش قرار خواهد داد. در ایران دو اپراتور به صورت محدود و در چند نقطه به‌طور آزمایشی دکل‌های نسل پنجم را راه‌اندازی کرده‌اند که عمدتا افتتاح نمادین نسل پنجم قلمداد می‌شود اما بنا به گفته هر دو اپراتور هنوز با آغاز توسعه ۵G در کشور فاصله زیادی باقی است. یکی از مهم‌ترین موانع توسعه ۵G در ایران تحریم‌هاست که سرمایه‌گذاری در این حوزه را عملا ناممکن کرده است. با توجه به رشد استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای دیجیتال در سال‌های اخیر اینترنت نسل پنجم می‌تواند تحولی انقلابی در این عرصه محسوب می‌شود. همین جریان استارت‌آپی در جریان پرش تکنولوژی به ۳G و ۴G و در اواسط دهه ۹۰ شمسی به‌وجود آمد و قوام یافت.
 
   کسب‌وکارهای اینترنتی استارت‌آپ‌ها
حدود یک دهه از حضور کسب وکارهای نوپا و اینترنتی که تحت‌عنوان استارت‌آپ‌ها برای جامعه شناخته شده‌اند می‌گذرد. آنچه این کسب‌وکارها را از کسب‌وکارهای سنتی متمایز می‌کرد تمرکز بر جریان کارآفرینی، سرمایه‌گذاری جسورانه، بهره‌مندی از نیروی جوان متخصص و آشنا به تکنولوژی بود که به‌دنبال توافق هسته‌ای و حضور برخی سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در این عرصه فرصت رشد و عرض‌اندام یافتند. با این حال یک دهه پس از آن روزها اوضاع روبه‌راه نیست. از یک اکوسیستم نوآور بزرگ حالا چند شرکت شاخص باقی‌مانده‌اند که همین شرکت‌ها به‌رغم داشتن نام و برند مشکلات بزرگی را پیش‌روی خود دارند. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های این شرکت‌ها تحریم‌ها و ادامه پیدا نکردن سرمایه‌گذاری خارجی (که به‌صورت محدود وارد این حوزه شده بود) بود. مانع بزرگ دیگر از سوی رگولاتورهای بازار سهام برای ورود به این بازار و نقدکردن بخشی از سرمایه‌گذاری انجام شده و موانع توسعه کسب و کار بود که باعث‌شده چشم‌انداز راه‌اندازی وخواب سرمایه در این حوزه امید‌بخش نباشد. به‌رغم وعده‌های مکرر مسوولان بورس طی یک‌سال و نیم اخیر اکنون و در پایان دولت هیچ استارت‌آپی وارد بازار سرمایه نشده است. عملکرد دولت در این عرصه هم به اعطای وام و تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان نتایج مشخصی به‌بار نیاورده و از سوی دیگر سرمایه‌گذار خصوصی را هم تشویق به مشارکت در این بخش نکرده است.
 
   محدود کردن فیلترینگ
فیلترینگ در این دوره از انتخابات یکی از کم چالش‌ترین موضوعات بود، چون تقریبا هیچ کاندیدای تایید صلاحیت شده و حتی رد صلاحیت شده‌ای نبود که از سیستم فعلی فیلترینگ اینترنت انتقاد نکند.
 
کاندیداهای باقی‌مانده موجود همگی در شبکه‌های فیلتر‌شده‌ای چون تلگرام و کلاب‌هاوس مشغول به فعالیتند و حضور مرتب دارند و همین نشان‌دهنده این است که سیستم فعلی فیلترینگ مورد پذیرش آنها نیست. با این حال کاندیداهای موجود از قضا حتی قبل از حضور در سمت یک کاندیدا فرصت و حتی گاه قدرت تغییر وضعیت فیلترینگ را داشته‌اند. در یک مورد حتی همین دو هفته قبل تلاش‌هایی برای مسدود‌کردن اینستاگرام انجام گرفت هرچند که در نهایت به سرانجام نرسید اما نشان‌دهنده وضعیت شکننده این عرصه است. همین چند ماه اخیر شبکه کلاب‌هاوس توسط دو اپراتور موبایل دچار اختلال شد اما نه تلاش‌های دولت و نه سروصداهای بعدی مشخص نکرد که دستور اختلال از کجاست.
 
فیلترینگ سختگیرانه از یک‌سو و تحریم‌های اینترنتی از سوی دیگر همواره دو چالش اصلی فضای اینترنت ایران به‌شمار می‌رود.
 
   حذف سیاست‌ها و مقررات دست و پاگیر
یک مانع بزرگ رشد در حوزه تکنولوژی تعدد سیاست‌ها و سیاستگذاران است که با اضافه‌شدن عرصه‌های جدیدتر به تعداد این سیاستگذاران نیز افزوده می‌شود. در برخی حوزه‌های محتوایی مانند ساخت سریال و فیلم برای VOD شاهد حضور صداوسیما (ساترا) به‌عنوان سیاستگذار جدید هستیم که به جمع ناظران و سیاستگذاران قبلی اضافه شده است یا در حوزه نوظهوری چون رمزارز شاهد حضور چندین نهاد (مجلس،‌ بانک‌مرکزی، وزارت صمت، وزارت نیرو و ...) هستیم.
 
در حوزه‌های کلان‌تر مانند سیاستگذاری حوزه اینترنت هم شورای فضای مجازی، هم وزارت ارتباطات و هم مجلس مشغول فعالیت‌های مختلف هستند. یا در حوزه‌ای چون واردات تلفن‌همراه نهادهایی چون سازمان تنظیم مقررات، گمرک، بانک مرکزی، وزارت صمت و حتی ستاد قاچاق کالا تاثیرگذارند. مجموعه سیاست‌ها و بازیگران مختلف در حوزه‌های مختلف تکنولوژی باعث شده مسیر توسعه ارگانیک در بخش‌های مختلف نامشخص باشد و همین کار را برای فعالان این بخش‌ها سخت و دشوار کرده است.
 
حذف موانع مربوط به ایجاد کسب‌وکار یکی از مهم‌ترین خواست‌های فعالان بخش‌های مختلف حوزه تکنولوژی بوده اما مرتبا بر تعداد مجوز و موانع این بحث افزوده شده است. براساس نظرسنجی‌ها مالیات و بیمه بزرگ‌ترین موانع ایجاد و توسعه کسب‌وکارهای جدید تلقی شده‌اند.  سیاست‌های ناکارآمد در بخش سرمایه‌گذاری در حوزه تکنولوژی عملا باعث‌شده سهم بخش‌خصوصی در این عرصه تقریبا به صفر برسد و نهادهای خصولتی دست بالاتری را در مقابل رقبای خصوصی خود داشته باشند.

سرکوب قیمتی اینترنت ثابت

تعرفه اینترنت ثابت در حالی طی سال‌های اخیر با سیاست‌های دستوری ثابت نگه داشته شده که به دلیل تورم و قیمت ارز، هزینه نگهداری تجهیزات و سرمایه‌گذاری در این بخش به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. نتیجه سیاست اجبار بر ارائه‌دهندگان خدمات برای سرکوب قیمتی اینترنت ثابت به افت تدریجی کیفیت و سرازیر شدن کاربران به سمت اینترنت موبایل منجر شده است.
 
 
گلایه‌های مکرر کاربران از سرعت و کیفیت اینترنت ثابت و جایگاه 136 ایران در رده‌بندی جهانی سرعت اینترنت در کنار ناامیدی فعالان این بخش از بهبود این وضع به خوبی گویای وضعیت فاجعه‌بار اینترنت ثابت در کشور است. اکنون بسیاری از کاربران برای تامین نیاز ارتباطی خود به ناچار اینترنت موبایل را جایگزین اینترنت ثابت کرده‌اند و با وجود هزینه اندکی بالاتر، آن را ترجیح می‌دهند. این درحالی است که متوسط سرعت اینترنت موبایل اکنون با گذر از مرز سرعت 30 مگابیت بر ثانیه رو به بهبود است و در رده 79 جهانی قرار دارد. در تشریح عقب‌ماندگی کشور در بحث توسعه اینترنت ثابت، چالش‌های بسیاری مطرح می‌شود اما بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند قیمت‌گذاری دستوری دولت برای قیمت اینترنت ثابت، انحصار شرکت مخابرات بر زیرساخت‌ها و متناسب نبودن تغییرات قیمت اینترنت با نرخ تورم از اصلی‌ترین علل این توسعه‌نیافتگی هستند. ثابت نگه داشتن تعرفه اینترنت ثابت طی سال‌های اخیر درحالی اتفاق افتاده است که تورم و افزایش قیمت ارز، هزینه‌های سرویس‌دهندگان اینترنت پهن باند ثابت را به میزان قابل‌توجهی افزایش داده و همین عدم توازن در درآمد و هزینه این شرکت‌ها موجب شده نه‌تنها توسعه این شبکه به نسل‌های بعدی ممکن نباشد، بلکه روزبه‌روز از کیفیت سرویس‌دهی کاسته شود.
 
طبق گزارش اخیر اسپید تست، در ماه آوریل سال 2021 متوسط سرعت جهانی اینترنت ثابت حدود 12/ 102 مگابیت بر ثانیه بوده است؛ درحالی‌که متوسط سرعت اینترنت ثابت در ایران تنها 17/ 19 مگابیت بر ثانیه برآورد شده و جایگاه کشور در رده‌بندی جهانی، نسبت به ماه پیش از آن چهار پله افت کرده است. درحال‌حاضر شرکت مخابرات ایران را می‌توان اصلی‌ترین بازیگر حوزه اینترنت ثابت دانست که به تنهایی بیش از 60 درصد بازار اینترنت ثابت را در دست دارد. با این حال، با توجه به انحصاری که این شرکت در سیم‌های مسی که بستر توسعه ADSL هستند دارد، امکان توسعه از چندین شرکت خصوصی دیگری که 40 درصد از سهم بازار اینترنت ثابت را در اختیار دارند گرفته شده است. با آنکه در اکثر کشورهای دنیا جدیدترین تکنولوژی‌های ارتباطی به سرعت درحال جایگزینی و توسعه هستند، فناوری‌های اینترنت ثابت در ایران از سطح ADSL فراتر نرفته است و تازه شرکت‌های خصوصی برای تامین اینترنت ثابت مشترکان با استفاده از همین فناوری قدیمی نیز با موانع بسیاری رو به رو هستند.
 
 کاهش حداقل 60 درصدی درآمدها
سیاست کاهش تعرفه اینترنت مشترکان را که به کاهش درآمد شرکت مخابرات و سرویس‌دهندگان خصوصی اینترنت ختم شد می‌توان سرمنشأ توقف توسعه اینترنت ثابت و سرمایه‌گذاری در آن به حساب آورد. براساس مصوبه 181 در سال 92، مقرر شد تعرفه اینترنت برای مشترک خانگی نهایی 35 درصد کاهش پیدا کند و این کاهش درآمد ایجاد شده برای سرویس‌دهندگان از محل‌های دیگری مثل تخفیف پهنای باند اینترنت و دیگر امکاناتی که از مخابرات دریافت می‌کردند جبران شود. طی سال 95 نیز این سیاست در مصوبه‌های 254 و 237 توسط وزارت ارتباطات دنبال شد و مجدد کاهش تعرفه پهنای باند و ADSL در دستور کار قرار گرفت. در نهایت در آذر 96 نیز مدل قیمت‌گذاری و سرویس‌دهی تغییر کرد و قرار شد براساس میزان مصرف مشتری سرویس داده شود و فقط هزینه آبونمان ماهانه دریافت شود.  محمدعلی یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک در تشریح ضربه کنترل دستوری قیمت‌ها به سرویس‌دهی اینترنت ثابت در کشور به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: تاثیر مجموع این سیاست‌ها برای کنترل قیمت‌های ارائه سرویس اینترنت ثابت، کاهش حدودا 62 درصدی درآمد سرویس‌دهندگان اینترنت طی سال‌های 92 تا 96 بوده و در چهار سال بعدی تا امروز نیز تعرفه سرویس‌دهی اینترنت FIX تغییر نکرده و ثابت مانده است. این درحالی است که طی این مدت شرکت‌ها برای مدیریت هزینه‌هایشان با تورم حداقل 40 درصدی و افزایش چشمگیر قیمت دلار درگیر بوده و در چنین شرایطی نه‌تنها نتوانسته‌اند درآمد خود را متناسب با این تغییرات افزایش دهند، بلکه نسبت به سال 92 بیش از60 درصد کاهش مستقیم درآمدی داشته‌اند. وی می‌افزاید: صنایع ارتباطی ذاتا نیاز به سرمایه‌گذاری مداوم در تکنولوژی‌های جدید دارند. در چنین شرایطی که شرکت‌ها نمی‌توانند همپای افزایش تورم و نوسانات ارز، هزینه‌های روتین کسب‌وکارشان را تامین کنند، چطور می‌توان انتظار توسعه و افزایش کیفیت ارتباطات را داشت.
 
فناوری ADSL در اکثر کشورهای دنیا از دور خارج شده و تکنولوژی‌های جدیدی وارد میدان شده‌اند. این درحالی است که سرویس‌دهندگان خصوصی اکنون نه‌تنها نتوانسته‌اند- به‌رغم تهیه تجهیزات لازم برای توسعه- شبکه ارتباطی کشور را به نسل‌های بعدی مانند VDSL ارتقا دهند، بلکه در توسعه سرویس‌دهی در همین ADSL نیز با مشکل مواجهند. بخش اعظم شبکه زیرساخت سیم مسی ارتباط ثابت کشور در اختیار مخابرات است. شرکت‌های سرویس‌دهنده خصوصی برای آنکه بتوانند سطح سرویس‌دهی خود را گسترش دهند و مشترکان جدیدی به شبکه اضافه کنند، نیازمند سیم‌کشی‌های جدیدی هستند. اما همین قیمت‌گذاری دستوری باعث شده این کار برای شرکت مخابرات به صرفه نباشد و این شرکت حاضر نشود سیم‌کشی‌های تازه‌ای به شبکه اضافه کند. یوسفی‌زاده می‌افزاید: در تعرفه دولتی هزینه سیم رانژه 12 هزار تومان تعیین شده، درحالی‌که اگر مخابرات بخواهد سیم‌کشی تازه‌ای انجام دهد خود باید 50 هزار تومان برای خرید این سیم هزینه کند و هزینه‌های کارگر و کارگذاری این سیم‌ها و... نیز به آن افزوده شود. به همین دلیل مخابرات حاضر به همکاری نشده و در بخش‌هایی هم که مجبور به اضافه کردن زیرساخت باشد، ممکن است به‌واسطه قیمتی که تعیین شده، پیمانکار از سیم‌های دست دوم و کم‌کیفیت‌تر استفاده کند یا به هر نحوی از کار زده شود تا بتواند کمترین ضرر را برای مخابرات ایجاد کند.
 
اواخر سال گذشته داود زارعیان، معاون امور مشتریان مخابرات در رویداد «کیفیت اینترنت» با گلایه از نوع تعرفه‌گذاری انجام شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و چالش‌هایی که این شرکت برای توسعه زیرساخت‌ها با آن مواجه است گفت: «ما از رگولاتوری می‌خواهیم تعرفه‌ها را به قیمت سال ۸۲ برگرداند. زارعیان با تاکید بر این موضوع که در چند سال اخیر هیچ قانون برد-بردی تصویب نشده است، گفت که سهم مخابرات در بخش ADSL نزدیک به ۱۰درصد است. او توضیح داد: «خط تلفن ثابت با هزینه ۲۱ هزار تومان نگهداری می‌شود. چگونه می‌شود یک همکاری برد- برد با شرکت‌های خصوصی در این فضا داشت. ما در مخابرات در ماه برای ۱۰میلیون مشترک صورت‌حساب صادر می‌کنیم. مشترکانی که میانگین صورت‌حساب آنها ۱۵۰۰ تومان است، درحالی‌که بانک‌مرکزی هزینه صدور قبض را ۲۴۰۰ تومان کرده است. اینکه تعرفه تغییری نکرده است باعث افتخار نیست و مانع رشد است.»
 
مدیرعامل آسیاتک تصریح می‌کند، تا پیش از این قیمت‌گذاری دستوری، شرکت‌های خصوصی خود از محل درآمدهای معمول خود برای سرمایه‌گذاری در نسل‌های بعدی تکنولوژی استفاده می‌کردند و می‌توانستند بسترهای ارتباطی کشور را همپای تکنولوژی جهانی پیش ببرند، اما اکنون شرایط به‌گونه‌ای است که تامین هزینه‌های معمول به‌شدت دشوار شده است. یوسفی‌زاده می‌افزاید: این شرایط باعث شده بسیاری از فعالان بنام این صنعت که از زمان تولد این فناوری قدم به قدم آن را در کشور توسعه می‌دادند، کسب‌وکار خود را واگذار کرده و به صنایع دیگر مهاجرت کنند. این خود آسیب دیگری است که صنعت اینترنت ثابت کشور از این سیاست قیمت‌گذاری دستوری دیده است.
 
  ظهور رقیب جدید
بین سال‌های 95 و 96 شرکت‌های خصوصی ارائه‌دهنده اینترنت ثابت قصد داشتند به هزینه خود و طی یک همکاری مشترک، زیرساخت مسی مخابرات را برای توسعه VDSL به فیبر نوری ارتقا دهند. درحالی که این طرح نیز به‌واسطه عدم حمایت و مانع تراشی‌های جدیدی که منجر به کاهش قابل ملاحظه درآمد سرویس‌دهندگان شد، به سرانجام نرسید. مدیرعامل آسیاتک در این باره می‌گوید: اگر فازجدید سیاست‌های کنترل دستوری قیمت‌ها در آن مقطع اجرایی نمی‌شد، با سرمایه‌گذاری حدودا دو هزار میلیارد تومانی، بیش از 10 میلیون پورت VDSL کاشته می‌شد و با ارتقا به این نسل ارتباطی جدید، نه‌تنها سرعت اینترنت چند برابر میزان فعلی شده بود، بلکه درآمد تمامی طرفین ازجمله شرکت مخابرات افزایش قابل‌توجهی می‌یافت.
 
درحالی‌که سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت در شرایط بسیار سختی قرار گرفته بودند، در سال 96 توسعه اینترنت موبایلی اجرایی شد. برخلاف زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه اینترنت ثابت که نیازمند حفاری و کار گذاشتن فیبر و... است، توسعه اینترنت موبایل با به‌روزرسانی برخی تجهیزات میسر می‌شد. به همین دلیل اپراتورهای همراه توانستند با چابکی بیشتری به نسل جدید ارتقا پیدا کرده و از سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت پیش بیفتند. یوسفی‌زاده می‌گوید: طی توسعه اینترنت موبایلی در آن زمان، بیش از 35 درصد از مشترکان اینترنت ثابت ریزش کرده و با جایگزینی اینترنت موبایلی را جایگزین اینترنت ثابت کردند. وی می‌افزاید: در نتیجه افزون بر روند کاهشی درآمد که به‌واسطه سیاست‌های قیمت دستوری ایجاد شده بود، ریزش این حجم عظیم از کاربران ضربه دیگری بر درآمد سرویس‌دهندگان ثابت وارد کرد.
 
این فعال صنعت اینترنت ثابت در تشریح اثرگذاری توسعه اینترنت موبایلی بر کسب‌وکارهای اینترنت ثابت می‌گوید: بدون شک توسعه شبکه اینترنت موبایلی گام موثری در توسعه کسب‌وکارها خصوصا استارت‌آپ‌های اینترنتی بوده است، اما انتقادی که بر این توسعه وارد است، نوع قیمت‌گذاری این سرویس‌هاست. به‌رغم هزینه‌های بالایی که سرویس‌دهی در بحث اینترنت موبایل وجود دارد، قیمت این سرویس چیزی نزدیک به قیمت اینترنت ثابت تعریف شد. در نتیجه کاربران ترجیح می‌دادند با این تفاوت قیمتی اندک، اینترنت موبایل را جایگزین استفاده از اینترنت ثابت کنند و حتی برای مصرف معمول در خانه نیز از شبکه اینترنت موبایلی استفاده کنند. وی می‌افزاید: این درحالی است که حتی در کشورهای توسعه یافته نیز چنین نوع قیمت‌گذاری انجام نمی‌شود و هزینه اینترنت موبایل مبلغی بیش از 10 برابر تعرفه اینترنت ثابت آن کشورها تعیین می‌شود. اما سیاستگذاران ارتباطی کشور نه‌تنها قیمت‌گذاری حداقل سه برابری را نیز قبول نکردند، بلکه قیمت اینترنت موبایل را چیزی در حدود تعرفه اینترنت ثابت بستند.
 
وی تاکید می‌کند: به‌دلیل کیفیت سرویس و تعداد کاربرانی که سرویس‌دهندگان موبایلی داشتند، هنوز می‌توانند در عرصه رقابت بمانند و با سود ولو اندک، برای توسعه هزینه کنند؛ درحالی‌که سرویس‌دهندگان ثابت نه‌تنها چنین امکانی را ندارند، بلکه در میدان رقابت با تکنولوژی، سرعت و کیفیت بالاتر سرویس‌های اینترنت موبایلی، نمی‌توانند توجه کاربران را به خود جلب کنند. به گفته یوسفی‌زاده اکنون هزینه‌های اینترنت موبایلی به قدری برای کاربران به صرفه است که حتی ترجیح می‌دهند خدمات پرترافیکی مانند استفاده از VODها را نیز با اینترنت موبایل و روی گوشی‌های خود دریافت کنند و این در هیچ کجای دنیا متداول نیست. طبق آمارهای ارائه شده از سوی آسیاتک، اکنون مصرف ماهانه اینترنت پهن باند موبایلی برای هر کاربر در دنیا بین 5 تا 10 گیگابایت است. درحالی‌که این رقم برای هر کاربر ایرانی چیزی حدود 30 گیگ اینترنت همراه و 100 گیگ اینترنت ثابت است و این توزیع استانداردی نیست. سیاست تعیین قیمت بسیار پایین برای تعرفه اینترنت موبایل موجب شده نیاز کاربران به اینترنت موبایل و ثابت به درستی توزیع نشود و بخش عمده این تقاضا روانه شبکه موبایل کشور شود.
 
  پیش‌بینی «کندی توسعه» برای 5G
به‌رغم توسعه سریع اینترنت 4G در کشور، پیش‌بینی می‌شود توسعه سریع 5G چندان میسر نباشد. تکنولوژی نسل پنجم اینترنت همراه به‌گونه‌ای است که برای توسعه، به شبکه فیبری ارتباطات اینترنت ثابت نیاز دارد. درحالی‌که طی سال‌های اخیر توسعه فیبر این شبکه به دلایل گفته شده به قدری ناکام بوده است که به‌نظر می‌رسد اثرات آن به سرعت بر توسعه نسل جدید اینترنت همراه نیز اثر گذارد و در روند آن اختلال ایجاد کند. فعالان صنعت اینترنت ثابت معتقدند به‌رغم آنکه طی این سال‌ها سرویس‌دهندگان موبایلی از مزیت ارتقای چابک‌تر به نسل ارتباطی جدید بهره می‌جستند، در یکی دو سال آینده همین توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های اینترنت ثابت، دامن‌گیر سرویس‌دهندگان اینترنت موبایلی شود و توسعه نسل بعدی اینترنت همراه یعنی 5G را تحت تاثیر قرار دهد. آنها معتقدند با شرایط حاضر، روند توسعه این نسل اینترنت همراه در ایران بسیار کند و مشروط به توسعه شبکه اینترنت ثابت خواهد بود.
 
مجید رئیسی، قائم‌مقام شرکت «های‌وب» با اشاره به آسیب‌هایی که سرویس‌دهندگان اینترنت پهن‌باند ثابت به‌واسطه شرایط موجود دیده‌اند، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: مهم‌ترین عامل عدم رشد ارتباطات ثابت، طولانی بودن مدت‌زمان بازگشت سرمایه و موانع موجود در ایجاد شبکه است. وی معتقد است: مهم‌ترین اقداماتی که می‌توان با هدف تسهیل توسعه و جبران عقب‌ماندگی موجود انجام داد، به‌اشتراک‌گذاری امکانات پایه مورد نیاز ایجاد شبکه، مانند داکت‌های زمینی یا مسیرهای هوایی توزیع برق است. رئیسی تاکید می‌کند: اینکه این انتظار وجود داشته باشد که سرمایه‌گذاری در این حوزه از صفر آغاز شود و بدون اشتراک‌گذاری برخی منابع موجود، مانند استفاده از مسیرهای هوایی و زمینی این کار انجام شود، منجر به طولانی شدن مدت زمان سرمایه‌گذاری و عدم تمایل سرمایه‌گذار می‌شود. عملا در این حوزه نیاز است که منابع مخابرات ایران، شهرداری‌ها و توانیر به قیمت مناسب در اختیار گذاشته شود.
 
  کاربران: اینترنت گران است!
به‌رغم تمامی گلایه‌هایی که فعالان صنعت اینترنت کشور درباره پایین بودن تعرفه‌ها و کفاف ندادن آن برای تامین هزینه سرویس‌دهی به کاربران دارند، هنوز بسیاری از کاربران معتقدند هزینه اینترنت بالاست و باید کاهش یابد.
 
یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک، در پاسخ به این دغدغه و گلایه کاربران مبنی بر گرانی اینترنت می‌گوید: چنین گفته‌هایی ناشی از ذهنیت اشتباهی است که سیاست‌های وزارت ارتباطات در کاربران ایجاد کرده است، درحالی‌که اگر طی این سال‌ها با قیمت‌گذاری دستوری قیمت اینترنت ثابت نگه داشته نمی‌شد و متناسب با دیگر هزینه‌های خانوار افزایش می‌یافت، هم این ذهنیت اشتباه در کاربران ایجاد نمی‌شد و هم جلوی توسعه اینترنت و ارتقا به نسل‌های جدید گرفته نمی‌شد. وی تاکید می‌کند: چنانچه قیمت‌ها به صورت آزاد در‌ نظر گرفته می‌شد و شرکت‌ها امکان پیدا می‌کردند که متناسب با فناوری‌های جهانی رشد کنند، به‌واسطه تغییر مصرف کاربران و رشد ایجادشده هزینه‌های نهایی برای کاربران نهایی به‌صرفه‌تر می‌شد، کمااینکه در دهه 80، برای یک ساعت اینترنت دایال‌آپ، برای کارت‌های یک‌ساعته و سرعت چندکیلوبیت بر ثانیه، حدود هزار تومان هزینه می‌کردند اما اکنون چندین گیگ اینترنت را با قیمتی به‌مراتب پایین‌تر می‌توانند تهیه کنند و همه اینها ناشی از تغییر رفتار مصرف کنندگان و میزان مصرف معمول هر کاربر به‌واسطه ورود نسل‌های جدید ارتباطات است. در نتیجه چنانچه فناوری‌های جدید نسل‌ جدید وارد کشور شوند، به مرور زمان، هزینه کاربران در ازای خرید هر گیگ ترافیک کاهش خواهد یافت.
 
وی تاکید می‌کند: باید پذیرفت که ورود اینترنت به زندگی خانواده‌ها، به‌واسطه تغییر رفتاری ایجادشده خواه‌ناخواه بخشی از هزینه‌های خانواده را کم کرده است. مثلا پیش‌تر زحمت و هزینه تردد برای انجام یک خرید فیزیکی، با یک خرید اینترنتی جایگزین شده و همین ارزش خلق‌شده مستلزم صرف هزینه است. مدیرعامل آسیاتک اظهار می‌کند که روند اتخاذشده برای تعرفه اینترنت ثابت، حیات شرکت‌های سرویس‌دهنده را به‌خطر انداخته است. وی می‌افزاید: در سال‌جاری، تنها 50 درصد به هزینه‌های منابع انسانی شرکت افزوده شده، درحالی‌که در بهترین حالت درآمد ما به‌واسطه تعرفه خدمت‌رسانی ثابت تغییر نکرده است.
 
قائم‌مقام شرکت «های وب» معتقد است، چنانچه افزایش مصرف کاربران که عموما ناشی از تغییر الگوهای رفتار مصرفی و نیازهای آنان است نبود، با شرایط ثابت ماندن تعرفه‌ها که منجر به کاهش درآمد سرویس‌دهندگان از سال 96 به بعد شد، شرایط بسیار بحرانی می‌شد. مادامی که برای سرمایه‌گذاران این صنعت صرفه اقتصادی ایجاد نشود، نمی‌توان برای کشور در این بخش آینده روشنی متصور بود و بدون شک با رشد جهانی تکنولوژی‌ها، جایگاه ایران در رده‌بندی متوسط سرعت اینترنت کشورهای مختلف، ماه به ماه بدتر خواهد شد.

سرکوب قیمتی اینترنت ثابت

تعرفه اینترنت ثابت در حالی طی سال‌های اخیر با سیاست‌های دستوری ثابت نگه داشته شده که به دلیل تورم و قیمت ارز، هزینه نگهداری تجهیزات و سرمایه‌گذاری در این بخش به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. نتیجه سیاست اجبار بر ارائه‌دهندگان خدمات برای سرکوب قیمتی اینترنت ثابت به افت تدریجی کیفیت و سرازیر شدن کاربران به سمت اینترنت موبایل منجر شده است.
 
 
گلایه‌های مکرر کاربران از سرعت و کیفیت اینترنت ثابت و جایگاه 136 ایران در رده‌بندی جهانی سرعت اینترنت در کنار ناامیدی فعالان این بخش از بهبود این وضع به خوبی گویای وضعیت فاجعه‌بار اینترنت ثابت در کشور است. اکنون بسیاری از کاربران برای تامین نیاز ارتباطی خود به ناچار اینترنت موبایل را جایگزین اینترنت ثابت کرده‌اند و با وجود هزینه اندکی بالاتر، آن را ترجیح می‌دهند. این درحالی است که متوسط سرعت اینترنت موبایل اکنون با گذر از مرز سرعت 30 مگابیت بر ثانیه رو به بهبود است و در رده 79 جهانی قرار دارد. در تشریح عقب‌ماندگی کشور در بحث توسعه اینترنت ثابت، چالش‌های بسیاری مطرح می‌شود اما بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند قیمت‌گذاری دستوری دولت برای قیمت اینترنت ثابت، انحصار شرکت مخابرات بر زیرساخت‌ها و متناسب نبودن تغییرات قیمت اینترنت با نرخ تورم از اصلی‌ترین علل این توسعه‌نیافتگی هستند. ثابت نگه داشتن تعرفه اینترنت ثابت طی سال‌های اخیر درحالی اتفاق افتاده است که تورم و افزایش قیمت ارز، هزینه‌های سرویس‌دهندگان اینترنت پهن باند ثابت را به میزان قابل‌توجهی افزایش داده و همین عدم توازن در درآمد و هزینه این شرکت‌ها موجب شده نه‌تنها توسعه این شبکه به نسل‌های بعدی ممکن نباشد، بلکه روزبه‌روز از کیفیت سرویس‌دهی کاسته شود.
 
طبق گزارش اخیر اسپید تست، در ماه آوریل سال 2021 متوسط سرعت جهانی اینترنت ثابت حدود 12/ 102 مگابیت بر ثانیه بوده است؛ درحالی‌که متوسط سرعت اینترنت ثابت در ایران تنها 17/ 19 مگابیت بر ثانیه برآورد شده و جایگاه کشور در رده‌بندی جهانی، نسبت به ماه پیش از آن چهار پله افت کرده است. درحال‌حاضر شرکت مخابرات ایران را می‌توان اصلی‌ترین بازیگر حوزه اینترنت ثابت دانست که به تنهایی بیش از 60 درصد بازار اینترنت ثابت را در دست دارد. با این حال، با توجه به انحصاری که این شرکت در سیم‌های مسی که بستر توسعه ADSL هستند دارد، امکان توسعه از چندین شرکت خصوصی دیگری که 40 درصد از سهم بازار اینترنت ثابت را در اختیار دارند گرفته شده است. با آنکه در اکثر کشورهای دنیا جدیدترین تکنولوژی‌های ارتباطی به سرعت درحال جایگزینی و توسعه هستند، فناوری‌های اینترنت ثابت در ایران از سطح ADSL فراتر نرفته است و تازه شرکت‌های خصوصی برای تامین اینترنت ثابت مشترکان با استفاده از همین فناوری قدیمی نیز با موانع بسیاری رو به رو هستند.
 
 کاهش حداقل 60 درصدی درآمدها
سیاست کاهش تعرفه اینترنت مشترکان را که به کاهش درآمد شرکت مخابرات و سرویس‌دهندگان خصوصی اینترنت ختم شد می‌توان سرمنشأ توقف توسعه اینترنت ثابت و سرمایه‌گذاری در آن به حساب آورد. براساس مصوبه 181 در سال 92، مقرر شد تعرفه اینترنت برای مشترک خانگی نهایی 35 درصد کاهش پیدا کند و این کاهش درآمد ایجاد شده برای سرویس‌دهندگان از محل‌های دیگری مثل تخفیف پهنای باند اینترنت و دیگر امکاناتی که از مخابرات دریافت می‌کردند جبران شود. طی سال 95 نیز این سیاست در مصوبه‌های 254 و 237 توسط وزارت ارتباطات دنبال شد و مجدد کاهش تعرفه پهنای باند و ADSL در دستور کار قرار گرفت. در نهایت در آذر 96 نیز مدل قیمت‌گذاری و سرویس‌دهی تغییر کرد و قرار شد براساس میزان مصرف مشتری سرویس داده شود و فقط هزینه آبونمان ماهانه دریافت شود.  محمدعلی یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک در تشریح ضربه کنترل دستوری قیمت‌ها به سرویس‌دهی اینترنت ثابت در کشور به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: تاثیر مجموع این سیاست‌ها برای کنترل قیمت‌های ارائه سرویس اینترنت ثابت، کاهش حدودا 62 درصدی درآمد سرویس‌دهندگان اینترنت طی سال‌های 92 تا 96 بوده و در چهار سال بعدی تا امروز نیز تعرفه سرویس‌دهی اینترنت FIX تغییر نکرده و ثابت مانده است. این درحالی است که طی این مدت شرکت‌ها برای مدیریت هزینه‌هایشان با تورم حداقل 40 درصدی و افزایش چشمگیر قیمت دلار درگیر بوده و در چنین شرایطی نه‌تنها نتوانسته‌اند درآمد خود را متناسب با این تغییرات افزایش دهند، بلکه نسبت به سال 92 بیش از60 درصد کاهش مستقیم درآمدی داشته‌اند. وی می‌افزاید: صنایع ارتباطی ذاتا نیاز به سرمایه‌گذاری مداوم در تکنولوژی‌های جدید دارند. در چنین شرایطی که شرکت‌ها نمی‌توانند همپای افزایش تورم و نوسانات ارز، هزینه‌های روتین کسب‌وکارشان را تامین کنند، چطور می‌توان انتظار توسعه و افزایش کیفیت ارتباطات را داشت.
 
فناوری ADSL در اکثر کشورهای دنیا از دور خارج شده و تکنولوژی‌های جدیدی وارد میدان شده‌اند. این درحالی است که سرویس‌دهندگان خصوصی اکنون نه‌تنها نتوانسته‌اند- به‌رغم تهیه تجهیزات لازم برای توسعه- شبکه ارتباطی کشور را به نسل‌های بعدی مانند VDSL ارتقا دهند، بلکه در توسعه سرویس‌دهی در همین ADSL نیز با مشکل مواجهند. بخش اعظم شبکه زیرساخت سیم مسی ارتباط ثابت کشور در اختیار مخابرات است. شرکت‌های سرویس‌دهنده خصوصی برای آنکه بتوانند سطح سرویس‌دهی خود را گسترش دهند و مشترکان جدیدی به شبکه اضافه کنند، نیازمند سیم‌کشی‌های جدیدی هستند. اما همین قیمت‌گذاری دستوری باعث شده این کار برای شرکت مخابرات به صرفه نباشد و این شرکت حاضر نشود سیم‌کشی‌های تازه‌ای به شبکه اضافه کند. یوسفی‌زاده می‌افزاید: در تعرفه دولتی هزینه سیم رانژه 12 هزار تومان تعیین شده، درحالی‌که اگر مخابرات بخواهد سیم‌کشی تازه‌ای انجام دهد خود باید 50 هزار تومان برای خرید این سیم هزینه کند و هزینه‌های کارگر و کارگذاری این سیم‌ها و... نیز به آن افزوده شود. به همین دلیل مخابرات حاضر به همکاری نشده و در بخش‌هایی هم که مجبور به اضافه کردن زیرساخت باشد، ممکن است به‌واسطه قیمتی که تعیین شده، پیمانکار از سیم‌های دست دوم و کم‌کیفیت‌تر استفاده کند یا به هر نحوی از کار زده شود تا بتواند کمترین ضرر را برای مخابرات ایجاد کند.
 
اواخر سال گذشته داود زارعیان، معاون امور مشتریان مخابرات در رویداد «کیفیت اینترنت» با گلایه از نوع تعرفه‌گذاری انجام شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و چالش‌هایی که این شرکت برای توسعه زیرساخت‌ها با آن مواجه است گفت: «ما از رگولاتوری می‌خواهیم تعرفه‌ها را به قیمت سال ۸۲ برگرداند. زارعیان با تاکید بر این موضوع که در چند سال اخیر هیچ قانون برد-بردی تصویب نشده است، گفت که سهم مخابرات در بخش ADSL نزدیک به ۱۰درصد است. او توضیح داد: «خط تلفن ثابت با هزینه ۲۱ هزار تومان نگهداری می‌شود. چگونه می‌شود یک همکاری برد- برد با شرکت‌های خصوصی در این فضا داشت. ما در مخابرات در ماه برای ۱۰میلیون مشترک صورت‌حساب صادر می‌کنیم. مشترکانی که میانگین صورت‌حساب آنها ۱۵۰۰ تومان است، درحالی‌که بانک‌مرکزی هزینه صدور قبض را ۲۴۰۰ تومان کرده است. اینکه تعرفه تغییری نکرده است باعث افتخار نیست و مانع رشد است.»
 
مدیرعامل آسیاتک تصریح می‌کند، تا پیش از این قیمت‌گذاری دستوری، شرکت‌های خصوصی خود از محل درآمدهای معمول خود برای سرمایه‌گذاری در نسل‌های بعدی تکنولوژی استفاده می‌کردند و می‌توانستند بسترهای ارتباطی کشور را همپای تکنولوژی جهانی پیش ببرند، اما اکنون شرایط به‌گونه‌ای است که تامین هزینه‌های معمول به‌شدت دشوار شده است. یوسفی‌زاده می‌افزاید: این شرایط باعث شده بسیاری از فعالان بنام این صنعت که از زمان تولد این فناوری قدم به قدم آن را در کشور توسعه می‌دادند، کسب‌وکار خود را واگذار کرده و به صنایع دیگر مهاجرت کنند. این خود آسیب دیگری است که صنعت اینترنت ثابت کشور از این سیاست قیمت‌گذاری دستوری دیده است.
 
  ظهور رقیب جدید
بین سال‌های 95 و 96 شرکت‌های خصوصی ارائه‌دهنده اینترنت ثابت قصد داشتند به هزینه خود و طی یک همکاری مشترک، زیرساخت مسی مخابرات را برای توسعه VDSL به فیبر نوری ارتقا دهند. درحالی که این طرح نیز به‌واسطه عدم حمایت و مانع تراشی‌های جدیدی که منجر به کاهش قابل ملاحظه درآمد سرویس‌دهندگان شد، به سرانجام نرسید. مدیرعامل آسیاتک در این باره می‌گوید: اگر فازجدید سیاست‌های کنترل دستوری قیمت‌ها در آن مقطع اجرایی نمی‌شد، با سرمایه‌گذاری حدودا دو هزار میلیارد تومانی، بیش از 10 میلیون پورت VDSL کاشته می‌شد و با ارتقا به این نسل ارتباطی جدید، نه‌تنها سرعت اینترنت چند برابر میزان فعلی شده بود، بلکه درآمد تمامی طرفین ازجمله شرکت مخابرات افزایش قابل‌توجهی می‌یافت.
 
درحالی‌که سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت در شرایط بسیار سختی قرار گرفته بودند، در سال 96 توسعه اینترنت موبایلی اجرایی شد. برخلاف زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه اینترنت ثابت که نیازمند حفاری و کار گذاشتن فیبر و... است، توسعه اینترنت موبایل با به‌روزرسانی برخی تجهیزات میسر می‌شد. به همین دلیل اپراتورهای همراه توانستند با چابکی بیشتری به نسل جدید ارتقا پیدا کرده و از سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت پیش بیفتند. یوسفی‌زاده می‌گوید: طی توسعه اینترنت موبایلی در آن زمان، بیش از 35 درصد از مشترکان اینترنت ثابت ریزش کرده و با جایگزینی اینترنت موبایلی را جایگزین اینترنت ثابت کردند. وی می‌افزاید: در نتیجه افزون بر روند کاهشی درآمد که به‌واسطه سیاست‌های قیمت دستوری ایجاد شده بود، ریزش این حجم عظیم از کاربران ضربه دیگری بر درآمد سرویس‌دهندگان ثابت وارد کرد.
 
این فعال صنعت اینترنت ثابت در تشریح اثرگذاری توسعه اینترنت موبایلی بر کسب‌وکارهای اینترنت ثابت می‌گوید: بدون شک توسعه شبکه اینترنت موبایلی گام موثری در توسعه کسب‌وکارها خصوصا استارت‌آپ‌های اینترنتی بوده است، اما انتقادی که بر این توسعه وارد است، نوع قیمت‌گذاری این سرویس‌هاست. به‌رغم هزینه‌های بالایی که سرویس‌دهی در بحث اینترنت موبایل وجود دارد، قیمت این سرویس چیزی نزدیک به قیمت اینترنت ثابت تعریف شد. در نتیجه کاربران ترجیح می‌دادند با این تفاوت قیمتی اندک، اینترنت موبایل را جایگزین استفاده از اینترنت ثابت کنند و حتی برای مصرف معمول در خانه نیز از شبکه اینترنت موبایلی استفاده کنند. وی می‌افزاید: این درحالی است که حتی در کشورهای توسعه یافته نیز چنین نوع قیمت‌گذاری انجام نمی‌شود و هزینه اینترنت موبایل مبلغی بیش از 10 برابر تعرفه اینترنت ثابت آن کشورها تعیین می‌شود. اما سیاستگذاران ارتباطی کشور نه‌تنها قیمت‌گذاری حداقل سه برابری را نیز قبول نکردند، بلکه قیمت اینترنت موبایل را چیزی در حدود تعرفه اینترنت ثابت بستند.
 
وی تاکید می‌کند: به‌دلیل کیفیت سرویس و تعداد کاربرانی که سرویس‌دهندگان موبایلی داشتند، هنوز می‌توانند در عرصه رقابت بمانند و با سود ولو اندک، برای توسعه هزینه کنند؛ درحالی‌که سرویس‌دهندگان ثابت نه‌تنها چنین امکانی را ندارند، بلکه در میدان رقابت با تکنولوژی، سرعت و کیفیت بالاتر سرویس‌های اینترنت موبایلی، نمی‌توانند توجه کاربران را به خود جلب کنند. به گفته یوسفی‌زاده اکنون هزینه‌های اینترنت موبایلی به قدری برای کاربران به صرفه است که حتی ترجیح می‌دهند خدمات پرترافیکی مانند استفاده از VODها را نیز با اینترنت موبایل و روی گوشی‌های خود دریافت کنند و این در هیچ کجای دنیا متداول نیست. طبق آمارهای ارائه شده از سوی آسیاتک، اکنون مصرف ماهانه اینترنت پهن باند موبایلی برای هر کاربر در دنیا بین 5 تا 10 گیگابایت است. درحالی‌که این رقم برای هر کاربر ایرانی چیزی حدود 30 گیگ اینترنت همراه و 100 گیگ اینترنت ثابت است و این توزیع استانداردی نیست. سیاست تعیین قیمت بسیار پایین برای تعرفه اینترنت موبایل موجب شده نیاز کاربران به اینترنت موبایل و ثابت به درستی توزیع نشود و بخش عمده این تقاضا روانه شبکه موبایل کشور شود.
 
  پیش‌بینی «کندی توسعه» برای 5G
به‌رغم توسعه سریع اینترنت 4G در کشور، پیش‌بینی می‌شود توسعه سریع 5G چندان میسر نباشد. تکنولوژی نسل پنجم اینترنت همراه به‌گونه‌ای است که برای توسعه، به شبکه فیبری ارتباطات اینترنت ثابت نیاز دارد. درحالی‌که طی سال‌های اخیر توسعه فیبر این شبکه به دلایل گفته شده به قدری ناکام بوده است که به‌نظر می‌رسد اثرات آن به سرعت بر توسعه نسل جدید اینترنت همراه نیز اثر گذارد و در روند آن اختلال ایجاد کند. فعالان صنعت اینترنت ثابت معتقدند به‌رغم آنکه طی این سال‌ها سرویس‌دهندگان موبایلی از مزیت ارتقای چابک‌تر به نسل ارتباطی جدید بهره می‌جستند، در یکی دو سال آینده همین توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های اینترنت ثابت، دامن‌گیر سرویس‌دهندگان اینترنت موبایلی شود و توسعه نسل بعدی اینترنت همراه یعنی 5G را تحت تاثیر قرار دهد. آنها معتقدند با شرایط حاضر، روند توسعه این نسل اینترنت همراه در ایران بسیار کند و مشروط به توسعه شبکه اینترنت ثابت خواهد بود.
 
مجید رئیسی، قائم‌مقام شرکت «های‌وب» با اشاره به آسیب‌هایی که سرویس‌دهندگان اینترنت پهن‌باند ثابت به‌واسطه شرایط موجود دیده‌اند، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: مهم‌ترین عامل عدم رشد ارتباطات ثابت، طولانی بودن مدت‌زمان بازگشت سرمایه و موانع موجود در ایجاد شبکه است. وی معتقد است: مهم‌ترین اقداماتی که می‌توان با هدف تسهیل توسعه و جبران عقب‌ماندگی موجود انجام داد، به‌اشتراک‌گذاری امکانات پایه مورد نیاز ایجاد شبکه، مانند داکت‌های زمینی یا مسیرهای هوایی توزیع برق است. رئیسی تاکید می‌کند: اینکه این انتظار وجود داشته باشد که سرمایه‌گذاری در این حوزه از صفر آغاز شود و بدون اشتراک‌گذاری برخی منابع موجود، مانند استفاده از مسیرهای هوایی و زمینی این کار انجام شود، منجر به طولانی شدن مدت زمان سرمایه‌گذاری و عدم تمایل سرمایه‌گذار می‌شود. عملا در این حوزه نیاز است که منابع مخابرات ایران، شهرداری‌ها و توانیر به قیمت مناسب در اختیار گذاشته شود.
 
  کاربران: اینترنت گران است!
به‌رغم تمامی گلایه‌هایی که فعالان صنعت اینترنت کشور درباره پایین بودن تعرفه‌ها و کفاف ندادن آن برای تامین هزینه سرویس‌دهی به کاربران دارند، هنوز بسیاری از کاربران معتقدند هزینه اینترنت بالاست و باید کاهش یابد.
 
یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک، در پاسخ به این دغدغه و گلایه کاربران مبنی بر گرانی اینترنت می‌گوید: چنین گفته‌هایی ناشی از ذهنیت اشتباهی است که سیاست‌های وزارت ارتباطات در کاربران ایجاد کرده است، درحالی‌که اگر طی این سال‌ها با قیمت‌گذاری دستوری قیمت اینترنت ثابت نگه داشته نمی‌شد و متناسب با دیگر هزینه‌های خانوار افزایش می‌یافت، هم این ذهنیت اشتباه در کاربران ایجاد نمی‌شد و هم جلوی توسعه اینترنت و ارتقا به نسل‌های جدید گرفته نمی‌شد. وی تاکید می‌کند: چنانچه قیمت‌ها به صورت آزاد در‌ نظر گرفته می‌شد و شرکت‌ها امکان پیدا می‌کردند که متناسب با فناوری‌های جهانی رشد کنند، به‌واسطه تغییر مصرف کاربران و رشد ایجادشده هزینه‌های نهایی برای کاربران نهایی به‌صرفه‌تر می‌شد، کمااینکه در دهه 80، برای یک ساعت اینترنت دایال‌آپ، برای کارت‌های یک‌ساعته و سرعت چندکیلوبیت بر ثانیه، حدود هزار تومان هزینه می‌کردند اما اکنون چندین گیگ اینترنت را با قیمتی به‌مراتب پایین‌تر می‌توانند تهیه کنند و همه اینها ناشی از تغییر رفتار مصرف کنندگان و میزان مصرف معمول هر کاربر به‌واسطه ورود نسل‌های جدید ارتباطات است. در نتیجه چنانچه فناوری‌های جدید نسل‌ جدید وارد کشور شوند، به مرور زمان، هزینه کاربران در ازای خرید هر گیگ ترافیک کاهش خواهد یافت.
 
وی تاکید می‌کند: باید پذیرفت که ورود اینترنت به زندگی خانواده‌ها، به‌واسطه تغییر رفتاری ایجادشده خواه‌ناخواه بخشی از هزینه‌های خانواده را کم کرده است. مثلا پیش‌تر زحمت و هزینه تردد برای انجام یک خرید فیزیکی، با یک خرید اینترنتی جایگزین شده و همین ارزش خلق‌شده مستلزم صرف هزینه است. مدیرعامل آسیاتک اظهار می‌کند که روند اتخاذشده برای تعرفه اینترنت ثابت، حیات شرکت‌های سرویس‌دهنده را به‌خطر انداخته است. وی می‌افزاید: در سال‌جاری، تنها 50 درصد به هزینه‌های منابع انسانی شرکت افزوده شده، درحالی‌که در بهترین حالت درآمد ما به‌واسطه تعرفه خدمت‌رسانی ثابت تغییر نکرده است.
 
قائم‌مقام شرکت «های وب» معتقد است، چنانچه افزایش مصرف کاربران که عموما ناشی از تغییر الگوهای رفتار مصرفی و نیازهای آنان است نبود، با شرایط ثابت ماندن تعرفه‌ها که منجر به کاهش درآمد سرویس‌دهندگان از سال 96 به بعد شد، شرایط بسیار بحرانی می‌شد. مادامی که برای سرمایه‌گذاران این صنعت صرفه اقتصادی ایجاد نشود، نمی‌توان برای کشور در این بخش آینده روشنی متصور بود و بدون شک با رشد جهانی تکنولوژی‌ها، جایگاه ایران در رده‌بندی متوسط سرعت اینترنت کشورهای مختلف، ماه به ماه بدتر خواهد شد.

انواع اینترنت ثابت و حرکت به سمت ۵G خانگی

اینترنت ثابت می‌تواند محدود به یک محدوده جغرافیایی خاص باشد که اینترنت‌های ADSL،VDSL و فیبر را شامل می‌شود یا سرویس‌های ثابت بی‌سیم که انواع وایمکس و TD-LTE را ارائه می‌دهند و یکی از جدیدترین انواع اینترنت ثابت، 5G FWA و استفاده از 5G برای اینترنت خانگی است.
 
 انواع سرویس‌های موجود اینترنت در ایران، به‌دلیل داشتن ویژگی‌های متمایز از هم، برای کاربران با شرایط مکانی و موقعیتی متفاوت ارائه می‌شود. سرویس‌های پرسرعت فراهم‌شده از سرویس‌های ثابت تا نقطه به نقطه و درنهایت همراه را شامل می‌شوند که هر سرویس نیز در خود دارای انواع مختلفی سرویس‌های متمایز از  هم است که کاربران اینترنتی بسته به شرایط و نیاز خود می‌توانند مناسب‌ترین سرویس را انتخاب کنند.در سال‌های گذشته با توجه به تعداد زیاد شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ارتباطی به‌ویژه خدمات پهنای باند و ADSL در کشور، در قالب مجوزهای ISP/ISDP یا PAP سازمان تنظیم مقررات رادیویی ایران به عنوان مرجع صدور پروانه‌های ارتباطی و مخابراتی در ایران، تصمیم به ساماندهی و تجمیع این تعداد زیاد از اپراتورها و ارائه‌دهندگان خدمات ارتباط ثابت در زمینه‌های ارتباط تلفن ثابت یا پهنای باند اینترنت گرفت. حاصل این کار ارائه دو نوع پروانه/مجوز به نام‌های پروانه ارائه خدمات ارتباطی ثابت (ServCo) و پروانه/مجوز ایجاد و بهره‌برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP) است.
 
شرکت‌های SERVCO توزیع‌کننده اینترنت به مصرف‌کننده نهایی هستند، زیرا برای ارائه خدمات اینترنتی باید از شبکه ارتباطی میزبان استفاده کنند. شرکت‌هایی که دارای پروانه SERVCO  باشند، امکان ایجاد شبکه ارتباطی خاص خود را ندارند و باید بر بستر یک شبکه ارتباطی میزبان به ارائه خدمات اینترنت پرسرعت یا تلفن ثابت و دیگر خدمات بپردازند. طبق تعریف سازمان تنظیم مقررات این شرکت‌ها، وظیفه ارائه خدمات محتوایی، ارتباطی، انتقال داده و ارزش‌افزوده به مشترکین بر بستر شبکه موضوع پروانه اپراتور میزبان را دارند.
 
شرکت‌های دارنده‌ پروانه FCP از ادغام شرکت‌هایی که مجوز ISDP (توزیع پهنای باند اینترنت) و مجوز PSTN (ارائه خدمات تلفن ثابت) داشتند، به وجود آمدند. واژه FCP مخفف Fixed Communication Provider به معنای تامین‌کننده ارتباطات ثابت است، این شرکت‌ها می‌توانند هرگونه خدمات ارتباطی و انتقال داده را بر بستر شبکه ارائه دهند و خدماتی از قبیل دسترسی به اینترنت پرسرعت، دسترسی به شبکه ملی اطلاعات، توزیع و فروش پهنای باند اینترنت، ارائه خدمات تلفن ثابت، تلفن مبتنی بر IP یا همان VOIP، خدمات وای‌فای، فیبر نوری و چند مورد سرویس دیگر را شامل‌ می‌شوند.
 
شرکت‌های تامین‌کننده ارتباطات ثابت FCP، به یک مکان مشخص و محدوده جغرافیایی خاص یا بستر فیزیکی محدود هستند و خارج از این محدوده‌ مشخص، امکان استفاده از این سرویس وجود ندارد. در حال حاضر ۱۷ شرکت دارنده پروانه ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP) هستند که فهرست آنها در وب‌سایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی آمده است و کاربران با مقایسه تعرفه‌ها و خدمات این شرکت‌ها می‌توانند سرویس مورد نظر خود را انتخاب کنند.
 
اینترنت ADSL مخفف Asymmetric Digital Subscriber Line است و جزو قدیمی‌ترین سرویس‌های اینترنت در جهان است که با استفاده از خطوط تلفن ثابت و بدون ایجاد مزاحمت برای تماس‌های صوتی (اتفاقی که در دایال‌آپ رخ می‌داد)، اطلاعات را از مراکز مخابراتی به روی مودم می‌آورد. اتصال اینترنت ADSL را می‌توان روی خطوط تلفن ثابت ایجاد کرد و نیازی به کابل‌کشی و نصب خطوط جدید ندارد. اینترنتADSL ، ارزان و نسبت به انواع دیگر اینترنت پهن‌باند در دسترس‌ و راه‌اندازی سریع و ساده‌تری دارد؛ با وجود این، محدودیت‌هایی از جمله سرعت دانلود کمتر از ۲۴ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود کمتر از دو مگابیت روبه‌روست.
 
اینترنت VDSL مخفف Very-high-bitrate Digital Subscriber Line و روی بسترهای کابل‌های شبکه است؛ بنابراین برخلاف ADSL از خطوط تلفن ثابت شهری برای انتقال اطلاعات استفاده نمی‌کند و نیاز به کابل‌کشی دارد. البته سرعت دانلود روی اینترنت VDSL نزدیک به پنج برابر سرعت دانلود ADSL است و سرعت آپلود آن نیز ۱۰ برابر ADSL است.
 
اینترنت فیبر نوری (FTTx) مبتنی‌بر کابل‌های فیبر نوری است و از کابل‌های مسی یا خطوط تلفن استفاده نمی‌کند و کابل‌های فیبر نوری انتقال‌دهنده اطلاعات هستند. به دلیل استفاده اینترنت فیبر نوری از سیگنال‌های نوری، کیفیت و سرعت بیش‌تری نسبت به ADSL و VDSL دارد و می‌تواند یک کیفیت و سرعت را بدون در نظر گرفتن فاصله کاربر تا سرویس‌دهنده ارایه دهد. فیبر نوری می‌تواند سرعت‌های دانلود و آپلودی بالغ بر یک گیگابیت ارائه دهد.
 
یکی دیگر از انواع اینترنت پرسرعت، سرویس‌های ثابت بی‌سیم (Fixed Wireless Access) است. شرکت‌هایی که دارای پروانه FWA هستند انواع وایمکس،  TD-LTE و اینترنت نقطه‌به‌نقطه بی‌سیم را ارائه می‌دهند که همان اینترنت پرسرعت ثابت هستند، با این تفاوت که در همان حوزه مکانی قابلیت اتصال بی‌سیم را دارند و هم‌چنین امکان اتصال چند دستگاه، به‌صورت همزمان را فراهم می‌کنند.
 
اینترنت TD-LTE حداکثر سرعت آزمایشگاهی ۱۱۰ مگابیت بر ثانیه را دارد و حداکثر سرعت عملیاتی آن هم، ۴۰ مگابیت بر ثانیه برآورد شده است. محدودیت این سرویس قطع سرویس در صورت جابجایی بین آنتن‌ها، کاهش کیفیت سرویس با افزایش فاصله کاربر از آنتن و یا وجود اختلال‌های رادیویی، تعرفه بالاتر به دلیل نوع سرویس، هزینه نصب و نگهداری بالا و استفاده اختصاصی از فرکانس رادیویی است.
 
همچنین یکی از جدیدترین انواع اینترنت ثابت، 5G FWA و استفاده از 5G برای اینترنت خانگی است و به‌نوعی نقشه راه 5G از FWA یا Fixed Wireless Access شروع می‌شود. اگر یک سایت 4G با پهنای باند ۱۰۰ مگابیت‌برثانیه و ۴۰ مگاهرتز فرکانس، یک دکل برای کاربرانش عرضه کند، تست‌های 5G می‌تواند سه گیگابایت‌برثانیه عرضه کند، یعنی حتی تا ۳۰ برابر کیفیت روی یک پهنای باند فرکانسی محدود، ظرفیت را بالا می‌برد.
 
البته این ارقام بدین معنا نیست که می‌توانید روی گوشی‌تان سرعت سه گیگابیت دریافت کنید، چون این ظرفیت به تعداد کاربران تقسیم‌ می‌شود، اما ارائه ۱۰۰ مگابیت ظرفیت شبکه با ارائه ۳ گیگابیت ظرفیت برای ۲۰۰ مشترک تفاوت زیادی دارد.
 

بومی‌سازی تجهیزات ۵G با سرعت در ایرانسل ادامه دارد

در میزگرد آنلاین «بومی‌سازی صنعت ICT (دستاوردهای نوین اپراتورهای موبایل)» در بیست و نهمین کنفرانس مهندسی برق ایران، ایرانسل بر گسترش حمایت از بومی‌سازی در صنعت فناوری‌اطلاعات و ارتباطات ایران، به‌خصوص تجهیزات 5G، تأکید کرد.

به گزارش آی‌تی‌رسان و به نقل از روابط عمومی ایرانسل، این میزگرد، بعدازظهر سه‌شنبه ۲۸ اردبیهشت ماه، با حضور دکتر حسن بولوردی معاون فنی و مهندسی ایرانسل، مهندس فرامرز رستگار دبیر و عضو هیأت‌مدیرۀ سندیکای مخابرات، دکتر حمید بهروزی قائم‌مقام، مهندس مرتضی طاهری‌بخش معاون فنی و مهندسی شبکه و دکتر وحید شاه‌منصوری معاون شبکه‌های نوین مرکز تحقیق و توسعۀ همراه اول، دکتر عباس محمدی عضو هیأت علمی دانشکدۀ مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دکتر محمدرضا پاکروان عضو هیأت علمی دانشکدۀ مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف و نیز جمعی از فعالان صنعت فناوری‌اطلاعات و ارتباطات به صورت آنلاین برگزار شد.

معاون فنی و مهندسی ایرانسل در این میزگرد، به برنامه ایرانسل در حمایت از بومی‌سازی صنعت فناوری‌اطلاعات و ارتباطات در ایران اشاره کرد و با بیان این که ایرانسل از ابتدای تأسیس، همواره به تولید داخل و ظرفیت‌های داخلی توجه داشته است، گفت: از ابتدای سال ۱۳۹۸ و با افتتاح مجموعۀ «ایرانسل لبز» به عنوان بازوی تحقیق و توسعه، ایرانسل به صورت جدی گامی در استفاده از توان و ظرفیت شرکت‌های داخلی در راستای بومی‌سازی تجهیزات و نیازمندی‌های خود برداشته است.

وی افزود: ذیل مجموعۀ ایرانسل لبز، علاوه بر بخش تحقیق و توسعه، آکادمی ایرانسل و مرکز نوآوری ایرانسل نیز تشکیل شده است تا برای استفاده از توان استارتاپ‌ها و حمایت از آنها، اقدامات لازم به صورت متمرکز انجام شود.

بولوردی ادامه داد: مشارکت با دانشگاه‌ها و تعریف آزمایشگاه‌های مشترک و ایجاد زیرساختی برای استفادۀ دانشجویان، استادان و شرکت‌های دانش‌بنیان، از جمله مهمترین برنامه‌های ایرانسل است که در این زمینه، آزمایشگاه 5G ایرانسل در دانشگاه تربیت‌مدرس راه‌اندازی شده و در اختیار جامعۀ علمی کشور قرار گرفته است و تأسیس آزمایشگاه مشابه در برخی دیگر از دانشگاه‌ها نیز در برنامۀ ایرانسل قرار دارد.

وی افزود: از مهمترین نتایج عملیاتی اقدامات ایرانسل در بخش تحقیق و توسعه، این است که مودم بومی نسل پنج را تست کرده‌ایم و در مرحلۀ تولید انبوه آن با حمایت ایرانسل هستیم و حمایت از تولید آنتن بومی را نیز در برنامه داریم.

معاون فنی و مهندسی ایرانسل تأکید کرد: ایرانسل از سال ۱۳۹۵ مطالعه بر روی 5G را به صورت پایلوت و آزمایشگاهی شروع کرده بود و در سال ۱۳۹۶، برای نخستین بار در ایران، نمونه‌ای از شبکۀ کامل نسل پنج را در حضور وزیر ارتباطات و فناوری‌اطلاعات، آزمایش کرد. در اول مرداد ۱۳۹۹، ایرانسل موفق شد نخستین سایت تجاری 5G ایران را راه‌اندازی کند و هم‌اکنون در چهار شهر ایران، هفت سایت تجاری نسل پنج تلفن‌همراه را به بهره‌برداری رسانده است و این سایت‌ها در حال خدمات‌رسانی به مردم عزیز ایران هستند.

وی افزود: علاوه بر راه‌اندازی سایت‌ها، در ساختمان مرکزی ایرانسل، زیرساخت‌های لازم برای میزبانی از شرکت‌های فناور متقاضی تست در لایۀ دسترسی و هستۀ شبکه، هم به صورت آفلاین و هم در قالب شبکۀ آنلاین، آماده است.

بولوردی همچنین در پاسخ به پرسشی در زمینۀ سرمایه‌گذاری اپراتورها در بومی‌سازی پیشنهاد کرد که بخشی از سهم درآمدی دولت از اپراتورها، به صورت نظام‌مند و در قالب یک صندوق، در نهادی در وزارت ارتباطات و فناوری‌اطلاعات، تخصیص یابد و به صورت مستمر در بخش بومی‌سازی هزینه شود.

بیست و نهمین کنفرانس مهندسی برق ایران، با مشارکت و حضور ایرانسل به عنوان حامی اصلی، به صورت آنلاین و نیمه حضوری، برگزار می‌شود. ایرانسل در این کنفرانس، به انتقال تجربیات خود دربارۀ پیشتازی در زمینه‌هایی همچون راه‌اندازی 5G و مطالعات 6G می‌پردازد.

این کنفرانس در محورهای الکترونیک، قدرت، کنترل، مخابرات، کامپیوتر و مهندسی پزشکی، توسط انجمن علوم مهندسی برق ایران و دبیرخانه دائمی کنفرانس در دانشگاه امیرکبیر، از ۲۸ تا ۳۰ اردبیهشت ماه ۱۴۰۰ به صورت آنلاین و نیمه‌حضوری برگزار می‌شود و با سخنرانی دکتر بیژن عباسی‌آرند مدیرعامل ایرانسل، خاتمه می‌یابد.

ایرانسل، اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران و نخستین ارائه‌دهندۀ خدمات نسل پنجم تلفن‌همراه (5G) در ایران، با هدف شناسایی و تشویق ایده‌های نوآورانه در صنعت برق و مخابرات، بحث و تبادل نظر و انتقال تجربیات در زمینۀ ارائۀ خدمات مبتنی بر فناوری‌های نوین تلفن‌همراه مانند خدمات 5G و مطالعات در زمینۀ فناوری نسل ششم (6G)، ارائۀ خدمات زندگی هوشمند مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا، تجربه‌های راه‌اندازی مرکز نوآوری ایرانسل و فعالیت در زمینۀ نوآوری، تحقیق و توسعه و آموزش و نیز ارائۀ مزیت‌ها و توانمندی‌های خود برای جذب فارغ‌التحصیلان نخبۀ دانشگاهی، در این کنفرانس حضور دارد.

در این کنفرانس که با هدف گسترش دانش فنی در گرایش‌های مختلف مهندسی برق، از طریق ایجاد محیطی جهت تبادل نظر علمی و تخصصی، ارائه آخرین یافته‌های تحقیقاتی و همچنین تشویق پژوهشگران برنامه‌ریزی شده ‌است، برنامه‌های جنبی شامل دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت، میزگرد تخصصی و نمایشگاه تجهیزات مهندسی برق نیز با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و به صورت آنلاین و نیمه‌حضوری انجام می‌شود.

دکتر بیژن عباسی‌آرند مدیرعامل ایرانسل، پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت، در اختتامیۀ این کنفرانس، با موضوع «تحول دیجیتال؛ دروازه‌ای به آیندۀ تمام دیجیتال» سخنرانی می‌کند.

همچنین امروز سه‌شنبه ۲۸ اردبیهشت ماه، در میزگرد دیگری در قالب این کنفرانس، معاون منابع انسانی ایرانسل در زمینۀ «فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و اشتغال در صنعت برق و مخابرات»، با حاضران به بحث و تبادل نظر پرداخت.

در کارگاه جانبی این کنفرانس با عنوان «شبکه‌های موبایل و بهینه‌سازی رادیویی آن» نیز، ایرانسل تجربیات خود در این زمینه را با شرکت‌کنندگان به اشتراک گذاشته و پاسخگوی پرسش‌های آنان بود.

اطلاعات بیشتر دربارۀ بیست و نهمین کنفرانس مهندسی برق ایران، در وب‌سایت این کنفرانس به نشانی iceeconf.ir در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.

نوشته بومی‌سازی تجهیزات 5G با سرعت در ایرانسل ادامه دارد اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

هنگام خرید یک گوشی گیمینگ به چه نکاتی باید توجه کنیم؟

انتخاب بهترین گوشی برای بازی به تخصص بالایی نیاز ندارد، دانستن برخی نکات کمک می‌کند تا بتوانیم بهترین گوشی گیمینگ را بر اساس بودجه خودمان پیدا کنیم، در این مطلب به تمامی نکات برای پیدا کردن یک گوشی مناسب بازی، اشاره خواهیم کرد.

بازی‌های موبایلی طی چند سال اخیر به قدری رشد داشتند که حالا خود به عنوان صنعتی مجزا و مستقل از بازی‌های ویدیویی به شمار می‌روند. در سال گذشته صنعت بازی‌های موبایلی درآمدی حدود 13.2 میلیارد دلار برای استودیو‌های بازی‌سازی، آن هم تنها در آمریکای شمالی به همراه داشت و این درحالی است که در سال 2015 میزان این درآمد حدود 7.2 میلیارد دلار بود.

این رشد حدودا دو برابری به توسعه سخت افزاری تلفن‌های همراه و روی کار آمدن گوشی‌های گیمینگ وابسطه بوده و نشان دهنده علاقمندان بی‌شمار بازی‌های موبایلی در سراسر جهان است.

ما در آی‌تی‌رسان همواره سوالات زیادی در خصوص بهترین گوشی گیمینگ در بازه‌های قیمتی مختلف از جانب شما همراهان گرامی دریافت می‌کنیم، به همین دلیل تصمیم گرفتیم در مطلبی جامع، در خصوص تمامی نکاتی که باید برای خرید بهترین گوشی برای بازی با بودجه‌های مختلف در نظر گرفته شود، صحبت کنیم. اگر شما یکی از طرفداران بازی‌های موبایلی هستید و می‌خواهید یک گوشی مناسب بازی خریداری کنید، با ادامه این مطلب همراه ما باشید:

نوع تراشه پردازنده

پردازنده، قلب تپنده و موتور محرک تمامی گوشی‌های موبایل است. اما شما موقع خرید گوشی گیمینگ نباید تنها به نوع پردازنده توجه داشته باشید، موردی که بیش از پردازنده اهمیت دارد، تراشه اصلی گوشی است که در آن پردازنده اصلی و پردازنده گرافیکی وجود دارد. به عنوان مثال شما اسامی مانند اسنپدراگون 865 یا اگزینوس 2100 را به عنوان پردازنده تلفن همراه می‌شنوید، اما این اسامی پردازنده نیستند، بلکه چیپ‌ست یا تراشه اصلی یک تلفن همراه هستند که پردازنده اصلی و تراشه گرافیکی در آن وجود دارد.

نکته بسیار مهم آن است که پردازنده‌های داخل یک تراشه هرگز تغییر نمی‌کنند، به طور مثال تراشه اگزینوس 2100 همواره با 8 هسته‌ پردازشی Cortex (یک هسته Cortex-X1، سه هسته Cortex-A78، چهار هسته Cortex-A55 ) عرضه می‌شود، همچنین تراشه گرافیکی آن نیز همواره Mali-G78 MP14 است، به همین دلیل امکان ندارد اگزینوس 2100 با پردازنده‌های دیگر یا تراشه گرافیکی متفاوتی عرضه شود.

شما جهت خرید بهترین گوشی برای بازی باید به نوع تراشه اصلی آن که شامل پردازنده و تراشه گرافیکی می‌شود، توجه کنید. در حال حاضر چهار نوع تراشه اصلی در بازار وجود دارد، این تراشه‌ها شامل اسنپدراگون، اگزینوس، کایرین و مدیاتک است که احتمالا نام آن‌ها را شنیده‌اید.

پردازنده اصلی

قصد نداریم خیلی تخصصی صحبت کنیم، اما بهترین تراشه‌های بازار توسط شرکت کوالکام و با نام اسنپدراگون تولید می‌شوند که از پردازنده‌های Cortex بهره‌ می‌برند. این تراشه‌ها بازدهی بسیار بالایی دارند و به پردازنده‌های اصلی و گرافیکی قدرتمندی مجهز شده‌اند.

ده‌ها مدل از تراشه اسنپدراگون با قدرت و بازدهی‌های متفاوت وجود دارد که برای گوشی‌های پایین‌رده تا پرچمدار به کار می‌روند، به همین جهت صرفا هر تراشه اسنپدراگونی بهتر از دیگر تراشه‌های بازار نیست اما می‌توان این تراشه‌ها را بهتر از دیگر تراشه‌های همرده آن در بازار دانست. برای خرید یک گوشی مناسب بازی بهتر است مدلی را خریداری کنید که به تراشه اسنپدراگون مجهز شده است.

بهترین گوشی بازی

بعد از اسنپدراگون، تراشه‌های اگزینوس که شرکت سامسونگ برای گوشی‌های خود تولید می‌کند و تراشه‌های کایرین محصولات هوآوی در رده دوم قرار می‌گیرد. با قاطعیت نمی‌توان گفت کدام تراشه در مجموع قدرت بالاتری دارد اما به صورت نسبی، تراشه‌ها کایرین توانسته‌اند امتیازات بنچمارک بهتری نسبت به تراشه‌های اگزینوس کسب کنند.

سپس تراشه‌های شرکت مدیاتک را داریم که طی چند سال اخیر کیفیت آن‌ها به شدت افزایش پیدا کرده و حالا در بسیاری از مدل‌های میان‌رده شیائومی یا سامسونگ از آن تراشه‌ها استفاده می‌شود. مدیاتک تراشه‌های باکیفیت اما ارزان‌ قیمتی تولید می‌کند و تقریبا تمامی مدل‌های 5G اقتصادی در بازار از تراشه‌های مدیاتک بهره‌ می‌برند. تراشه‌های مدیاتک هنوز در ابتدای راه قرار دارند و به طور کامل امتحان خود را پس نداده‌اند.

حال سوال مهم آن است که برای خرید بهترین گوشی برای بازی ، به چه مشخصاتی از تراشه آن توجه کنیم؟

چند ویژگی کلی وجود دارد که نشان دهنده قدرت و بازدهی بالاتر تراشه‌هاست:

قدرت هسته پردازشی: در حال حاضر اکثر تراشه‌ها از 8 هسته پردازشی بهره می‌برند، سرعت هر هسته با گیگاهرتز تعیین می‌شود، هر چه شاخصه گیگاهرتز یک هسته پردازشی بیشتر باشد، یعنی قدرت آن بالاتر است، همچنین تعداد هر هسته پردازشی نیز اهمیت دارد. به طور مثال تراشه اسنپدراگون 860 از 8 هسته پردازشی به این شرح بهره می‌برد: یک هسته 2.96 گیگاهرتزی، 3 هسته 2.42 گیگاهرتزی و چهار هسته 1.78 گیگاهرتزی، تراشه اسنپدراگون 860 پردازنده‌های قدرتمندی دارد و برای گوشی های گیمینگ مناسب است. در این تراشه اگر تعداد پردازنده‌های 1.78 گیگاهرتزی کمتر و تعداد پردازنده‌های 2.96 گیگاهرتزی بیشتر بود، قدرت کلی تراشه نیز افزایش می‌یافت.

فناوری ساخت تراشه: معمولا در کنار نام تراشه اصلی، فناوری ساخت آن نیز درج می‌شود. در حاضر در گوشی‌های میان‌رده با کیفیت از تراشه‌هایی با فناوری ساخت 7 و 8 نانومتری استفاده می‎‌شود، در مدل‌های بالارده و پرچمدار نیز تراشه‌های 5 نانومتری به کار می‌رود.

*هر چه اندازه تراشه کوچک‌تر باشد، خبر از فناوری ساخت جدیدتر آن می‌دهد پس برای خرید بهترین گوشی برای بازی ، به سراغ گوشی‌هایی با تراشه کوچک‌تر از 8 نانومتر بروید.

تراشه گرافیکی: در تراشه‌های اسنپدراگون از پردازنده گرافیکی سری Adreno استفاده می‌شود که از پردازنده‌های گرافیکی Mali تراشه‌های اگزینوس بهتر هستند. اما به طور کلی هرچه سری تراشه گرافیکی بالاتر باشد، قدرت آن بیشتر است، مثلا در تراشه‌های اسنپدراگون تراشه گرافیکی Adreno 640 از تراشه Adreno 618 بهتر است. یا در تراشه‌های اگزینوس پردازنده گرافیکی Mali-G76 MP12 از پردازنده Mali-G52 MC2 قدرت گرافیکی بالاتری دارد.

مقدار رم و نوع حافظه

در مورد مقدار رم نکته خاصی وجود ندارد، هرچه مقدار رم بیشتر باشد، برای اجرای بازی بهتر است. برخی گوشی های گیمینگ و گران قیمت از 12 گیگابایت رم بهره می‌برند اما به طور کلی از رم 8 گیگابایت در گوشی‌های پرچمدار و برخی مدل‌های بالارده استفاده می‌شود، مقدار رم 8 گیگابایت برای اجرای سنگین‌ترین بازی‌ها در بهترین شرایط ایده‌آل است.

به غیر از آن اکثر میان‌رده‌های بازار با رم 6 گیگابایت عرضه شده‌اند که باز هم برای اجرای بازی‌های مختلف با بالاترین کیفیت مناسب هستند، تقریبا با رم 6 گیگابایت نیز مشکلی برای اجرای سنگین‌ترین بازی‌ها نخواهید داشت و با این مقدار رم هم می‌توان یک گوشی مناسب برای بازی خریداری کرد.

بهترین گوشی بازی

می‌رسیم به رم 4 گیگابایت که در میان‌رده‌های معمولی و اقتصادی دیده می‌شود. با رم 4 گیگابایت نمی‌توانید بازی‌ها را با کیفیت بالا اجرا کنید اما باز هم تقریبا تمامی بازی‌ها با این مقدار رم و یک تراشه اصلی خوب قابل اجرا هستند. به طور کلی گوشی‌هایی که رم 4 دارند با سخت افزار متوسطی عرضه شده‌اند و بازی‌ها را با کیفیت متوسط اجرا می‌کنند.

برخی دیگر از میان‌رده‌های ارزان قیمت دارای رم 3 گیگابایت هستند و نمی‌توان به این دسته از گوشی‌ها لقب “مناسب بازی” داد. با رم 3 گیگابایت تقریبا نمی‌توانید بازی‌هایی مانند پابجی و فری‌فایر را اجرا کنید، در کل عناوین سنگین با پایین‌ترین گرافیک و فریم‌ریت قابل اجرا هستند که بهتر است از خیر آن‌ها بگذرید.

با رم 2 و یک گیگابایت تنها اجرای بازی‌های معمولی امکان پذیر است، با وجود آنکه در مدل‌های ارزان قیمت همزمان با مقدار رم پایین، قدرت پردازنده و تراشه گرافیکی نیز قابل توجه نیست، دیگر نمی‌توان بازی‌های سنگین را در این مدل‌ها اجرا کرد.

در مورد رم در کنار ظرفیت باید به نوع آن نیز توجه کنید، نوع رم در مدل‌های گیمینگ، پرچمدار و حتی میان‌رده‌های با کیفیت اهمیت زیادی دارد. هرچه نسخه رم شما بالاتر باشد، سرعت رم نیز افزایش پیدا می‌کند و مموری از قابلیت‌های بیشتری پشتیبانی خواهد کرد.

فناوری ساخت رم

جدیدترین فناوری‌های مربوط به رم LPDDR4، LPDDR4x و LPDDR5 هستند که جزو نسل چهار و پنجم تولید رم محسوب می‌شوند. در حال حاضر 6 یا 8 گیگابایت رم LPDDR4 برای اجرای بازی‌های سنگین مناسب است اما اگر سرعت بالاتری می‌خواهید باید گوشی‌هایی با رم LPDDR4x و LPDDR5 خریداری کنید.

بهترین گوشی بازی

رم LPDDR5 در بیشتر مدل‌های پرچمدار یا تعداد معدودی از بالارده‌ها استفاده شده که به عنوان مثال می‌توان به مدل‌های گلکسی زد فولد، گلکسی S21 اولترا، گلکسی S20 اولترا یا وان پلاس 8 پرو اشاره کرد. اما برخی مدل‌های بالارده و پرچمداران اقتصادی مانند شیائومی می 10 و ردمی K30 پرو نیز از این نوع رم بهره می‌برند.

*اگر به دنبال بهترین گوشی برای بازی می‌گردید، سعی کنید مدلی را خریداری کنید که حداقل به رم 6 گیگابایت از نوع LPDDR4x مجهز شده باشد.

اما برای اجرای سنگین‌ترین بازی‌ها رم LPDDR4x نیز کاملا مناسب است، این نوع رم در گوشی‌هایی با دوربین 108 مگاپیکسلی با فیلم‌برداری 8K نیز استفاده می‌شود. این نوع رم در پرچمداران 2019 و 2020 و برخی میان‌رده‌های با کیفیت بازار مانند می 11 لایت 5G، پوکو X3 و ردمی نوت 9 5G نیز به کار رفته است. بسیاری از میان‌رده‌های معمولی بازار با رم LPDDR4 تولید شده‌‌اند، با این رم نیز می‌توان تمام بازی‌های سنگین را اجرا کرد.

فناوری ساخت حافظه اصلی

در مورد نوع حافظه اصلی هم شرایط به همین شکل است، هر چه نوع حافظه جدیدتر باشد، سرعت حافظه بالاتر است و در هنگام بازی، اطلاعات با سرعت بالاتری از حافظه خوانده می‌شوند. در حال حاضر از دو نوع حافظه eMMC و UFS در گوشی‌های همراه استفاده می‌شود. حافظه UFC از نوع حافظه فلش است و سرعت بالاتری نسبت به eMMC دارد.

اما حافظه UFS خود نسخه‌های مختلفی دارد، بیشترین حافظه استفاده شده در گوشی‌های فعلی بازار UFS 2.1 ،UFS 2.2 ،UFS 3.0 و UFS 3.1 هستند. حافظه UFS نسخه 2 در میان‌رده‌ها و حافظه UDS نسخه 3 در مدل‌های بالارده و پرچمدار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

*هر چقدر نوع حافظه شما جدیدتر باشد، سرعت گوشی به ویژه در زمان اجرای بازی افزایش پیدا می‌کند.

امتیاز بنچمارک

بنچمارک‌ها بهترین منبع برای بررسی دقیق سخت افزار تلفن همراه هستند. بنچمارک‌ها به طور دقیق ابعاد مختلف تلفن همراه را بررسی می‌کنند و در نهایت یک امتیاز به آن می‌دهند. با مقایسه امتیاز بنچمارک‌های مشهوری مانند انتوتو یا گیگ‌بنچ انواع گوشی‌های بازار، متوجه خواهید شد که چه گوشی‌هایی سخت افزار بهتری دارند و به طبع برای بازی بهتر هستند.

شما می‌توانید اپلیکیشن بنچمارک‌هایی مانند انتوتو، گیگ‌بنج و GFX را بر روی گوشی خود نصب کنید و ببینید که گوشی شما چه امتیازی به دست می‌آورد.

صفحه نمایش

در خصوص نمایشگر به جز کیفیت پنل، رزولوشن بالا و پشتیبانی از HDR که به رنگ‌بندی طبیعی تصاویر در صفحه نمایش کمک می‌کند. دو مورد بسیار خاص و ویژه برای گوشی های گیمینگ وجود دارد که دانستن آن‌ها موجب می‌شود بتوانید بهترین گوشی برای بازی را خریداری کنید.

دو موردی که قصد داریم در خصوص آن صحبت کنیم، نرخ تازه‌سازی صفحه و نرخ پاسخ‌دهی لمسی صفحه است. نرخ تازه‌سازی صفحه یا Refresh Rate به معنای مقدار تازه‌سازی‌هایی است که صفحه در یک ثانیه انجام می‌دهد، طبیعتا هرچه این مقدار بالاتر باشد، کیفیت اجرای بازی و نمایش افکت‌ها و جلو‌های بصری در صفحه بهتر رخ می‌دهد.

بهترین گوشی بازی

نرخ تازه‌سازی

در حال حاضر اکثر میان‌رده‌ها و مدل‌های ارزان قیمت دارای نرخ تازه‌سازی 60 هرتز هستند، اما از دو سال پیش مدل‌های پرچمدار و بالارده به نرخ تازه‌سازی 90 هرتز مجهز شدند، در گوشی‌های جدید نرخ تازه‌سازی 120 هرتز و 144 هرتز نیز دیده می‌شود. نرخ 144 هرتز مخصوص گوشی‌های پرچمدار گران قیمت و گیمینگ است، اما نرخ 120 هرتز در برخی مدل‌های میان‌رده و بالا‌رده مانند پوکو X3 یا گلکسی S20FE نیز وجود دارد.

*نرخ تازه‌سازی یا رفرش‌ریت بالا، به شدت بر روی عملکرد باتری تاثیر می‌گذارد و موجب می‌شود شارژ گوشی زودتر به پایان برسد.

در مورد نرخ تازه‌سازی صفحه باید توجه داشت که خود بازی‌ها هم باید از نرخ تازه‌سازی بالا پشتیبانی کنند. در حال حاضر بسیاری از بازی‌ها نهایتا از رفرش‌ریت 120 هرتز پشتیبانی می‌کنند و توانایی اجرای بازی در نرخ تازه‌سازی 144 هرتز را ندارند.

نرخ پاسخ‌دهی لمسی

اما ویژگی دیگر نرخ پاسخ‌دهی لمسی است که به زمان لمس انگشت شما بر روی صفحه و اجرا شدن دستور مورد نظر مربوط می‌شود، فرض کنید شما در یک بازی بتل رویال هستید و یکی دیگر از بازیکنان حاضر را می‌بینید، اگر شما و او دقیقا همزمان انگشت خود را بر روی صفحه بگذارید و به هم شلیک کنید، زمانی که نرخ لمسی صفحه شما بهتر باشد، عملکرد شلیک در گوشی شما چند میلی‌ثانیه زودتر رخ می‌دهد (در حالتی که سرعت اینترنت و پینگ برابر باشد) و سریع‌تر به او شلیک خواهید کرد.

*در حال حاضر برخی مدل‌های گیمینگ به نرخ تازه‌‌سازی صفحه 260 و 270 هرتز مجهز شده‌اند، این نرخ نیز هرچه بیشتر باشد، بهتر است.

بهترین گوشی بازی

فن و سیستم خنک کننده گوشی های گیمینگ

تنها در برخی مدل‌های ویژه گیمینگ از فن خنک‌کننده استفاده شد اما تعداد زیادی از مدل‌های پرچمدار و بالارده مخصوص بازی، دارای سیستم خنک کننده Liquid Cooling هستند که موجب می‌شود حرارت از پردازنده و تراشه گرافیکی به پشت گوشی حرکت کند. این سیستم وظیفه کاهش دمای تراشه اصلی را دارد.

*اگر دمای پردازنده کاهش پیدا کند، ثبات اجرای بازی در طولانی مدت نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

زمانی که به مدت یک ساعت و مداوم بازی می‌کنید، فشار فراوانی به پردازنده وارد شده و در نتیجه تراشه اصلی داغ می‌شود. این گرما منجر به کاهش بازدهی در لحظه و کاهش عمر پردازنده می‌شود. حتما متوجه شدید که بعد از یک ساعت بازی پشت گوشی داغ شده و لگ‌هایی در بازی مشاهده می‌شود، دلیل اصلی این اتفاق گرمای پردازنده است.

گیم لانچر رابط کاربری

شاید بخش عمده‌ای از قدرت عملکرد یک گوشی برای اجرای بازی به سخت افزار آن وابسطه باشد، اما نرم افزار نیز در این رابطه نقشی کلیدی را ایفا می‌کند. به دلیل محبوبیت بازی‌های موبایلی در حال حاضر اکثر شرکت‌های تولید کننده در رابط کاربری خود یک گیم‌لاچر اختصاصی ایجاد کرده‌اند که به اجرای هر چه بهتر بازی کمک می‌کند.

عملکرد گیم‌لانچر به نوع وظایفی که برای آن تعریف شده باز می‌گردد، به طور مثال اکثر گیم‌لانچر‌ها وظیفه دارند تا در هنگام اجرای بازی تمام برنامه‌های باز را ببندند تا ظرفیت رم به طور کامل در اختیار بازی قرار بگیرد، همچنین در گوشی‌های گیمینگ نرخ‌تازه‌سازی یا نرخ پاسخ‌دهی توسط گیم‌لانچر در هنگام بازی افزایش می‌یابد تا بازی با  کیفیت اجرا شود. شرکت‌های تولید کننده برای گوشی های گیمینگ گیم‌لانچبالاترینرهای بهینه شده می‌کنند که تاثیر بیشتری بر روی کیفیت اجرای بازی‌ها دارد.

به جز این موارد، گیم‌لانچر ابزارهایی مانند ضبط ویدیو از صفحه، گفتن اسکرین‌شات و امکان جابه‌جایی میان وای‌فای و اینترنت دیتا را در اختیار شما قرار می‌ده که قطعا در هنگام بازی به کارتان می‌آید.

کانکشن و ارتباطات

تعداد بسیاری از بازی‌های محبوب روز دنیا به صورت آنلاین اجرا می‌شوند، به این منظور علاوه بر داشتن یک خط اینترنت خوب، تلفن همراه‌تان باید به جدیدترین فناوری‌های ارتباطی مجهز باشد. اتصال 5G و وای‌فای 6 جدیدترین فناوری‌‎هایی هستند که معمولا در مدل‌های پرچمدار و گیمینگ دیده می‌شوند. اما تعدادی مدل میان‌رده نیز با فناوری نسل پنجم ارتباطات یعنی 5G عرضه شده‌اند که اگر به اینترنت 5G نیز دسترسی داشته باشید، تجربه شما از سرعت و ثبات اجرای بازی آنلاین چندین مرحله افزایش پیدا می‌کند.

اما اینترنت 5G هنوز در کشور ما فراگیر نشده، اما حداکثر تا چند سال آینده این اتفاق رخ می‌دهد و اگر قصد دارید مدلی را بخرید که تا چند سال از آن استفاده کنید بهتر است مجهز به 5G باشد، ضمن اینکه به طور کلی مدل‌های 5G دارای جدیدترین نسل پردازنده‌های موبایلی هستند و قدرت و بازدهی بسیار بالایی نسبت به مدل‌های هم رده 4G دارند.

از طرفی بیشتر مدل‌های بازار داری اتصال وای‌فای 5 هستد که سرعت بسیار بالایی دارد، اما اگر توانستید مدل‌هایی که به وای‌فای 6 تجهیز شده‌اند را خریداری کنید.

باتری گوشی های گیمینگ

آخرین موردی که به آن اشاره خواهیم کرد، باتری است. ظرفیت و نوع باتری به طور مستقیم بر روی کیفیت اجرای بازی‌ها تاثیر نمی‌گذارد اما اگر اهل بازی هستید باید مدلی را خریداری کنید که ظرفیت باتری 5 میلی‌آمپر به بالا داشته باشد.

پردازش سنگین تراشه اصلی، نرخ تازه‌سازی نمایشگر و اتصال به اینترنت از جمله کلیدی‌ترین مواردی هستند که در هنگام اجرای بازی مانند آب خودرن شارژتان را مصرف می‌کنند، بنابراین اگر می‌خواهید مدام صدای اعلان نزدیک شدن به پایان ظرفیت باتری را نشنوید، به ظرفیت باتری گوشی توجه کنید.

نوشته هنگام خرید یک گوشی گیمینگ به چه نکاتی باید توجه کنیم؟ اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

سهل‌انگاری شرکت‌ها در صیانت از حریم شخصی

 
 
معاون وزیر ارتباطات با اشاره به مرکز مجازی امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات ویژه کارشناسان نهادهای دولتی و عمومی، گفت: هم‌اکنون قوانین کیفری و جرم‌انگاری ویژه برای نشت اطلاعات در قوانین موجود کشور وجود ندارد و به همین دلیل است که سهل‌انگاری‌ها گاهی بیشتر می‌شود.
 
مرکز مجازی امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات ویژه کارشناسان نهادهای دولتی و عمومی با حضور معاون وزیر ارتباطات و معاون امنیت سازمان فناوری اطلاعات برگزار شد. امیر ناظمی- رییس سازمان فناوری اطلاعات در این مراسم گفت: یکی از مواردی که در طرح آینده‌نگاری حوزه فناوری اطلاعات از خبرگان پرسش شده بود در مورد ضرورت دخالت دولت در حوزه امنیت سایبری بود.
 
وی ادامه داد: از بین ۲۱ حوزه‌ای که مورد پرسش قرار گرفت بیشترین حوزه‌ای که خبرگان معتقد بودند که لازم است دولت در آن حوزه مداخله‌هایی داشته باشد، حوزه امنیت سایبری بود. شاید اگر این دوره آموزشی در حوزه‌های دیگری مطرح بود، لازم نبود یک سازمان دولتی مداخله کند و پلتفرم‌های مناسب‌تری برای آن در نظر گرفته می‌شد، اما دلیل اینکه سازمان فناوری اطلاعات به این مساله ورود کرد و کاری که می‌توانست توسط بخش خصوصی انجام شود را انجام داد، ضرورت دخالت دولت در این زمینه است.
 
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار کرد: پلتفرمی که تهیه شده، مجموعه‌ای از محتوای آموزشی در حوزه امنیت سایبری را شامل می‌شود؛ در این پلتفرم کارشناسان چه از بخش خصوصی و چه از بخش دولتی می‌توانند آموزش‌های لازم برای حوزه امنیت سایبری را فرا بگیرند. این مرکز همچنین امکان آن را دارد که دوره‌های جدید آموزشی را قبول کند و انتشار آن را روی سایت مرکز انجام دهد، ایجاد این زیربخش در پورتال سازمان وضعیت امنیت سایبری و آموزش آن تا حدی ارتقاء می‌دهد و این یکی از نخستین گام‌هایی است که برای ارتقاء وضعیت امنیت سایبری مورد نیاز است.
 
اتخاد سه استراتژی اصلی در حوزه امنیت
 
ناظمی با بیان اینکه در حوزه امنیت سه استراتژی اصلی ایجاد شده است، افزود:‌ در قدم نخست به‌جای ایجاد پروژه سعی کردیم حلقه بازار را حفظ کنیم؛ برای مثال در دولت الکترونیکی نیز چنین رویکردی داشتیم و سکوی عمومی GSP هم برای چنین منطقی به وجود آمد تا بازار را برای فعالان بخش ایجاد کند تا همدیگر را در یک سکو ملاقات کنند. آن‌ها به همین واسطه می‌توانند به یکدیگر سرویس بدهند و از یکدیگر سرویس دریافت و در کنار آن درآمدزایی کنند.
 
وی ادامه داد: دومین رویکرد، اجتماعی‌سازی مساله بود، یعنی به جای آنکه مساله را فقط با جمع محدودی از مخاطبان عموما دولتی پیش ببریم، سعی کنیم دایره مخاطبان را بازتر در نظر بگیریم. اگر محتوای آموزشی برای سازمان‌های دولتی تهیه می‌شود، سعی کنیم این محتوای آموزشی قابلیت استفاده توسط بخش غیردولتی و بخش خصوصی هم داشته باشد که این استراتژی در مرکز دیده و اجرا شده و محتوای در درسترس نه فقط برای بخش دولتی، بلکه برای بخش غیردولتی هم در دسترس است.
 
رئیس سازمان فناوری اطلاعات بیان کرد: سومین رویکردی که در همه کارها پیش از این هم رعایت کردیم و امروز هم در این کار نمونه آن دیده می‌شود، استفاده از مشارکت عمومی- خصوصی به‌جای اجرای کامل توسط دولت بوده است. برای مثال این رویکرد در پروژه مراکز داده پیش ازاین پیاده‌سازی شد، در مورد این مرکز هم که می‌بینیم بخش خصوصی می‌تواند ارائه‌دهنده خدمت باشد. امیدواریم این مرکز آغاز یک نگاه اجتماعی، مشارکت‌محور و یک نگاه حلقه بازار برای حوزه امنیت و در بخش خاص آموزش امنیت سایبری باشد و به مرور زمان محتوای آن غنی و پربارتر شود.
 
ناظمی با بیان اینکه در فازهای بعدی، ارائه گواهینامه مربوط به حضور در این دوره‌های آموزشی نیز اعطا خواهد شد، افزود: طبق تقسیم کار ملی دستگاه‌های دولتی، سازمان فناوری اطلاعات مشمول بخشی از حوزه امنیت فضای تبادل اطلاعات است و به همین دلیل در کنار هشدارها، اطلاع‌رسانی به سازمان‌ها و دستگاه‌ها، ایجاد نیروی ضربتی و مرکز سرت (CERT )، بخش آموزش محتوا را نیز فعال کرده است.
 
وی با بیان اینکه این مرکز می‌تواند به کاهش نشت اطلاعات نیز کمک کند، افزود: هم‌اکنون نشت‌های اطلاعاتی که در کشور رخ می‌دهد بیشتر مربوط به آسیب‌پذیری از سهل‌انگاری‌های کوچکی است که با آموزش قابل پیشگیری خواهد بود. در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور نیازمند قوانین جدی و به روز هستیم و این خلأ قانونی در حوزه امنیت سایبری نیز به مراتب پررنگ‌تر است.
 
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه لایحه صیانت از حریم شخصی که توسط دولت ارائه شده، چهار سال است که در انتظار تبدیل شدن به قانون است، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون قوانین کیفری و جرم‌انگاری ویژه برای نشت اطلاعات در قوانین موجود کشور وجود ندارد و به همین دلیل است که سهل‌انگاری‌ها گاهی بیشتر می‌شود. این در حالی است که در اغلب کشورهای دنیا نقض حریم خصوصی مشمول جریمه ۵ درصدی از درآمد شرکت‌ها می‌شود.
 
با دانش روز امنیت سایبری فاصله داریم
 
در این مراسم همچنین ابوالقاسم صادقی -معاون امنیت سازمان فناوری اطلاعات- هدف اصلی راه‌اندازی این مرکز را فاصله زیاد ایران با دانش روز جهانی در حوزه امنیت سایبری دانست و گفت: هدف اصلی راه‌اندازی این مرکز در واقع این است که براساس تحلیلی که در حوزه امنیت انجام دادیم، فاصله دانش روز امنیت سایبری دنیا از آنچه که بضاعت کشور ما دارد یک مقدار بیشتر از چیزی است که باید باشد.
 
وی ادامه داد: این موضوع پیش از این هم توسط وزارت ارتباطات درک شده و شخص وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم در سال ۹۷ اعلام کردند که ما درگیر آموزش ۱۰ هزار کارشناس امنیتی یا به تعبیری افسر امنیتی برای سازمان‌های دولتی هستیم، در سه سال گذشته این موضوع با جدیت در دستور کار قرار گرفت. ما حدود ۳۰۰ هزار نفر ساعت آموزش طی این دو سال گذشته در سطح کل کشور با همکاری مراکز دانشگاهی و بخش خصوصی برگزار کرده‌ایم که بخش عمده‌ای از مخاطبان این آموزش یعنی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد کارشناسانی بودند که در بخش دولتی مشغول به کار بوده‌اند.
 
معاون امنیت سازمان فناوری اطلاعات با بیان اینکه اطلاع‌رسانی راه‌اندازی این مرکز آموزشی به دستگاه‌های دولتی انجام شده است، گفت: این مرکز ویژه کارشناسان دولتی تدارک دیده شده است و سرمایه‌گذاری روی آن صورت گرفته و باید استفاده حداکثری روی آن صورت بگیرد به گونه‌ای که نگرانی که همین حالا در حوزه سایبری در سطح کشوری داریم و پیش پا افتاده‌ترین مسایل امنیتی باعث رخدادهای بزرگ امنیتی می‌شود دیگر وجود نداشته باشد یا به شکل چشم‌گیری کاهش یابد.
 
صادقی با بیان اینکه با توجه به توسعه دنیای 5G و اینترنت اشیا و زیرساخت‌های ابری، نگرانی از ضعف دانش در حوزه امنیت سایبری احساس می‌شود، گفت:  این شرایط نیاز به یک فرایند آموزش مستمر، مستقر و همواره به‌روزشونده در سطح ملی دارد که آن را پیش‌بینی کرده‌ایم و این مرکز قرار است در بلندمدت این نیاز و خلاء راهبردی را در سطح کشور و به‌ویژه در دستگاه‌های دولتی پوشش دهد.
 
معاون امنیت سازمان فناوری اطلاعات از ارائه پیشنهاد راه‌اندازی مرکز گوهر (گروه واکنش هماهنگ رخدادهای رایانه‌ای) به همه سازمان‌ها خبر داد و گفت: در این باره نیازمندی‌ها در سطح کلی سازمان‌ها به عنوان یک مرجع پیشنهاددهنده، ارائه داده‌ایم.