با برداشته شدن تحریمها همگان انتظار دارند غولهای بین المللی تجارت به بازار بکر و دست نخورده ایران قدم بگذارند. آمازون هم از آن کسب و کارهایی است که همیشه زمزمهها و شایعات حضورش در ایران بر سر زبانها بوده و حالا بعد از برداشته شدن تحریمها این شایعات و گمانه زنیها رنگ و بویی جدیتر به خود گرفته است.
آمازون در حال حاضر سیزدهمین برند ارزشمند دنیاست اما این موضوع باعث نشده که این شرکت حتی لحظهای از رقبایش در ورود و گشایش بازارهای جدید عقب بماند. بر اساس گزارشی که آمازون در سال 2014 منتشر کرد، این شرکت پذیرای مشتریان از 185 کشور دنیاست.
آمازون در حال حاضر برای کشورهای ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، ایرلند، فرانسه، کانادا، آلمان، ایتالیا، اسپانیا، هلند، استرالیا، برزیل، چین، ژاپن و هند وبسایتهای خرده فروشی خود را راه اندازی کرده است. با اینکه آمازون شرکتی بین المللی است اما همیشه به عنوان شرکتی آمریکایی در نظر گرفته میشود که به دلیل تحریمهای داخلی ایالات متحده امکان تجارت مستقیم با ایران را ندارد. در حال حاضر هم برندهای آمریکایی زیادی در ایران در حال فعالیت هستند که اغلب این برندها توسط شاخههای اروپایی یا خاورمیانهای برند اصلی در ایران ایجاد شدهاند.
یکی از تصورات غلطی که در مورد آمازون وجود دارد این است که خدمات آمازون به یک کشور به این معنی است که آمازون در آن کشور انبار کالا و دفتر دارد، در صورتی که اصلا اینگونه نیست.
ایرانیان در حال حاضر چگونه از آمازون استفاده میکنند؟!
در سالیان گذشته به علت تحریمها، بسیاری از شرکتهای خصوصی ایرانی اقدام به راه اندازی سرویسهای واسطهای خرید از آمازون کردهاند. یعنی اگر کسی در داخل ایران نیاز به خرید از آمازون داشته باشد باید از طریق این شرکتهای واسطه اقدام کند و این شرکت نیز با محاسبه قیمت خرید و سود خودش، پرداخت را انجام میدهد و از طریق یکی از کشورهای همسایه جنس را به مشتری ایرانی تحویل میدهد. از آنجایی که گاهی اوقات ایرانیان مجبور به خرید از آمازون میشوند، مجبورند قیمت نهایی یک جنس را بعضا 2 تا 3 برابر بیشتر از قیمت اصلی فروش آن در وبسایت آمازون پرداخت کنند.
رقابت، تحریک کننده است!
پشتیبانی بیقید و شرط دولت از کسب و کارهای داخلی همیشه به نفع آنها نیست. رقابت تحریک کننده است مخصوصا وقتی حریفی قدرتمند پیش رویتان باشد. آری؛ حمایت از سرمایه گذاریهای محلی برای بازار نوظهوری مانند ایران باید یک اولویت باشد اما این حمایت نباید به این معنی باشد که مشتریان از حق انتخاب آزاد محروم شوند. همان چیزی که ریاست جمهوری در مورد خودروسازان وطنی هم به آن اشارهای داشتند و فرمودند:
نباید به بهانه حمایت از تولید داخل، دروازههای کشور را ببندیم.
در جهان امروز دیگر سیاستهای انحصارگرایانه به حفظ و حمایت کمپانیهای داخلی کمکی نمیکند و کسب و کارهای داخلی باید برای رشد و پیشرفت تنشان به تن کمپانیهای بزرگ و بین المللی بخورد. دولت ایران میتواند زیر ساختهای مناسب برای ورود شرکتهای بین المللی به ایران را فراهم کند و در همان زمان شرایط را برای کمپانیهای داخلی آمادهتر و راحتتر کند. در واقع دولت میتواند از شرکتهای بین المللی حاضر در ایران مالیات دریافت کند و از طرف دیگر با کاهش مالیات دریافتی، از کمپانیهای داخلی حمایت کند. این کار میتواند منجر به پدید آوردن اقتصادی پر جنب و جوش و رقابتی شود که هر کمپانی خواهان حضور و فعالیت در آن است.
گذشته از همه اینها، رقبای داخلی آمازون، یک برگ برنده بسیار ارزشمند نسبت به آمازون دارند و آن درک بسیار بالایشان از بازار ایران است. فاکتورهای دیگری هم مانند درک بهتر از فرهنگ محلی و رفتار مشتریان وجود دارد که برگ برنده این بازی را در دست طرف ایرانی قرار میدهد.
از نمونههای بسیار خوب این موضوع میتوان به تلاش آمازون برای ورود به بازار هند اشاره کرد. در سال 2013 آمازون خدمات خرده فروشی خود را به هند نیز گسترش داد اما هنوز دامین هندی آمازون در حال دست و پنجه نرم کردن با رقیب داخلی سرسختی به نام فلیپ کارد است.
چه چیزی ایرانیان را از خرید از آمازون باز میدارد؟!
- ایرانیان هنوز به کارتهای اعتباری بین المللی دسترسی ندارند.
2. آمازون هنوز ایران را در لیست کشورهای مقصد خود قرار نداده است.
تمامی فروشگاههای اینترنتی ایرانی در حال حاضر از درگاههای پرداخت بانکهای ایرانی استفاده میکنند اما سرویسهای بینالمللی کارتهای اعتباری و درگاههای پرداخت مانند مستر کارد و پی پال به دلیل تحریمهای داخلی ایالات متحده امکان همکاری با ایران را ندارند. البته به احتمال زیاد مشکل کارتهای اعتباری به زودی حل خواهد شد زیرا مستر کارد برای حضور در بازار ایران ابراز تمایل کرده است. هرچند که ایرانیان تا قبل از این نیز به واسطه بانکهای تاجیکستانی میتوانستند کارتهای اعتباری بین المللی مانند مستر کارد را خریداری کنند.
جوانب مثبت بازگشایی سرویسهای آمازون به روی ایرانیان چیست؟!
1. دولت میتواند به بازار سیاه خاتمه دهد، درآمدهای مالیاتی خود را افزایش داده و زیرساختها را تقویت کند.
2. میتواند همکاری دوجانبهای بین آمازون و کسب و کارهای ایرانی شکل بگیرد.
3. شرکتهای پستی ایرانی میتوانند با آمازون همکاری کنند و به بازارهای جدید دسترسی داشته باشند.
4. مشاغل بیشتری در کشور ایجاد میشود.
5. محصولات تولید شده در ایران میتوانند در آمازون به فروش برسند.
6. حضور آمازون در ایران میتواند منجر به ایجاد یک رقابت سالم بین کسب و کارهای ایرانی و در نهایت افزایش کیفیت خدمات رسانی به مشتریان شود.
در نهایت باید گفت که حضور غولهای تجارت الکترونیک بین المللی مانند آمازون در ایران قطعا یک شبه اتفاق نخواهد افتاد اما امری ممکن و محتمل است. حال نظر شما چیست؟ آیا امازون به ایران میآید؟!
نوشته اما و اگرهای حضور آمازون در ایران اولین بار در - آیتیرسان پدیدار شد.