تشکیل تابلوی «بازار هدف» در فرابورس برای ورود استارتاپ‌های کوچک به بازار سرمایه
ICTna.ir – رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران از تشکیل تابلوی «بازار هدف» در فرابورس به منظور ورود استارتاپ‌های کوچک به بازار سرمایه با شرایط آسان خبر داد.
مدیرعامل فرابورس: نمی‌توان گفت استارتآپها چه زمانی وارد بورس می‌شوند
ورود استارتآپها به بورس از جمله موضوعات مطرح در این روزها است. تیرماه سال جاری هم امیر هامونی،مدیرعامل فرابورس اعلام کرده بود که آماده‌ترین شرکت برای ورود به بازار بورس کافه بازار و دیجی‌کالا هستند و در پله بعدی هم شیپور و تپسی قرار دارند و در این ارتباط آبان‌ماه امسال از سوی رئیس اتاق بازرگانی تهران اعلام شد که نماد تپسی به عنوان اولین شرکت استارت‌آپی به زودی بر تابلو فرابورس جای می‌گیرد. حالا این شرکتهای اینترنتی در پنل یلدای کارآفرینی سه عامل «تامین مالی»، «شفافیت» و «ارزشگذاری» را دلیل حضور خود در بورس اعلام کردند. در این پنل مدیرعامل فرابورس اعلام کرد که مقاومت‌هایی برای ورود شرکتهای اینترنتی به بورس وجود دارد و حضور این شرکت‌ها در بازار سرمایه باید در ذهن مخاطب و سرمایه‌گذار جا بیفتد. از همین رو نمی‌توانم بگویم شرکتهای استارت‌آپی چه زمانی وارد بورس می‌شوند
در پنل «ورود استارتاپها به بورس و تامین منابع مالی» سعید محمدی، بنیان‌گذار دیجی کالا در پاسخ به این سوال که چرا می‌خواهند وارد بورس شوند، گفت: «سه دلیل اصلی برای IPO (عرضه اولیه سهام) داریم. اول تامین مالی است. ورود به بورس این امکان را فراهم می‌کند تا در ابعاد بزرگ‌تری تامین مالی کنیم. چون یک پلتفرم با ۵۰ تا ۴۰ میلیون کاربر نمی‌تواند بدون سرمایه‌گذاری به ارائه خدمات بپردازد. هم‌اکنون این پلتفرم‌ها زیرساخت کشور هستند. دومین دلیل شفافیت است. همانطور که گفتم پلتفرم‌های آنلاین در سطح ملی به زیرساخت‌های کشور تبدیل شدند. بخش بزرگی از مردم از این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند.»
او ادامه داد: «شرکتهای اینترنتی باید عمومی شوند و در مورد فعالیت خود گزارش دهند و حتی کاربرانشان سهامدارشان شوند. چون جزوی ازماهیت کشور محسوب می‌شوند.»
محمدی در ادامه درمورد اینکه برای ورود به بورس چقد برنامه‌ریزی داشتند، بیان کرد: «در ابتدا باید در ساختار خود اصلاحاتی در سطح انتظارات بورس ایجاد می‌کردیم و بیشتر شرکتهای اینترنتی در این زمینه به خوبی عمل نکردند. تیم مدیریتی شرکت را باید تقویت می‌کردیم. سخت‌ترین کار هم این مورد بود. به همین خاطر از سراسر کشور متخصص‌ترین افراد را دورهم جمع کردیم تا مرحله رشد به خوبی انجام شود.»
او در ادامه افزود: «باید به لحاظ مالی تغییر رویکرد صورت می‌گرفت. بیشتر شرکتهای حوزه اقتصاد دیجیتال کمتر به این مورد توجه می‌کنند. به سوددهی کمتر توجه می‌کنند. در صورتی که سهامدار عام باید در شرکت سودده سرمایه‌گذاری کند. سرمایه‌گذاری زیادی باید صورت می‌گرفت تا به سمت سودآوری برویم و هم‌اکنون دیجی کالا سود‌آور شده است.»
در ادامه این پنل رضا اربابی، مدیرعامل شیپور همچنین هم‌نظر با مدیرعامل دیجی‌کالا، تامین سرمایه را یکی از دلایل حضور در بورس اعلام کرد و گفت که با تامین سرمایه بهتر می‌توانند برای آینده برنامه‌‌ریزی‌های بزرگتر انجام دهند.
او نیز درمورد اینکه چه زمانی برای حضور در بورس اقدام کردند، گفت: «از اول تاسیس این استارت‌آپ برنامه حضور در بورس را داشتیم و زیرساخت‌ها را هم بر همین اساس آماده کردیم. از ابتدای سال گذشته سیاستمان رشد شیپور بود و خیلی روی درآمدزایی تمرکز نکردیم. از پارسال تصمیم گرفتیم به سوددهی برسیم و پایان سال گذشته هم به سوددهی رسیدیم. به این صورت شرایط کامل برای حضور در بورس را داریم. از چند ماه پیش هم مدارک خود را تکمیل کردیم و در انتظار هستیم تا در بورس حاضر شویم.»
اربابی تاکید کرد که مشخص نیست چرا روند ورودشان به بورس طولانی شده است و معتقد است که در این زمینه باید شفافیت صورت بگیرد و مسئولان ذیربط باید موانع و مشکلات را اعلام کنند تا آنها هم اقدامی انجام دهند.
جاانداختن دارایی نامشهود دشوار است
در ادامه این پنل میلاد منشی‌پور، بنیان‌گذار تپسی هم چند دلیل برای حضور در بورس اعلام کرد که براساس گفته‌های منشی‌پور، ارزشگذاری از مهم‌ترین آنها است. او در این خصوص گفت: «وقتی شرکتی وارد بورس می‌شود، عقل جمعی ارزش شرکت را مشخص می‌کند. چرا ارزشگذاری مهم است. چون وقتی استارتآپها بزرگ می‌شوند، ارزشگذاری آنها مشخص نیست و سرمایه‌گذاران نمی‌توانند به راحتی سرمایه‌گذاری کنند.»
او در ادامه اضافه کرد: «نکته مهم دیگر شفافیت است. خیال سرمایه گذار راحت است که رگولاتوری قدرتمندی چون بورس روی شرکت‌ها نظارت می‌کند و حسابرسی و بحث مالی شرکت موردنظر شفاف است. تامین مالی از دیگر دلایل حضور در بورس بود. چون بازار بزرگی است و سرمایه‌گذاران به خوبی جذب می‌شوند.»
به گفته منشی‌پور دلیل دیگر حضور در بورس این است که هنوز اکوسیستم استارت‌آپی جزو بدنه اصلی کشور نیست، درصورتی که اگر قیمت صنایع فولاد تغییر کند، مسئولان به تکاپو می‌افتند؛ اما درمورد استارتآپها این اتفاق رخ نمی‌دهد و الان زمان تغییر است.
او در پاسح به سوالی در مورد اینکه مشکلات و موانع برای ورود به بورس چیست، بیان کرد: «مشکلی که در فرابورس داشتیم، روند کار خیلی طولانی بود البته در تمام کشورها این موضوع مطرح است. اگر نگاهی به سوال‌ها و جواب‌ها در فرابورس و هیات پذیرش بندازیم، متوجه می‌شویم نگرانی‌ها این است که شرکت پایداری درآمد در آینده داشته باشد. نگاه‌ها از این جنس بود که دارایی شرکتهای اینترنتی نامشهود است. واقعیت این است که سرمایه‌گذار ما و هیات پذیرش که قرار است مدافع سرمایه‌گذاران آتی باشد، عادت به داراییهای قابل لمس دارند، به همین خاطر جا انداختن دارایی نامشهود کمی دشوار است.»
مجید رضوی، مدیرعامل شرکت هزاردستان هم در ادامه درمورد چرایی ورود کافه بازار به بورس گفت: «از سه سال قبل تصمیم گرفتیم وارد بورس شویم. این تصمیم هم‌زمان با تغییر ساختار شرکت بود. چون برای ورود به بورس باید تغییراتی در رویه شرکت و بحث حسابرسی ایجاد می‌کردیم . از دوسال پیش خیلی جدی اقدامات ورود به بورس را پیش بردیم. در آن زمان با مجموعه‌های مختلف صبحت کردیم. اواخر سال با شرکت بورس و فرابورس وارد مذاکره شدیم و توانستیم در شرکت بورس پذیرش شویم.»
رضوی همچنین اعتقاد دارد که با ورود شرکت‌ها به بورس، نظارت و کنترل حاکمیت بیشتر می‌شود و به همین خاطر نباید مشکل و مانعی برای ورود استارتآپها به بورس وجود داشته باشد. او تاکید می‌کند که مجموعه‌ای که وارد بورس می‌شود، می‌تواند ابهامات و ریسک‌ها را حل کند و در درجه اول شفافیت رخ می‌دهد، به همین خاطر حتی حاکمیت باید شرکت‌ها را ملزم به حضور در بورس کند.
برای حضور استارتآپها در بورس پایداری مهم است
امیر هامونی، مدیرعامل شرکت فرابورس در بخش دیگر این پنل با اعلام اینکه در بحث استارتآپها، موضوع پایداری مهم است، گفت: «ما در تلاش هستیم تا برای این شرکت‌ها پایداری ایجاد کنیم. بازار سرمایه جای خوبی است تا شرکت‌ها تا چند نسل بعد هم فعالیت خود را ادامه دهند. بحث دیگر فرهنگ است. شرکت‌ها وقتی وارد بازار سرمایه می‌شوند، سرمایه‌گذاران به دارایی‌ها و تجهیزات آنها توجه می‌کنند تا اگر شرکتی دچار مشکل شد سرمایه‌گذار بتواند به عنوان مثال به زمین آن شرکت یا تجهیزات آن رجوع کند. هنوز داراییهای نامشهود بین آنها جا نیفتاده است؛ اما مسیر آینده را روشن می‌بینم و اقتصاد این کشور باید این مسیر را طی کند.»
به گفته هامونی وجود شرکتهای اینترنتی در بورس سبب می‌شود تا پورتفوی سرمایه‌گذاران بورس هم متنوع شود و صرفا به شرکت‌هایی که با زور و بازو اداره می‌شوند، محدود نشوند. او همچنین بیان کرد: «موضوع مهم ما در هیات پذیرش این است که شرکت‌ها پایدار بمانند.در حال حاضر استارتآپها متکی به شخص هستند. اگر برای بنیان‌گذاران اتفاقی بیفتد امکان دارد شرکت دچار مشکل شود. به همین خاطر در هیات پذیرش ما بررسی می‌کنیم که چگونه شرکت‌ها پایداری خود را حفظ کنند.»
هامونی در مورد اینکه چه زمانی استارتآپها وارد بورس می‌شوند، گفت: «ما در حال گذراندن پروسه این کار هستیم. طبیعی است که مقاومت‌هایی وجود داشته باشند، مانند فرهنگ. وجود شرکتهای اینچنینی باید در ذهن مخاطب و سرمایه گذار جا بیفتد. در این زمینه وزارت ارتباطات و معاونت علمی ریاست جمهوری پیشران هستند.»
او ادامه دارد: «در کنار اینکه هیات پذیرش مسائلی را بررسی می‌کند، استعلاماتی هم باید انجام شود مانند بررسی قانون و مقررات پولشویی. این موارد پروسه را طولانی می‌کند و از منظر شرکتی که پذیرش می‌شود، این روند کند و طولانی است. نمی‌توان به صراحت گفت که استارتاپها چه زمانی وارد بورس می‌شوند. البته تپسی پذیرش نهایی شده است و مستنداتی که لازم بود، عرضه کردند و به مراحل خوبی رسیدند.»
وزیرارتباطات: اگر نرخ ارز ثابت می‌ماند، ایران الان ۵ یونیکورن داشت
جهرمی: دستگاه‌ها در برابر بزرگ شدن اقتصاد شرکت‌هایی که وابستگی به نهادهای حاکمیتی ندارند؛ نگرانی‌هایی دارند
وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگویی در یلدای کارآفرینی با اشاره به وعده‌های روزهای اول فعالیت خود در این سمت، اعلام کرد که برنامه او استقرار 5 یونیکورن در اکوسیستم استارتاپی کشور و 20 هزار استارتاپ کوچک بوده است. او گفت اینکه تاکنون تا چه میزان توانسته است به وعده‌های خود عمل کند را باید اکوسیستم نظر بدهد. به گفته محمد جواد آذری جهرمی نوسانات نرخ ارز باعث از بین رفتن ارزش شرکتهای استارتاپی شد و اگر نرخ ارز ثابت بود حالا کشور ۵ یونیکورن داشت.
او که با اکبر هاشمی گفت و گو می‌کرد در بخشی دیگر از گفته‌های خود به حضور استارتاپها به بورس اشاره کرد و گفت: «به نظر می‌رسد دستگاه‌ها در برابر بزرگ شدن اقتصاد شرکت‌هایی که وابستگی به نهادهای حاکمیتی ندارند؛ نگرانی‌هایی دارند. ترس از داشتن سرمایه‌دار بزرگ در کشور که یک بحث سنتی در نظام حکومتی ایرانی است، باعث این مشکلات برای ورود استارتاپها به بورس شده است. کسی که می‌خواهد بزرگ باشد طبیعتا باید به جایی وصل باشد.»
وزیر ارتباطات رانت و فیلترینگ را آفت اصلی برای کند پیشرفت اکوسیستم استارتاپی دانست و اظهار کرد: «برای رسیدن به برنامه‌ریزی‌هایی که کرده بودیم، باید سه چیز وجود نداشته باشد؛ انحصار، رانت و فیلترینگ. این درحالی است که این اکوسیستم هر سه آفت را دارد و ما تلاش کردیم تا مقداری از آن را برطرف کنیم. برای مثال در سال ۹۶ اندازه اقتصاد دیجیتال در حوزه خدمات نزدیک به صفر بود اما در حال حاضر مرکز آمار اعلام کرده است که سهم این بخش از تولید ناخالص داخلی کشور به یک و نیم درصد رسیده است. همچنین سهم بخش تلکام از تولید ناخالص داخلی حدود ۴ درصد است و می‌شود گفت به صورت تقریبی ایران در اندازه متوسط جهانی قرار دارد؛ اما در بخش استارتاپی حداقل جای رشد ۱۰ درصدی وجود دارد.»
او در ادامه با اشاره به نوسانات نرخ ارز توضیح داد: «تغییر و نوسانات نرخ دلار باعث شد تا ارزش شرکتهای استارتاپی فراز و نشیب زیادی داشته باشد و تا حدود زیادی کاهش پیدا کنند. اگر چالش نوسانات ارز نبود امروز ۵ یونیکورن داشتیم.در حال حاضر تنها یک شرکت نزدیک به یونیکورن شدن است و به جای ۲۰ هزار استارتاپ کوچک تنها ۵ هزار استارتاپ در سامانه نوآفرین ثبت‌نام کرده‌اند.»
او در ادامه با اشاره به مشکلات انحصار در اکوسیستم استارتاپی گفت: «این اکوسیستم‌ها در بحث مالی خود نیازمند اپراتورها بودند و هرکسی که به اپراتورها نزدیک‌تر بود می‌توانست رشد کند. درواقع ارزش افزوده آفت این اکوسیستم بود. پول‌هایی به این سیستم می‌آمد که پول‌های درستی نبود. در سال‌های گذشته ارزش افزوده ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بود اما با اقداماتی که ما انجام دادیم حالا این میزان به ۴ میلیارد تومان رسیده است.»
جهرمی گفت هیچ وزیری نمی‌آید تا جلوی اقتصاد به این بزرگی را بگیرد اما ما این کار را کردیم تا جلوی رانت و انحصار هم گرفته شود. خیلی‌ها از دست من به خاطر این کار ناراحت شدند و گفتند تو جلوی اشتغال را گرفتی؛ اما این فعالیت‌ها رانت بود. او در ادامه توضیح داد: «خود دانش‌بنیان‌ها یک نوع رانت رسمی محسوب می‌شوند که دولت به این شرکت‌ها ارائه می‌کند. به این منظور که امکانات برای گروهی خاص بود.» جهرمی معتقد است که اکوسیستم به لوکوموتیو احتیاج دارد. او در این‌باره اظهار کرد: «اما شرکتهای خرد و کف بازار هم نیاز به حمایت دارند. بنابراین طرح نوآفرین را برای ایجاد عدالت در این حوزه ایجاد کردیم. البته این کار را می‌توان به توزیع عادلانه رانت هم تعبیر کرد؛ چرا که همین حمایت هم نوعی رانت است که از سمت دولت ارائه می‌شود تا شرکت‌ها بتوانند بزرگ شوند. همانطور که تلاش کردم تا با جمع کردن ارزش افزوده انحصار را از بین ببرم از سمت دیگر هم با راه‌اندازی صندوق نوآفرین قصد داردم جلوی رانت در این فضا را بگیرم.»
جهرمی با تاکید بر این موضوع که خود دانش‌بنیان‌ها یک نوع رانت رسمی محسوب می‌شوند که دولت به این شرکت‌ها ارائه می‌کند. او با اشاره به این موضوع که فیلترینگ باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری به کسب‌وکارها شده است، اعلام کرد: «برای حل این مشکل هم از دولت مصوبه گرفتیم و امروز دیگر دولت شاکی استارتاپها نیست و شکایت دولت از این بخش متوقف شده است. برای مثال روز قبل از دریافت این مصوبه، ۱۲۸ شرکت حمل و نقل با شکایت وزارت راه تعطیل شدند اما در نهایت ما جلوی این گونه تعطیلی‌ها را گرفتند.»
جهرمی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر بیش از یک سال از گمانه‌زنی ورود شرکتهای بزرگ استارتاپی کشور به بورس می‌گذرد و هنوز هیچ‌کدام از این شرکت‌ها وارد این بازار سرمایه نشده‌اند. توضیح داد: «پیش از این شرکت استارتاپی آپ وارد بورس شده است و این یعنی می‌توانند این شرکت‌ها وارد بورس شوند. اما بحث‌های زیادی در این میان مطرح است مانند داراییهای نامشهود این شرکت‌ها که بورس روی ارزش شرکت‌ها حساس است. حالا برخی دستگاه‌ها هم از این جهت نگران هستند که شرکت‌هایی که وابستگی به دولت ندارند، بخواهند اقتصاد بزرگی داشته باشند. از برخی سرمایه‌دار بزرگ در کشور می‌ترسند. این یک بحث سنتی است که در نظام حکومتی ایران بوده است. کسی که می‌خواهد بزرگ باشد طبیعتا باید به جایی وصل باشد. البته این مشکلات به مرور حل خواهد شد.»
او گفت که سازمان فناوری اطلاعات برای حل مشکلات ورود شرکتهای استارتاپی به بورس جلسه‌های متعددی برگزار کرده‌اند. او معتقد است که با ورود تپسی به بورس، راه برای ورود شرکتهای دیگر به بازار سرمایه نیز باز می‌شود.
جهرمی درباره میزان کیفیت اینترنت اعلام کرد که بخشی از مشکلات آن مربوط به فیلترینگ و انحصار در مخابرات است. او توضیح داد: «زیرساخت‌های توسعه اینترنت خانگی خوب نیست و با تصویب لایحه دوفوریتی خروج مخابرات از انحصاری که در اختیار دارد، به زودی مشکل کیفیت اینترنت حل خواهد شد.»
عرضه ۳۰ میلیون سهام شرکت نرم‌افزاری “سپیدار سیستم” در عرضه اولیه
۱۵ درصد از سهام شرکت سپیدار سیستم آسیا به تعداد ۳۰ میلیون سهم در فرابورس به زودی عرضه اولیه می‌شود.
محمد عزیزاللهی رئیس هیئت مدیره سپیدار سیستم آسیا در نشست خبری عرضه این شرکت در فرابورس اظهار کرد: سپیدار سیستم در شهریور ۹۹ در فرابورس عرضه پذیرفته شد و بر این اساس ۱۵ درصد از سهام شرکت به تعداد ۳۰ میلیون سهم عرضه اولیه می‌شود.
وی افزود: با توجه وجود سه میلیون واحد صنفی در سطح کشور و همچنین تعداد زیاد شرکتهای کوچک، تمرکز سپیدار بر روی این گروه از مشتریان است.
رئیس هیئت مدیره سپیدار سیستم با بیان اینکه این شرکت با یک هسته متمرکز و متخصص در حال اداره است، گفت: با توجه به تغییراتی که در بازار صورت می‌گیرد شرکت با اعمال تغییرات در محصولات خود و یا افزودن دامنه به نیاز مشتریان پاسخ می‌دهد.
رشد درآمد عملیاتی "سپیدار"
همچنین در این نشست، حمیدرضا رنجبری مدیرعامل سپیدار سیستم آسیا اظهار کرد: این شرکت تلاش کرد با ارائه محصولات مالی و بازرگانی خط جدید در بازار نرم افزار ارائه کند.
وی با بیان اینکه بسته‌های بازرگانی، تولیدی، خدماتی، پخش و پیمانکاری از محصولات سپیدار هستند، افزود: همچنین بسته‌های "دشت" نیاز اصناف را برطرف می‌کند و برای راهگشایی همه اصناف بر اساس بخش‌های مختلف از جمله پوشاک، سوپرمارکت و لوازم یدکی عرضه می‌شود.
مدیرعامل سپیدار سیستم آسیا با اشاره به اهمیت آموزش گفت: در آموزش هدف ویژه‌ای را دنبال شده تا با برگزاری سمینار مسیری را باز کنیم تا علاقمندان، این نرم افزار‌ها را آموزش ببینند.
رنجبری ادامه داد: ۹۵ درصد مشتریان شرکت جزو آکادمی مجموعه هستند، همچنین با ۸۰۰ دانشگاه و موسسه آموزشی همکاری داریم و ۵۰۰ دوره آموزشی در این رابطه برگزار شده است.
وی با بیان اینکه در سال ۹۹، ۴۱ هزار و ۷۰۰ مشتری از محصولات سپیدار استفاده کردند که میانگین نرخ مرکب رشد مشتری جدید ۶۰ درصدی داشته است، تصریح کرد: ۲۹۰ شرکت در سراسر کشور نمایندگی "سپیدار" و "دشت" را برعهده دارند و خدمات ارائه می‌کنند.
مدیرعامل سپیدار سیستم آسیا با اشاره به عملکرد مالی این شرکت، گفت: درآمد عملیاتی شرکت از ۸ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان در سال ۹۴ به رقم ۷۰ میلیارد تومان در سال ۹۹ رسیده که نرخ رشد مرکب ۶ ساله آن بیش از ۵۰ درصدی بوده است.
رنجبری افزود: بیشترین درآمد شرکت از بخش فروش نرم افزار بوده که سهم ۸۹ درصد را به خود اختصاص داده است و بیشترین بخش هزینه نیز با ۴۸ درصد به حقوق و مزایا مربوط بوده است.
وی با بیان اینکه سود ناخالص و حاشیه سود شرکت از ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان در سال ۹۵ به رقم ۵۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان در سال ۹۹ رسیده که نرخ رشد مرکب ۵ ساله آن بیش از ۱۰۰ داشته است.
مدیرعامل سپیدار سیستم آسیا با بیان اینکه حاشیه سود خالص شرکت از ۲۵ درصد در سال ۹۵ به ۸۷ درصد در سال ۹۹ رسیده است تاکید کرد: درآمد عملیاتی از ۱۱ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان در سال ۹۵ به ۷۰ میلیارد تومان در سال جاری رسیده است.
رنجبری با اشاره به برنامه آینده شرکت اظهار کرد: تولید محصول جدید با تکنولوژی روز همانند عرضه محصولات ابری، تکمیل سبد محصولات فعلی و خدمات، ورود به بازارهای جدید، افزایش سهم بازار در بخش اصناف جدید، همکاری در جهت توسعه محصول و بازار با شرکتهای حوزه IT، افزایش کمی و کیفی شبکه نمایندگان و تقویت شبکه آموزش از جمله برنامه‌های است که در برنامه‌های آینده شرکت قرار دارد.
وی درباره جذابیت سرمایه گذاری در "سپیدار" گفت: حاشیه سود بالا حدود ۷۰ درصد در سال ۹۹، سهم آوای بالا در بازار، گستردگی بازار با وجود ۴۰۰ هزار شرکت کوچک از جمله جذابیت‌های سرمایه گذاری در این شرکت است.
ورود دو استارت‌آپ بزرگ به بورس
طی دو روز دو استارت‌آپ بزرگ که پاندمی کرونا تاثیرات متفاوتی روی صنعت آنها گذاشته بود، سهام خود را به شکل عمومی عرضه کردند. یکی فعال در عرصه سفارش آنلاین غذا که به لطف دوران کرونا به موفقیتی کم‌نظیر رسید و دیگری در عرصه گردشگری که در همین دوران ضربه سنگینی به آن وارد آمد.
استارت‌آپ دورداش (Doordash) که چند دانشجوی استنفورد در سال ۲۰۱۲ آن را در قلب سیلیکون‌ولی به راه‌انداختند به‌عنوان لیدر بازار سفارش آنلاین غذا جای خود را در بازار مستحکم کرده با استقبال قابل‌توجهی در بازار سهام روبه‌رو شد در حالی‌که قیمت هر سهم عرضه اولیه آن ۱۰۲ دلار تعیین شده بود در روز معامله قیمت اولیه آن ۱۸۲ دلار بود و همین شرکتی را که اوایل امسال ۱۶ میلیارد ارزشگذاری شده بود را به شرکت سهامی‌عام ۸/ ۵۷میلیارد دلاری تبدیل کرد.
در روز بعد از این، نوبت به عرضه عمومی سهام استارت‌آپ Airbnb رسید که مشهورترین مارکت پلیس مراکز اقامتی جهان است و آن‌هم فرزند مکتب سیلیکون‌ولی به‌حساب می‌آید. به‌رغم اینکه صنعت گردشگری در این یک‌سال ضربه سنگینی از کرونا دریافت کرده و بسیاری معتقدند سال‌ها برای رسیدن به جایگاه قبلی فاصله دارد اما عملکرد مالی مثبت شرکت در همین دوران آن را چنان نزد سرمایه‌گذاران بازار سهام جذاب کرد که در روز نخست ورود به بورس ارزش سهام این شرکت ۱۱۲ درصد نسبت به قیمت تعیین‌شده اولیه بالاتر معامله شد. ارزش Airbnb در روز پنج‌شنبه به ۸۶میلیارد دلار رسید و باعث شد سه بنیان‌گذار جوان آن هرکدام بین ۹ تا ۱۲ میلیارد دلار ثروتمندتر شوند.
سربلند از سقوط صنعت
پاندمی، صنعت توریسم را در جهان تقریبا متوقف کرده است. فرودگاه‌ها به‌رغم گذشت ماه‌ها هنوز هم خالی و مراکز اقامتی، هتل‌ها و مراکز توریستی در بدترین شرایط خود قرار گرفته‌اند. به‌رغم اینکه بسیاری از خطوط هوایی، هتل‌های زنجیره‌ای، آژانس‌های مسافری و... برای نجات از این بحران به اخراج کارکنان و کاهش هزینه‌ها اقدام کرده‌اند اما اینها باعث نشده که Airbnb از برنامه خود برای عرضه عمومی سهام دست بکشد. هرچند Airbnb در بهار امسال برنامه از قبل تعیین‌شده خود را برای عرضه عمومی سهام به دلیل کرونا به تاخیر انداخت اما عملکرد مثبت مالی آن نسبت به دیگر رقبایش در صنعت گردشگری به‌خصوص رشد در زمینه رزرو محلی باعث شد تا امید دوباره به صنعت گردشگری آنلاین بازگردد. با این حال کرونا شرکت را مجبور کرد تا یک‌چهارم کارکنانش را اخراج کند، روی هسته کسب‌وکارش متمرکز شود و بخش‌های دیگر را کنار بگذارد و از هزینه‌های مارکتینگ و فروش خود بکاهد. شرکت Airbnb را می‌توان تصویری از صنعت گردشگری آنلاین به‌حساب آورد که به‌سبب ایجاد پلت‌فرمی برای اجاره آنلاین خانه‌ها و مراکز اقامتی خصوصی صنعت گردشگری را متحول کرد. دو دانش‌آموز سابق «برایان چسکی» و «جو گبیا» اتاقی را در خانه‌شان به یک تشک بادی مجهز کرده و به مسافران اجاره دادند. آنها بعدا به همراه ناتان بلچارکزیک که در زمینه آی‌تی تبحر داشت وب‌سایتی را ایجاد کردند که AirBed & Breakfast نام داشت و بعدا به Airbnb تغییر نام داد. اما آنچه باعث رشد و موفقیت این سایت شد را شاید باید در حضور آنها در شتاب دهنده YCombinator جست و جو کرد؛ جایی‌که دسترسی گسترده‌ای به سرمایه‌گذاران و افراد متخصص کسب‌وکار برایشان فراهم شد. در سال ۲۰۰۹ شرکت سرمایه اولیه‌ای را از شرکت سرمایه‌گذاری مشهور سکویا‌کپیتال دریافت کرد. سکویا کارنامه‌ای موفق از سرمایه‌گذاری در بهترین استارت‌آپ‌های تکنولوژی را در خود دارد. به‌دنبال آن شرکت خیلی زود دفاتر خود در سایر نقاط جهان را راه‌اندازی کرد و در سال ۲۰۱۶ شرکت به سوددهی رسید. این شرکت هم‌اکنون در تمام کشورهای جهان (به‌جز جزایر کریمه، کره‌شمالی، ایران و سوریه) فعال است.
پاندمی کرونا برنامه شرکت برای حضور در بازار سرمایه را به‌هم زد و تاثیر بسیار زیادی بر عملکرد مالی آن گذاشت و حتی شرکت مجبور به پرداخت یک‌میلیارد دلار برای جبران کنسل‌شدن رزرو مراکز اقامتی توسط کاربرانش شد. بحران همه‌جا را فراگرفته بود و ارزش شرکتی که بیش از ۱۳ سال برای رشد آن تلاش شده بود در زمانی کوتاه از ۳۱ میلیارد دلار به ۲۶ میلیارد دلار رسید. اما تغییرات استراتژی و تمرکز روی بازارهای محلی خیلی زود باعث کاهش زیان Airbnb شد. حضور درخشان شرکت در بورس در روز نخست نشانگر امید به بازگشت روزهای خوب برای صنعت گردشگری آنلاین دارد و به‌خصوص امید سرمایه‌گذاران به شرکتی که توانسته از بحران به سلامت جان به‌در ببرد بیش از همیشه شده است.
برایان چسکی ۳۹ ساله بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت یک روز قبل از ورود به بازار سهام به CNBC گفته بود که این شرکت نوع نگاه به سفر را تغییر داده است. او گفت: حالا مردم به Airbnb مراجعه می‌کنند بدون آنکه از قبل مقصد خاصی را در ذهن داشته باشند یا حتی به تاریخ سفر فکر کرده باشند. آنها جست و جو می‌کنند من می‌خواهم به مقصدی در ۳۰۰ مایلی خودم بروم و کجا بهتر است؟ شرکت Airbnb حالا یک سربلند دوران کروناست که در حین سقوط صنعت گردشگری یک ورود موفق به سمت بازار سرمایه داشته است. این عملکرد و این اتفاق برای این استارت‌آپ حالا می‌تواند نقطه امیدی برای استارت‌آپ‌های مشابه در دنیا و حتی در خود ایران باشد که در دوره کرونا آسیب فراوانی دیده‌اند.
خوش‌شانس دوران رکود
شرکت آمازون تنها چند سال قبل از بحران دات‌کام وارد بازار سرمایه شد اما جزو معدود شرکت‌هایی بود که از آن بحران جان سالم به‌در برد و حالا یکی از سه شرکت با ارزش یک تریلیون‌دلاری است. بحران کرونا اما لزوما برای همه صنایع منفی نبوده و برخی شرکت‌ها را هم به اوج برده است. نمونه دو صنعتی که از این بحران سود فراوانی بردند را می‌توان در تجارت الکترونیکی و سفارش آنلاین غذا دانست. دو صنعتی که میزان تماس افراد با دیگران را به‌شدت کاهش دادند؛ هرچند تا قبل از این هم رشد قابل‌توجهی داشتند اما کرونا آنها را با رشد انفجاری روبه رو کرد. استارت‌آپ DoorDash هرچند در ایران چندان شناخته‌شده نیست اما یکی از موفق‌ترین شرکتهای سفارش آنلاین غذا در جهان است. شباهت‌های مسیرهای طی شده DoorDash و Airbnb کم نیست. این استارت‌آپ سفارش آنلاین غذا هم در سیلیکون‌ولی راه‌اندازی شد و رشد کرد و سرمایه اولیه خود را از شتاب‌دهنده YCombinator دریافت کرد و حتی برخی سرمایه‌گذاران آن- مانند سکویا‌کپیتال و سافت‌بانک هم مشترک هستند.
بنیان‌گذاران آن سه فارغ‌التحصیل استنفورد هستند. DoorDash هم‌اکنون لیدر بازار سفارش آنلاین غذای آمریکاست و نکته قابل‌توجه اینکه این شرکت سهم بالای ۵۰ درصدی این بازار را درحالی در اختیار دارد که نزدیک‌ترین رقیبش Uber Eats تنها ۲۳ درصد این بازار را به‌دست آورده است. نکته دیگر اینکه DoorDash این جایگاه در بازار را از ابتدا در اختیار نداشته بلکه به‌تدریج تمام رقبای دیگر را با ارائه سرویسی متمایز کنار زده است. قیمت سهام DoorDash در روز نخست عرضه ۸۰ درصد افزایش یافت. سهام عرضه اولیه این شرکت ۱۰۲ دلار قیمت خورده بود اما در شروع معاملات قیمت اولیه به ۱۸۲ دلار به ازای هر سهم رسید و این شرکت را که اوایل امسال ۱۶ میلیارد دلار ارزشگذاری شده بود به یک شرکت ۸/ ۵۷میلیارد دلاری تبدیل کرد و مهم‌تر اینکه با این ارزشگذاری حالا ارزش دیگر استارت‌آپ‌های حوزه سفارش آنلاین غذا نیز مشخص شده است. از زمان تاسیس تاکنون کاربران DoorDash بیش از ۹۰۰ میلیون سفارش را از طریق آن ثبت کرده‌اند و تنها در آمریکا ۳۹۰ هزار فروشنده و یک میلیون پیک و راننده در پلتفرم آن مشغول به فعالیتند. DoorDash حتی قبل از پاندمی هم در حال رشد بود و بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ درآمد آن بالغ بر ۸۸۵ میلیون دلار برآورد می‌شود اما قرنطینه و بسته شدن رستوران‌ها و ملاحظات دیگر میزان سفارش‌های غذا از طریق این پلتفرم را به حدی بالا برد که تنها در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۰ درآمد این شرکت به ۹/ ۱ میلیارد دلار رسید. با این حال حتی برای این استارت‌آپ موفق هم مسیر همیشه هموار نبوده است. DoorDash در سال‌های اولیه هزینه‌های زیادی برای توسعه پلتفرم و حضور در بازارهای جدید داد. تنها در یک مورد این شرکت برای خرید استارت‌آپ Caviar بالغ بر ۴۱۰ میلیون دلار پرداخت. در سال ۲۰۱۹ این شرکت ۶۶۷ میلیون دلار ضرر نشان داد و در ۹ ماه نخست امسال نیز این ضرر به ۱۴۹ میلیون دلار رسید. با این حال به گفته این شرکت در فصل دوم امسال به ۲۳ میلیون دلار سوددهی رسید ولی در فصل سوم باز ۴۳ میلیون دلار ضرر ارائه داد. بر اساس اطلاعاتی که شرکت به بورس نیویورک ارائه کرده رشد و به‌تبع آن هزینه‌کرد شرکت ادامه خواهد داشت، ضمن اینکه از بین رفتن کرونا هم باعث اندکی افت تقاضا برای سفارش آنلاین غذا می‌شود. یکی از دلایل موفقیت DoorDash تمرکز روی حاشیه شهرها و شهرهای بزرگ بود در حالی‌که رقبای این شرکت عمدتا روی شهرهای بزرگ تمرکز کردند. Xu هم بنیان‌گذار DoorDash زمانی یک کارگر در یک رستوران چینی بود حالا صاحب یکی از بزرگ‌ترین شرکتهای تکنولوژی‌محور جهان است؛ شرکتی که نشان داده بحران‌ها آن را قوی‌تر هم می‌کند.
صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی گروه فیروزه راه‌اندازی شد
گروه مالی فیروزه خبر از راه‌اندازی دومین صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی کشور با مبلغ اولیه ۱۰۰۰ میلیارد ریال داد که پذیره‌نویسی آن از فردا آغاز می‌شود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی در دنیا با استراتژی‌هایی همچون کمک به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط غیر بورسی تأسیس می‌شوند که خود به سرمایه کافی، دانش مدیریتی یا تکنولوژی‌های جدید برای توسعه‌ی بازار دسترسی ندارند. استراتژی‌های دیگر سرمایه‌گذاری در صندوق‌های خصوصی، وارد کردن شرکتهای آینده‌دار غیر بورسی به بورس و توسعه‌ی زیرساخت‌های کشورها با سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت است.
با تدوین قوانین مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity Fund) توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، گروه مالی فیروزه «صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی ثروت‌آفرین فیروزه» را به‌عنوان دومین صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی کشور با عمر هفت‌ساله راه‌اندازی می‌کند. گروه مالی فیروزه در سال ۱۳۸۴، با هدف جذب و مدیریت سرمایه‌های داخلی و خارجی در بازار بورس تهران آغاز به کار کرد. این گروه امروز اعلام کرد که پذیره‌نویسی صندوق خصوصی خود را از فردا، دوشنبه مورخ ۱۷ آذر، به مدت ۶ روز کاری آغاز خواهد کرد.
مبلغ اولیه‌ی صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی فیروزه ۱۰۰۰ میلیارد ریال است؛ بر همین اساس افراد برای سرمایه‌گذاری باید دست کم ۱ میلیارد ریال، معادل ۱۰۰۰ واحد سرمایه‌گذاری خریداری کنند. همچنین هر فرد در زمان پذیره‌نویسی باید ۳۵ میلیون تومان تحت عنوان ودیعه پرداخت کند؛ مابقی مبلغ پس از انجام اولین سرمایه‌گذاری دریافت خواهد شد. صنایع هدف صندوق سرمایه‌گذاری فیروزه شامل کشاورزی و دام‌پروری، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، کسب‌وکارهای حوزه لجستیک و بسته‌بندی، صنایع فلزی و معدن و صنعت کاغذ و مقوا می‌شوند.
گروه سرمایه‌گذاری «توسعه صنعتی ایران» گروه فیروزه، صندوق خصوصی خود را در همکاری با شرکت سرمایه‌گذاری «سبحان» و شرکت «ترغیب صنعت ایران و ایتالیا»در راستای ارزش‌آفرینی برای سرمایه‌گذاران و پویایی اقتصاد کشور تأسیس کرده است. تمرکز فعالیت‌های صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی فیروزه بر جمع‌آوری منابع مالی و تخصیص عمده‌ی آن بر سرمایه‌گذاری در سهام/سهم‌الشرکه شرکت‌ها است. این صندوق می‌تواند مانده‌ی وجوه خود را به اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده‌ها و گواهی سپرده بانکی تخصیص دهد.
علاقه‌مندان می‌توانند واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی فیروزه را از طریق کارگزاری‌های عضو فرابورس در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران خریداری کنند. اطلاعات و ضوابط این صندوق در اساسنامه و امیدنامه‌ی آن درج شده است که از طریق نشانی firouzehpe.ir در دسترس قرار دارد.
درآمد ۱۵۰ میلیارد تومانی های‌وب در آبان ماه
ICTna.ir – میزان درآمدهای شرکت داده گستر عصر نوین در آبان ماه 99 به 150 میلیارد و 569 میلیون تومان رسید.
به گزارش آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، بیشترین سهم درآمدی این شرکت در ماه گذشته از محل فروش تجهیزات سمت مشترکین با رقم 45 میلیارد و 383 میلیون تومان بوده است و پس از آن درآمد حاصل از ارایه خدمات IT با رقم 40 میلیارد و 943 میلیون تومان رتبه دوم درآمدی این شرکت را به خود اختصاص داده است.
درآمد های‌وب در آبان ماه از محل ارایه خدمات عمومی اجباری در مناطق روستایی (USO) نیز به 32 میلیارد و 732 میلیون تومان و درآمد حاصل از ارایه خدمات پروانه FCP به 23 میلیارد و 869 میلیون تومان رسید.
های‌وب از ارایه خدمانه پروانه رادیو ترانک درآمد 6 میلیارد و 698 میلیون تومانی به دست آورده و از محل ارایه خدمات عمده فروشی پروانه جدید FWA و استفاده از امکانات توسط سایر شرکتهای دارای پروانه درآمد 943 میلیون تومانی در آبان ماه 99 به دست آورد.
ایراد نرم افزاری بورس استرالیا را به تعطیلی کشاند
مشکل نرم افزاری باعث شد بازار سهام استرالیا ۲۰ دقیقه پس از آغاز معاملات در روز دوشنبه، معاملاتش را متوقف کند و تصمیم بگیرد در روز سه شنبه بازگشایی شود.
اپراتور بورس ASX اعلام کرد این مشکل بر معاملات متعدد سهام تاثیر گذاشت و باعث آمار بازار نادرست شد. این شرکت و نزدک که فراهم کننده فناوری مورد استفاده ASX است، علت مشکل را شناسایی کرده و در حال ترمیم آن هستند.
قرار است این بازار روز سه شنبه ساعت ۱۰ صبح به وقت گرینویچ بازگشایی شود.
این مشکل پس از آغاز استفاده از پلتفرم معاملات بازار سهام جدید ASX در روز دوشنبه مشاهده شد در حالی که این پلتفرم بیش از یک سال توسط مشتریان، شرکتهای ثالث، ASX و نزدک آزمایش شده بود.
دومنیک استیونز، مدیرعامل ASX اعلام کرد این شرکت مسئولیت این اتفاق را می پذیرد و اظهار کرد: وظیفه برطرف کردن این مشکل و فراهم کردن یک سیستم معاملاتی مطمئن و منعطف برای بازار برعهده ماست.
بر اساس گزارش رویترز، نیوزیلند که در همسایگی استرالیاست، در اوت یک هفته تحت حملات سایبری قرار داشت که وب سایتهای این کشور را از کار انداخته و معاملات را مختل کرده بود.
ایراد نرم افزاری بورس استرالیا را به تعطیلی کشاند
مشکل نرم افزاری باعث شد بازار سهام استرالیا ۲۰ دقیقه پس از آغاز معاملات در روز دوشنبه، معاملاتش را متوقف کند و تصمیم بگیرد در روز سه شنبه بازگشایی شود.
اپراتور بورس ASX اعلام کرد این مشکل بر معاملات متعدد سهام تاثیر گذاشت و باعث آمار بازار نادرست شد. این شرکت و نزدک که فراهم کننده فناوری مورد استفاده ASX است، علت مشکل را شناسایی کرده و در حال ترمیم آن هستند.
قرار است این بازار روز سه شنبه ساعت ۱۰ صبح به وقت گرینویچ بازگشایی شود.
این مشکل پس از آغاز استفاده از پلتفرم معاملات بازار سهام جدید ASX در روز دوشنبه مشاهده شد در حالی که این پلتفرم بیش از یک سال توسط مشتریان، شرکتهای ثالث، ASX و نزدک آزمایش شده بود.
دومنیک استیونز، مدیرعامل ASX اعلام کرد این شرکت مسئولیت این اتفاق را می پذیرد و اظهار کرد: وظیفه برطرف کردن این مشکل و فراهم کردن یک سیستم معاملاتی مطمئن و منعطف برای بازار برعهده ماست.
بر اساس گزارش رویترز، نیوزیلند که در همسایگی استرالیاست، در اوت یک هفته تحت حملات سایبری قرار داشت که وب سایتهای این کشور را از کار انداخته و معاملات را مختل کرده بود.
های وب کارگزار اقتصادی باشگاه استقلال شد
ICTna.ir – شرکت داده گستر عصر نوین با برنده شدن در یک مزایده به ارزش 800 میلیارد ریال به عنوان کارگزار اقتصادی باشگاه استقلال انتخاب شد.
به گزارش آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، های وب توانسته در این مزایده امتیاز انحصاری هر نوع استفاده و بهره بردای از عنوان حامی تیم های استقلال، حق انحصاری استفاده از نام تجاری باشگاه برای ارایه محصولات الکترونیکی، محتواها، کالاها و خدمات متعلق به باشگاه و همچنین برای فروش محصولات و خدمات اپراتورهای شبکه را دریافت کند.
گفتنی است، حق انحصاری برای ارایه خدمات پرداخت همراه بر بستر پیامک، کد دستوری، GPRS، اپلیکیشن و دیگر روش های پرداخت در بسترهای شبکه بانکی یا اپراتورهای شبکه انتقال به منظور فروش محصولات الکترونیکی و غیرالکترونیکی، فروش بلیت الکترونیکی و غیرالکترونیکی و دیگر اقلام مربوط به باشگاه و محتواها یا جمع آوری کمک های نقدی هواداران از طریق سامانه و اپلیکیشن و کلیه فعالیت های درآمدزا غیرمندرج در موارد گفته شده به شرکت های وب اعطا شده است.