امروز ۲۷ اردیبهشت ماه، روز جهانی ارتباطات است. این روز بهانه‎ای است برای دولت‌ها که از آخرین دستاوردهای خود رونمایی کنند. به این منظور معاون وزیر ارتباطات روز گذشته از معرفی پنج سازمان توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران خبر داد. به گفته امیر ناظمی صدور پروانه بهره‌برداری موقت ۶ مرکز داده، ارتقای فضای ابری کشور با اجرای پروژه «ایران‌ابر» تا ۲ برابر فضای کنونی، اولویت‌گذاری، سیاست در حوزه فناوری با کمک خرد جمعی و حضور نخبگان، کمک به تولیدکنندگان سخت‌افزاری کشور و رونمایی از سامانه رصد طرح‌های ملی از برنامه‌هایی است که از سال گذشته تاکنون در سازمان فناوری اطلاعات پیگیری شده و همزمان با هفته جهانی ارتباطات رونمایی می‌شود.

 

به گفته معاون وزیر ارتباطات، سال گذشته یک ارزیابی مراکز داده انجام شد که مبنای اعطای وام‎های کم‌بهره دولتی قرار گرفت و از طرفی مقدمه‎ای شد که مراکز دولتی، مشتری مراکز داده خصوصی شوند. وی همچنین از اجرای مزایده پروژه «ابرایران» در آینده‌ای نزدیک خبر داد تا به‌واسطه آن ظرفیت ابری کشور تا دو برابر ارتقا پیدا کند. ناظمی از طراحی مدل حمایتی دولت از تولیدکنندگان مودم و ارائه اقساطی آن به کاربران خبر داد و بر توسعه ظرفیت اینترنت ثابت در کشور تاکید کرد. بنابر اظهارات وی، پروژه پنجم سامانه مانیتورینگ و رصد پیشرفت ۲۳ پروژه کلان ملی توسط مردم است.

 

وام ‎های کم‌ بهره دولتی

معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه سال گذشته سعی کردیم پروانه‌های بهره‌برداری مراکز داده را صادر کنیم و از چهار استاندارد جهانی موجود برای رتبه‌بندی مراکز داده استفاده می‌کنیم، گفت: رتبه‌بندی مراکز داده (دیتاسنتر) به این دلیل اهمیت دارد که سیاست‎های دسترسی مردم به داده، دسترسی کسب‌وکارها به فضای سرویس‌دهی و میزبانی خدمات، در مراکز داده انجام می‌شود. ارزیابی اولیه این مراکز داده انجام و پروانه‌های بهره‌برداری موقت ۶ مرکز داده صادر شده است.

 

ناظمی با اشاره به اینکه پروانه‌های بهره‌برداری برای این مراکز منافع چهارگانه‌ای دارد، تصریح کرد: منفعت اول این است که قیمت داده برای بخش میزبانی داخل و شبکه ملی اطلاعات به نزدیک صفر می‌رسد. ویژگی دوم این است که این مراکز داده می‌توانند از امکانات دولتی مثل وام‌های کم‌بهره برای تجهیز منابع خود استفاده کنند. ویژگی سوم این است که مراکز این امکان را پیدا می‌کنند که در واگذاری Colocation (مراکزی که از طرف دولت برای استقرار مراکز داده در نظر گرفته‌شده) استفاده کنند. وی گفت: زیرا مراکز دولتی خیلی اوقات تمایل نداشتند که داده‌های خودشان را ذخیره‌سازی یا در مراکز داده خصوصی میزبانی کنند. به‌دلیل اینکه ترس از امنیت داشتند. اما پس از پروانه بهره‌برداری این امکان به وجود می‌آید که مراکز دولتی مشتری‌های مراکز داده خصوصی شوند و ویژگی چهارم هم این است که حضور مراکز دولتی باعث رونق کسب‌وکار آنها می‌شود و هم از اینکه ما مراکز داده کم‌کیفیت دولتی داشته باشیم که نتوانند سرویس‌ها را به‌صورت پایدار ارائه دهند، کاسته می‌شود.

 

معاون وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه این شرکت‌ها می‌توانند بر کاهش قطعی‌ها و افزایش پوشش شبکه تاثیر داشته باشند، خاطرنشان کرد: ما از سال قبل در این زمینه کار‌هایی را شروع کرده‌ایم. مثلا برای پایدارسازی آنها به‌جای اینکه یک لینک داشته باشند و نقطه شکست آنها زیاد باشد، آن را تبدیل به رینگ کرده‌ایم. یعنی هرکدام از مراکز اصلی حداقل از دو لینک مستقل وصل می‌شوند تا میزان پایداری سیستم آنها بالا برود. وی با اشاره به اینکه برای برق و استفاده از سایر امکانات همین موضوع را در نظر گرفته‌ایم، ادامه داد: یکی از ویژگی‌هایی که استانداردهای بین‌المللی برای مراکز داده دارند حول همین مساله است؛ اینکه از چند لینک مستقل با اینترنت جهانی مرتبط هستند؟ از چند منبع مستقل برق خودشان را تامین می‌کنند؟ تا چه حد نسبت به اتفاقات بیرونی مثل زلزله آسیب‌پذیر هستند؟ و تا چه حد در دسترس هستند. اینها معیارهای اصلی است.

 

رئیس سازمان فناوری اطلاعات افزود: با اجراشدن این طرح ما یک ‌روند کاهشی را در قطع شدن در حوادث شاهد هستیم. یعنی به‌ مرور زمان قطعی‌ها کاهش پیدا می‌کند. از مهرماه سال گذشته به‌شدت میزان پایداری و حجم میزبانی‌هایی که از داخل انجام می‌شود افزوده‌ شده است. یعنی بخش خصوصی از این امر استقبال کرده که بتواند از ‌هاستینگ‌های داخلی استفاده کند.

 

پروژه «ابرایران»

ناظمی با اشاره به اینکه سال گذشته زیرساخت خدمات ابری را با عنوان پروژه «ابرایران» آغاز کرده‌ایم، که فرآیند مزایده آن درحال برگزاری است، گفت: امیدواریم در ماه‌های آینده به کمک شرکت ارتباطات زیرساخت این پروژه عملیاتی شود و شاید این پروژه با همکاری ما و شرکت ارتباطات زیرساخت، با راهبری سازمان فناوری اطلاعات یا شرکت ارتباطات زیرساخت انجام شود. رئیس سازمان فناوری اطلاعات با بیان اینکه امیدواریم این پروژه هم به نتیجه برسد و مزایده آن در هفته ارتباطات اعلام شود، اظهار کرد: با پروژه ابرایران ظرفیت ابری کشور می‌تواند تا دو برابر ارتقا پیدا کند که یک اتفاق بسیار مهم و زیرساخت بسیاری از خدماتی است که ارائه می‌شود. وی برنامه سوم سازمان فناوری اطلاعات را استفاده از خرد جمعی در اولویت‌گذاری و سیاست‌گذاری عنوان کرد و ادامه داد: در این هفته با شیوه دلفی، ۲۱ موضوع حوزه فناوری را مشخص و پرسش‌نامه‌ای را منتشر کرده‌ایم و ۳۵۰ نفر در حوزه‌های مختلف به این پرسش‌نامه پاسخ‌های اولیه خود را داده‌اند. معاون وزیر ارتباطات گفت: در مورد هریک از این ۲۱ موضوع، جنبه‌های مختلفی مانند سیاست‌گذاری، همکاری به چه میزانی می‌تواند باشد و طرح چه منفعت‌های ملی ایجاد می‌کند مورد پرسش قرار گرفته است. این پروژه اگرچه از دسته سیاست‌گذاری و تدوین سند تلقی می‌شود اما مشارکت عمومی خبرگان را دارد و بدون اینکه حاکمیت بخواهد از بالا به پایین تصمیم‌گیری کند، از خود خبرگان می‌پرسد و نظر آنها را به جامعه بازمی‌گرداند.

 

ضرورت توسعه اینترنت ثابت

ناظمی پروژه چهارم سازمان فناوری اطلاعات را کمک به بخش‌هایی که سخت‌افزارهای مورد نیاز جامعه را با هدف توسعه دسترسی‌ها تولید می‌کنند، اعلام کرد و گفت: به‌دلیل اینکه کیفیت تلفن‌همراه در این روزها بیش از کیفیت ADSL خانگی است، خیلی از خانوارها ترجیح می‌دهند از تلفن‌همراه خود استفاده کنند و این شبکه از جهت محدودیت‌هایی مثل منابع فرکانس تحت‌فشار قرار دارد و به حد اشباع رسیده است. وی با اشاره به اینکه برای رفع فشار شبکه تلفن‌همراه باید به کارهای جایگزین فکر کنیم، افزود: یکی از کارهای جایگزین این است که منابع فرکانسی را افزایش دهیم و از طیف فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ در بخش مخابرات و ارتباطات استفاده کنیم. حرکت دوم توسعه ظرفیت خطوط ثابت است. معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه برای بهبود این شرایط وزیر ارتباطات حرکت به سمت VDSL را جزو برنامه‌های وزارتخانه در نظر گرفته و توسعه VDSL در کشور را به‌وسیله یک کارگروه متشکل از بخش‌های مختلف وزارتخانه پیگیری می‌کند، تصریح کرد: قسمت عمده این کار تکالیفی است که به حوزه تنظیم مقررات و رگولاتوری برمی‌گردد. بخشی از آن‌هم کمک به شکل‌گیری ارتباط زنجیره تامین مناسب و کاهش هزینه‌ها با اتکا به منابع وجوه اداره‌شده است.

 

فروش اقساطی سخت ‎افزار

ناظمی افزود: مدلی که الان طراحی و جلسه آن با صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شده به این صورت است که خریدهای عمده را اپراتورها و همچنین شرکت‌های مخابراتی بتوانند از شرکت‌های الکترونیکی مثل تولیدکنندگان مودم داشته باشند و پول این مودم را دولت به‌صورت وام تامین می‌کند. یعنی پول را از طریق اپراتور به تولیدکننده می‌دهد و تولیدکننده محصول خودش را در اختیار اپراتور قرار می‌دهد و اپراتور امکان این را دارد که به‌صورت رایگان در اختیار مشترکان قرار دهد و ماهانه روی حق اشتراک ماهانه آنها پول مودم را کسر و وام را پرداخت کند. وی با بیان اینکه این مدل مالی کمک می‌کند که فشار کمتری به مصرف‌کننده وارد شود و بخش تولیدی یک برنامه مطمئن و پیوسته را داشته باشد، تصریح کرد: این برنامه کمک می‌کند بخش تولیدی با حجم و فشار روبه‌رو نشود و همچنین کمک می‌کند که اپراتورها بتوانند روی ارائه خدمات ثابت سرمایه‌گذاری عمده داشته باشند و آن را به‌عنوان یک بخش جدی در سبد ارائه خدمات خود در نظر بگیرند.

 

سامانه مانیتورینگ پروژه‎ های کلان ملی

رئیس سازمان فناوری اطلاعات برنامه پنجم این سازمان را رونمایی از سامانه مانیتورینگ و رصد پیشرفت ۲۳ پروژه کلان ملی توسط مردم اعلام کرد و گفت: متولیان و دستگاه‌های اجرایی مختلفی در این پروژه‌ها همکاری دارند و یکی از حقوق شهروندان اطلاع از پیشرفت پروژه‌های ملی است و اینکه بدانند این پروژه چگونه پیشرفت کرده، در چه مرحله‌ای است، چه منابعی به آنها تخصیص‌ یافته تا میزان موفقیت یا شکست و اهتمامی را که هر دستگاه دارد ارزیابی کنند.