نوشته: دکتر جمال صوفیه - تحلیلگر فاوا
در رتبه بندی ای که توسط واحد هوشمندی اکونومیست (EIU) ، تحت عنوان شاخص تحول دیجیتال کشورهای آسیایی در سال 2018 انجام شده است و در پژوهش و سنجش مذکور اپراتور معروف Telstra هم ، آن را حمایت کرده است ، میزان پیشرفت اقتصادهای آسیایی را در توسعه زیرساخت های دیجیتال، مهارت و اکوسیستم فناوری، مورد بررسی و اندازه گیری قرار داده اند.
این دومین سِری از این پژوهش است و پیش از این در سِری نخست در سال 2016 ، باز هم کشور سنگاپور رتبه نخست را کسب کرده بود. نتایج در مورد سنگاپور آنقدر چشمگیر و تاثیر گذار بود که حتی اگر ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و استرالیا هم در رتبه بندی جای می گرفتند، باز هم سنگاپور پیشرو می بود. بنابراین این پرسش مطرح است که چگونه سنگاپور به صورت مستمر و پیوسته در حال بهبود حوزه دیجیتال اش است؟ و این موفقیت، چه درس آموخته هایی برای کشورهای دیگر دارد؟
درس اول : وضوح و جاه طلبی چشم انداز دیجیتال سنگاپور
بر اساس یافته واحد هوشمندی اکونومیست، وضوح و روشن بودن و همچنین جاه طلبی و بلند پروازانه بودنِ چشم اندازِ دیجیتال کشور سنگاپور، یک نیروی پیشران و مهم در کسب رتبه نخست توسط این کشور است. به ویژه ، پیاده سازی راهبُرد زیرساخت های ICT از قبیل برنامه های توسعه 5G و نصب و پیاده سازی شبکه های فیبر نوری بسیار موثر بوده اند.
اگرچه صرفا داشتنِ یک زیرساخت اتصال (Connectivity) و ارتباط سریع و قابل اتکا و مقرون به صرفه، تنها شیوه خلق یک پلتفرم نوید بخش برای تحول دیجیتال نیست اما یکی از مهم ترین فاکتورها به شمار می آید و سنگاپور در این حوزه در جهان پیشرو است و بالاترین نرخ فناوری های فیبر تا منزل (FTTH) را دارا ست و حدود 97 درصد جمعیت این کشور در حال حاضر به اتصال اینترنت فرا سریع فیبر،دسترسی دارند و چین و هنگ کنگ به ترتیب با 77% و 74% در جایگاه های بعدی قرار دارند.
درس دوم : سرمایه گذاری ، مُحرک ِ پذیرش و به کارگیری (adoption) فناوری های نوظهورمی شود
سرمایه گذاری سنگاپور در زیرساخت ها، به نوبه خود پلتفرم(سکو) و بستر مناسب و قوی ای برای شکوفایی نوآوری فراهم میکند.
به ویژه این کشور چهار حوزهی پیشگام را شناسایی کرده است که رشد آیندهی خود را حول و حوش این چهار حوزه برنامه ریزی کرده است و این چهار حوزه عبارتند از : هوش مصنوعی و تحلیل داده، امنیت سایبری، رسانه های همه جانبه و چشمگیر، و اینترنت اشیاء.
این فناوری های برهم زننده و گُسلنده، نیاز به شبکهی ارتباطی قوی، سرمایه انسانی و بلوغ زیرساختِ فرایندها دارد که متعاقب آن، سرمایه گذاری سنگاپور در 5G انجام شد و ابتدا یک شبکه پایلوت(آزمایشی) در سال 2018 راه اندازی شد.شاخص تحول دیجیتال بر اهمیت اتصال شبکه موبایل 5G در محقق کردنِ پتانسیل های AI ، IOT ، industry 4.0 و خودروهای خودران تاکید دارد و سنگاپور و کره جنوبی، در زمینهی ارایه خدمات 5G در آسیا، پیشگام هستند.
درس سوم: توسعه فناوری بدون سرمایه گذاریِ همزمان و موازی در استعدادها فایده چندانی ندارد
در واقع مهم ترین و بزرگترین چالش بر سر راه موفقیت تحول دیجیتال در آسیا، موضوعی فناورانه نیست بلکه به استعدادها و سرمایه انسانی بر می گردد.
به گفته مسئول بخش بین الملل شرکت Telstra ، وقتی با مشتریان در سراسر آسیا هم صحبت می شویم، اکثراً و به صورت پیوسته از کمبودو مشکل یافتنِ افراد درست دارای مهارت های دیجیتال کافی و درست و مناسب برای کسب و کارهای شان، به عنوان یک چالشِ حاد یاد می کنند که روی عملیات و کسب و کارهای شان به شدت تاثیرگذار است.
این حوزه ای است که به مدت طولانی و به طور سنتی کشورهای غربی در آن مزیت نسبی داشته اند و به عبارت دیگر کشورهای غربی، کمتراز کمبودِ افرادِ با مهارت کافی رنج برده اند اما آن طور که این شاخص تحول دیجیتال نشان می دهد، در این حوزه هم تغییراتی رخ داده و به ویژه سنگاپور از نظر رفع کمبود استعداد و مهارتها بسیار موفق عمل کرده است.
درس چهارم: تغییرِ در تقویت مهارت ها و استعدادها، به بهترین شکل، در سنگاپور متجلی شده است.
سنگاپور در کلِ آسیا از نظر مورد توجه قرار دادن چالش استعداد و مهارت به دو دلیل زیر قوی ترین جایگاه را از آن خود کرده است. نخست آنکه ، در زمینه آموزش ریاضیات و علوم طبق رتبه بندی مجمع جهانی اقتصاد (WEF ) بهترین جایگاه را در دنیا کسب کرده است و پایه و اساس خوبی برای استعدادهای فعلی و آتی اش بنا نهاده است. دوم آنکه، در یک ارزیابی و سنجش جدید، مشخص شد سنگاپور دارای بیشترین تعداد از متخصصان حرفه ای در حوزه مخابرات و ارتباطات نسبت به کل نیروی کارش است و حدود 8% کل نیروی کارش را بر اساس پایگاه داده یونسکو، متخصصان حوزه مخابرات و ارتباطات تشکیل می دهند و روشن است که وجود این میزان از تخصص و متخصصان، برای زیرساخت شبکه این کشور و موفقیت آن در تحول دیجیتال بسیار حیاتی و تسهیل کننده است.
سنگاپور یک الگو و نقشه خوب برای موفقیت دیجیتال آسیا است. به طور خلاصه و در جمع بندی می توان گفت که: بهره گیری از نقاطِ قوت، در چشم انداز و پیاده سازی ICT این کشور، و شتاب بخشیدن به گسترش فیبر نوری، به همراه برنامه های منسجم و قوی برای 5G و به پیش بردن توسعه نوآوری های فناورانه از قبیل هوش مصنوعی و همزمان سرمایه گذاری در استعدادها و نیروی انسانی و آموزش آنها، درس های مهم قابل یادگیری هستند که همه کشورها می توانند بیاموزند و در عمل به کار ببندند و درنهایت می تواند منجر به موفقیت در تحول دیجیتال شان شود.