پیشرفت‌های هوش مصنوعی و آینده منابع انسانی در بخش تحقیق و توسعه در سومین نشست گروه مطالعات آینده‌نگر مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی بررسی شد.

 

به گزارش مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، در سومین نشست گروه مطالعات آینده‌نگر مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی «پیشرفت‌های هوش مصنوعی و آینده منابع انسانی در بخش تحقیق و توسعه» بررسی شد.

 

عبدالحسین وهابی، استادیار هوش ماشین و رباتیک دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران در سخنرانی خود با اشاره به این که پس از انقلاب صنعتی این نگرانی مطرح است که با آمدن ماشین‌ها، سرنوشت نیروی کار چه می‌شود، اظهار داشت: انسان همیشه راه خود را پیدا کرده است. بعد از انقلاب صنعتی، از یک طرف آدمیان خوشحال بودند که کارها آسان‌تر شده و از یک طرف نگران بودند که شغلی نباشد ولی به سرعت مشاغل جدید جای شغل‌های دشوار قبلی را گرفتند. این روند در دهه‌های گذشته نیز ادامه داشته مثلاً در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ در دپارتمان‌های مختلف افرادی به عنوان «کامپیوتر» (محاسبه‌گر) کار می‌کردند که وظیفه‌شان انجام محاسبات زمان‌بر و سخت مورد نیاز دانشمندان بود. با آمدن ماشین‌های محاسباتی اولیه این شغل به مرور از بین رفت و شغل پرزحمت جدیدی ایجاد شد که ارائه مسائل در قالب سوراخ‌هایی روی پانچ به این ماشین‌های محاسبه‌گر بود.

 

وهابی تصریح کرد: این ماشین‌ها هم به تدریج جای خود را به کامپیوترها و نرم افزارهای پیشرفته محاسباتی دادند به طوری که امروزه محاسباتی که تا چند دهه قبل با زحمت زیاد و در زمانی بسیار طولانی توسط کامپیوترهای انسانی یا ماشین‌های محاسبه گر انجام می‌شدند با سهولت و سرعت بالا انجام می‌شود.

 

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به این که تا سال‌ها تصور می‌شد که ماشین‌ها تنها محاسبات پیچیده را انجام می‌دهند و اموری که نیاز به تحلیل یا خلاقیت دارد در انحصار انسان باقی می‌ماند اظهار داشت: با پیشرفت‌های صورت گرفته در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، روز به روز بر دامنه فعالیت ماشین‌ها افزوده می‌شود و ماشین‌ها در بسیاری که از حوزه‌هایی که تصور می‌شد در انحصار انسان می‌ماند به تدریج جایگزین ما می‌شوند. با این حال، تجربه تاریخی نشان می‌دهد که به جز اقلیتی از افراد که توانایی انطباق با شرایط جدید را ندارند اکثر افراد در مشاغل جدید مشغول به کار می‌شوند.

 

وی در عین حال با اشاره به این که نسل جدید تمایل چندانی به حفظ کردن مطالبی که به سهولت در اینترنت قابل دسترسی است و یادگیری اصول محاسباتی که توسط کامپیوترها انجام می‌شود ندارند، اظهار داشت: امروزه ماشین‌ها کاملاً تحت کنترل ما هستند ولی معلوم نیست تا چند نسل دیگر با تغییر رویکردهای یادگیری افراد بتوانیم همانند امروز کاملاً بر ماشین‌ها غلبه کنیم.

 

وهابی تصریح کرد: یک جنبه دیگر داستان، گسترش قدرت شرکت‌هایی مثل فیس بوک و گوگل است که به تدریج بزرگترین رقیب آکادمی می‌شوند و کارهای هوش مصنوعی که قبلاً در دانشگاه‌ها انجام می‌شد در حال حاضر در فضایی رقابتی در این شرکت‌ها انجام می‌شود و نیروهای انسانی کیفی هم بیش از دانشگاه مایل به کار در آنها هستند. این نگرانی وجود دارد که در آینده‌ای نه چندان دور، این شرکت‌ها چنان گسترش پیدا کنند که کاملاً بر جهان سیطره پیدا کنند.