اگر شرایط سیستم ایده آل باشد گیمرها هنگام انجام بازی های کامپیوتری از افت شدید فریم رنج نخواهند برد. متاسفانه پیدا کردن علت اصلی این مشکل دشوار است زیرا عوامل متعددی در بروز آن نقش دارند. ویندوز ۱۰ رفته رفته تبدیل به گزینه اصلی برای انجام بازی ها می شود البته نه به این خاطر که گیمرها آن را ترجیح می دهند بلکه این مساله یکی از پیش نیازهایی است که شرکت های بازی ساز تعیین می کنند. با این وجود افت فریم در تمام سیستم عامل ها رخ می دهد.

گویا آی تی – حل مشکل وقفه های ناگهانی که موجب قطع شدن بازی می شوند، خصوصا در بازی های چند نفره که نرخ فریم در ثانیه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، واقعا دشوار است. خصوصا اگر به یک باره و بدون هیچ پیش زمینه قبلی شاهد بروز آنها باشید. خوشبختانه ما لیستی دقیق از تمام راهکارهای موجود برای برطرف کردن این مشکل آماده کرده ایم که امیدواریم به کار شما بیاید. اگر قبلا سیستم شما دچار این مشکل شده یا احیانا در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم می کنید حتما این مطلب را مطالعه کنید.

راهکارهایی که بررسی خواهند شد:

۱- حصول اطمینان از تامین بودن حداقل سیستم مورد نیاز

۲- بررسی وضعیت خنکی سیستم و دمای پردازنده

۳- بررسی هارددیسک

۴- حصول اطمینان از عملکرد درست راه اندازهای کارت گرافیک

۵- جستجو برای وجود بدافزار روی سیستم

۶- بررسی اتصال اینترنتی

۷- تغییر تنظیمات داخلی بازی و تنظیمات مصرف انرژی

۸- عدم استفاده از کارت صدای داخلی دستگاه

۹- به روزرسانی ویندوز، DirectX و بسته های نرم افزاری Redistributables

۱۰- غیرفعال کردن برنامه های پشت صحنه

۱۱- نصب مجدد بازی

 

راهکار اول: حصول اطمینان از تامین بودن حداقل سیستم مورد نیاز

شکی نیست که همه کاربران می دانند که حداقل سیستم مورد نیاز اصلی ترین دلیل کندی بازی و افت نرخ فریم هاست. در اینجا به ذکر دو نکته بسیار ساده اما کمتر دیده شده بسنده می کنیم.

اولا نگاه شما به کمترین احتیاجات سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز باید نگاه حداقلی باشد. به این معنی که شرکت سازنده با درج این نیازمندی ها به شما اعلام می کند که این موارد صرفا برای اجرای بازی کفاف می کنند.

به زبان عامیانه بهتر است بگوییم تامین این حداقل احتیاجات فقط بازی را بالا می آورند. حتی اگر سخت افزارها و نرم افزارهای سیستم در حد متوسط باشند باز هم نباید انتظار اجرای بازی با نرخ ۳۰ یا ۶۰ فریم در هر ثانیه را داشته باشید. برای اجرای بی دغدغه بازی و لذت بردن از سرعت و عملکرد فوق العاده باید به فکر تهیه بهترین سخت افزارهای پیشنهاد شده از سوی سازنده باشید.

ثانیا کاربران اغلب مساله تغییر احتمالی سخت افزارها و نرم افزارهای مورد نیاز برای اجرای بهتر بازی را در نظر نمی گیرند. اکثر بازی های محبوب مرتبا بسته های به روزرسانی دریافت کرده و این امر روی قدرت پردازشی کامپیوتر/لپ تاپ گیمینگ شما تاثیر منفی خواهد گذاشت. برای مثال اگر متوجه شدید با نصب یک بسته به روزرسانی جدید شاهد بهبودهای گرافیکی بسیار خوبی خواهید شد، اطمینان حاصل نمایید سخت افزارهای فعلی قدرت کافی برای اجرای پردازش های مورد نیاز را دارند. برای این کار می توانید از وب سایت Can You Run It استفاده کنید اما احتیاجات مورد نیاز اعلام شده از سوی شرکت سازنده همواره بهترین گزینه اند.

راهکار دوم: بررسی وضعیت خنکی سیستم و دمای پردازنده

گرمای بیش از حد! هیچ مشکل سخت افزاری بزرگ تر از تهدید کامپیوتر به خاطر گرمای بیش از حد قطعات نیست. از آن جایی در حال صحبت از کم و زیاد شدن فریم هاست اولین و مهم ترین مظنونی که می توان به آن شک کرد، گرمای بیش از حد قطعات است. این سناریوی رایج را تصور کنید: بعد از روشن کردن کامپیوتر شروع به اجرای بازی می کنید و همه چیز (از جمله نرخ فریم ها) عالی پیش می رود اما بعد از گذشت یک ساعت یا بیشتر شاهد افت شدید فریم ها خواهید بود. علت این امر گرم شدن بیش از حد پردازنده و چیپ گرافیکی سیستم است.

قطعات مختلف سیستم به منظور محافظت از خود در زمان گرمای شدید، با سرعت کمتری کار می کنند. اگر دما بیش از اندازه بالا رفته و از خطوط قرمز مشخص شده هم رد شود شاهد خاموش شدن اجباری کامپیوتر خواهید بود.

بهتر است حتما یک نرم افزار حرفه ای پایش دما، مثل SpeedFan، روی کامپیوتر نصب کنید. بهتر است دمای سیستم از ۹۵-۹۰ درجه سانتیگراد بالاتر نرود تا هم شاهد کند شدن عملکرد سیستم نباشید و هم در بدترین سناریوی ممکن، آسیب جدی به قطعات وارد نشود.

اما برای خنک کردن بهتر سیستم و همچنین کاهش دمای قطعات در هنگام اجرای بازی ها چه می توان کرد؟

آستین خود را بالا زده و مشغول تمیز کردن فضای داخلی کیس کامپیوتر یا محیط داخلی لپ تاپ شوید. روی پاک سازی خروجی ها و خنک کننده ها تمرکز کنید. بهتر است خمیر حرارتی پردازنده را هم عوض کنید. این خمیر بعد از گذشت چند ماه کارایی اولیه خود را از دست می دهد.

ضمنا در صورت استفاده از کامپیوتر رومیزی بهتر است چند فن جدید به کیس اضافه کنید. البته قبل از این کار توان منبع تغذیه (یا همان پاور) را بررسی کنید. در مورد لپ تاپ ها می توانید یک کول پد مجهز به فن های قوی تهیه کنید.

راهکار سوم: بررسی هارددیسک

قطعه دیگری که روی عملکرد بازی تاثیر بسزایی دارد هارد درایو است. این قطعه همواره مستعد خرابی است و در مقایسه با پردازنده و کارت گرافیکی به مرور زمان کارکرد و توان اولیه خود را از دست می دهد. البته منظور ما درایوهایی است که از پلاترهای چرخان استفاده می کنند و نه درایوهای SSD.

نمی توان زمان دقیقی برای بروز نقص در عملکرد هارددیسک و افت سرعت آن مشخص کرد اما معمولا بعد از گذشت سه سال شاهد چنین چیزی خواهید بود. ممکن است بپرسید آیا این مساله روی اجرای بازی ها تاثیرگذار خواهد بود یا خیر؟ جواب قطعا مثبت است. بازی ها روی هارددیسک نصب شده و از این رو سرعت پایین خواندن/نوشتن داده ها منجر به بروز مشکلاتی مثل افت عملکرد کلی، افت فریم ها و سایر موارد مشابه خواهد شد.

با دنبال کردن گام های زیر می توان مشکلات احتمالی هارددیسک را شناسایی و اقدامات لازم برای رفع آنها را انجام داد:

• استفاده از فرمان chkdsk یا نرم افزارهای شخص ثالث برای پیدا کردن خطاهای احتمالی.

۱- بعد از نوشتن عبارت Command Prompt در کادر جستجوی منوی استارت از بین نتایج روی گزینه اول کلیک راست کرده و از منو، Run as administrator را بزنید.

۲- بعد از باز شدن خط فرمان دستور chkdsk /f C: را تایپ و کلید Enter را فشار دهید.

۳- اگر سیستم عامل روی پارتیشینی غیر از C نصب شده، حرف مربوط را جایگزین C کنید.

• یکپارچه سازی هارددیسک (این کار را در مورد SSDها انجام ندهید):

۱- بخش This PC را باز کنید.

۲- روی هر کدام از پارتیشن ها کلیک راست کرده و Properties را بزنید.

۳- به برگه Tools بروید.

۴- حال در بخش Optimize and defragment drive روی دکمه Optimize کلیک کنید.

۵- در صورت نیاز این کار را برای تک تک پارتیشن ها انجام دهید.

نکته: در صورت موجود بودن درایو SSD، بهتر است بازی ها را روی آن نصب کنید.

راهکار چهارم: حصول اطمینان از عملکرد درست راه اندازهای کارت گرافیک

در ویندوز ۱۰ بخش Windows Update مدیریت راه اندازهای کلیه قطعات را عهده دار است و البته راه اندازهای حساس کارت گرافیک هم از این فاعده مستثنی نیستند. در اکثر اوقات راه انداز عمومی و پایه که ویندوز از سرورهای مایکروسافت دریافت می کند کافی نیستند و همه می دانیم که بدون وجود پشتیبانی نرم افزارهای مناسب حتی بهترین کارت های گرافیکی هم عملکرد قابل قبولی نخواهند داشت.

همه توصیه به نصب جدیدترین راه اندازهای عرضه شده از سوی شرکت تولید کننده کارت گرافیک می کنند اما این قانون همواره ثابت نیست. برخی از کاربران با نصب نسخه ای قدیمی تر از راه اندازها موفق به حل مشکل کندی کارت گرافیک و افت فریم ها شده اند. متاسفانه برای این کار مجبور به صرف مدت زمان قابل توجهی برای تست راه اندازهای قدیمی و پیدا کردن مورد مناسب برای کارت گرافیک سیستم خواهید بود.

برای مشاهده وب سایت های رسمی پشتیبانی شرکت های مطرح تولید کننده کارت گرافیک از این لینک ها بازدید کنید، NVidia، AMD/ATI ، Intel.

در صورت استفاده از کارت های گرافیک قدیمی حتما راه اندازهای قدیمی را نصب کنید. معمولا پشتیبانی از ویندوز ۱۰ در این کارت ها اهمیت چندانی ندارد. گاهی اوقات این کارت بدون هیچ مشکلی در این ویندوز کار می کنند. اگر احیانا ابزار به روزرسانی ویندوز ۱۰ اقدام به نصب اجباری نگارش جدید راه انداز کارت گرافیکی کرد، شما امکان بازگشت به عقب و فعال کردن نسخه های قدیمی و همچنین غیرفعال کردن به روزرسانی خودکار را دارید. اما این کار چگونه انجام می شود؟:

۱- در کادر جستجوی منوی استارت عبارت Control را تایپ و از نتایج، گزینه Control Panel را باز کنید.

۲- بعد از باز شدن پنجره بخش System and security را باز کنید.

۳- در گام بعد روی قسمت System کلیک کنید.

۴- حال در پنل سمت چپ گزینه آخر یعنی Advanced system settings را بزنید.

۵- در برگه Hardware روی دکمه Device Installation Settings کلیک نمایید.

۶- در پنجره بعد گزینه No را انتخاب کنید.

۷- بعد از کلیک روی دکمه Save changes، روی منوی استارت کلیک راست و Device Manager را بزنید.

۸- بخش Display adapters را گسترش دهید.

۹- روی کارت گرافیک سیستم کلیک راست و سپس Properties را بزنید.

۱۰- در برگه Driver، دکمه Roll-back driver را فشار دهید.

۱۱- سیستم را از نو راه اندازی و بهبود وضعیت انجام بازی ها را بررسی نمایید.

راهکار پنجم: جستجو برای وجود بدافزار روی سیستم

وجود بدافزار یکی دیگر از دلایل افت فریم و کندی عملکرد انواع نرم افزار ها از جمله بازی های کامپیوتری امروزی است. پیه بدافزارهای مختلف به تن همه ما خورده اما باید حساب برنامه های مزاحم تبلیغاتی (Adware) و همچنین نرم افزارهای به دردنخور غیرضروری (Bloatware) که بی سر و صدا در پشت صحنه فعالیت می کنند را باید جدا کنیم.

با توجه به استفاده بعضی وب سایت ها از حقه های جدید برای استخراج ارزهای مجازی باید دانش خود را در این زمینه بیشتر کرده و از ابزارهای امنیتی قدرتمندتری هم استفاده کنید (این سایت ها بی اطلاع و بدون کسب اجازه از کاربر، از کامپیوتر وی برای استخراج ارز استفاده می کنند).

می توان هر ضد ویروس شخص ثالثی که دوست دارید را روی سیستم نصب کنید اما پیشنهاد ما نرم افزار Bitdefender است که عملکرد بسیار خوبی در شناسایی بدافزارها داشته و پروسه محافظت پیوسته از سیستم را هم به نحو احسن انجام می دهد. بد نیست برای یک بار هم که شده این نرم افزار را بررسی کنید. از سوی دیگر می توانید از ابزار امنیتی رایگان مایکروسافت که همراه ویندوز عرضه می شود استفاده کنید یعنی Windows Defender. با استفاده از قابلیت اسکن Offline Deep می توان هر گوشه ای از سیستم را برای تشخیص آلودگی های احتمالی بررسی نمود.

برای اجرای این ابزار در ویندوز ۱۰ به این ترتیب عمل کنید:

۱- با تایپ عبارت Defender در کادر جستجوی منوی استارت این ابزار را اجرا کنید.

۲- بخش Virus & threat را باز کنید.

۳- روی Advanced Scan کلیک کنید.

۴- گزینه Windows Defender Offline scan را انتخاب کنید.

۵- روی دکمه Scan now کلیک نمایید.

حال کامپیوتر از نو راه اندازی و پروسه اسکن آغاز خواهد شد. وقتی صحبت از پاک سازی آگهی افزارها و برنامه های غیرضروری می شود ابزارهای چندان قدرتمندی برای مقابله با آنها عرضه نشده است. اما یکی از گزینه های عالی این حوزه Malware Adware Cleaner است. استفاده از این ابزار رایگان بسیار ساده است. این گام ها را دنبال کنید:

۱- ابتدا نرم افزار مذکور را از اینجا دانلود کنید.

۲- ابزار را اجرا و روی Scan کلیک نمایید.

۳- اجازه دهید پروسه اسکن به پایان رسیده و تمام آگهی افزارها و نرم افزارهای غیرضروری حذف شوند.

۴- سیستم را از نو راه اندازی کنید.

راهکار ششم: بررسی اتصال اینترنتی

اگر بازی ها را به صورت آنلاین انجام داده و با مشکل افت فریم مواجه شده اید پیشنهاد می کنیم اتصال اینترنتی سیستم را بررسی نمایید. در بیشتر اوقات مساله، سرعت کم اتصال شما نقشی در این قضیه ندارد (شاید خیلی کم) و بلکه مشکل ناشی از تاخیر در ارسال/دریافت بسته های داده است. زمان جا به جایی این بسته ها بر حسب میلی ثانیه سنجیده شده و نشان دهنده تاخیر میان کاربر و شبکه است.

اساسا هر چند تاخیر بیشتر باشد عملکرد بازی هم کندتر خواهد شد. با مراجعه به وب سایت Speedtest (اینجا) می توانید میزان تاخیر را ملاحظه کنید. برای لذت بردن از بازی های آنلاین بدون هیچ تاخیری این تاخیر باید کمتر از ۵۰ میلی ثانیه باشد.

علاوه بر این برای اجرای بازی های آنلاین بهتر است به جای اتصال وای فای از ارتباط کابلی استفاده کنید. همچنین گاهی اوقات با راه اندازی مجدد روتر/مودم یا بررسی وضعیت فوروارد پورت برای بازی ها، می توان مشکلات افت فریم را در آنها مرتفع کرد.

راهکار هفتم: تغییر تنظیمات داخلی بازی و تنظیمات مصرف انرژی

ممکن است همه تنظیمات گرافیکی ارائه شده در بازی های جدید با سخت افزارهای موجود در کامپیوترها هماهنگ نباشند. اگر شاهد افت جزیی فریم هستید بهتر است تنظیمات گرافیکی بازی را تغییر دهید. برای مثال تازه کارها می توانند ویژگی هایی مثل Shadows و Anti-aliasing را غیرفعال کنند. ضمنا ویژگی Vsync هم با بعضی کارت های گرافیک سازگار نیست.

بهتر است تنظیمات مختلف را بارها و بارها امتحان کنید تا نهایتا حالتی که در آن عملکرد و کیفیت گرافیکی بازی بهینه بوده و نرخ فریم قابل قبولی هم دارد را پیدا کنید. همه چیز بسته به نوع سخت افزارهای شما و شیوه های بهینه سازی بازی برای آنها دارد. گاهی اوقات حتی کامپیوترهای پیشرفته و قدرتمند در اجرای یک بازی که موتور نرم افزاری آن بهینه سازی نشده دچار مشکل می شوند. متاسفانه بعضی از برنامه نویسان به این شیوه عمل می کنند خصوصا این که در حال حاضر شاهد مساله پورت بازی ها به کنسول های مختلف هستیم.

این نکته مهم را هم نباید فراموش کرد که مدیریت انرژی لپ تاپ اگر روی حالت Balanced یا Power Saving تنظیم شده باشد، ممکن است موجب کند شدن سرعت پردازنده شود.

به نظر می رسد تفاوت چندان زیادی میان حالت های مصرف انرژی در ویندوز وجود نداشته باشد اما در پشت صحنه شاهد اختلافات مهمی هست که موجب متمایز شدن آنها می شود. برای فعال کردن حالت High-Performance در ویندوز ۱۰ که مناسب پردازش های سنگین مثل انجام بازی ها یا کار با نرم افزارهای محاسباتی سنگین است به این ترتیب عمل کنید:

۱- روی آیکن باتری در بخش اعلان ویندوز کلیک راست و Power options را بزنید.

۲- در پنجره باز شده حالت High Performance را انتخاب کنید.

۳- پنجره را ببندید.

راهکار هشتم: عدم استفاده از کارت صدای داخلی دستگاه

بعضی از کاربران با این مشکل عجیب مواجه شده اند: تداخل کارت صدای آن بورد کامپیوتر با راه اندازهای کارت گرافیک. این امر سبب بروز نقایصی در عملکرد پخش صدای سیستم و همچنین افت فریم ها هنگام بازی می شود. برای حل موضوع می توان راه انداز کارت صوتی کامپیوتر را به روزرسانی یا مجددا نصب نمود؛ شاید هم گزینه بهتر حذف کامل این راه انداز و استفاده از راه اندازهای جایگزین باشد.

در چند گام ساده این کار را انجام دهید:

۱- بعد از کلیک راست روی دکمه استارت گزینه Device Manager را بزنید.

۲- بخش Sound, video and game controllers را گسترش دهید.

۳- با استفاده از امکاناتی که در این قسمت وجود دارد راه اندازهای صوتی را به روزرسانی یا آنها را از روی سیستم عزل کرده و به راه انداز Realtek بسنده کنید.

۴- کامپیوتر را از نو راه اندازی و تغییرات را بررسی نمایید.

راهکار نهم: به روزرسانی ویندوز، DirectX و بسته های نرم افزاری Redistributables

بازی خورهای حرفه ای می دانند که برای اجرای بازی ها یک سری نرم افزارهای جانبی هم باید نصب شوند. این مجموعه نرم افزارها همراه با نصب کننده (Installer) بازی عرضه و به صورت خودکار هم نصب می شوند. هر چند در برخی بازی ها شاهد عرضه این ابزارهای مهم و حیاتی نبوده و کاربر مجبور به نصب دستی آنهاست.

اولین و مهم ترین ابزار مورد نیاز، نگارش مناسب DirectX Runtime برای اجرای صحیح بازی هاست. علاوه بر این احتمالا نیازمند کتابخانه های Visual C++ و .NET Framework هم خواهید بود.

نگارش های مختلفی از این مجموعه ابزارها عرضه شده (برای معماری های سیستمی متفاوت)، از این رو همواره سعی کنید نگارشی که شرکت سازنده هنگام عرضه بازی آن را توصیه کرده نصب نمایید.

برخی از کاربران تمام نسخه های Visual C++ از زمان عرضه (در سال ۲۰۰۵) تا به امروز را نگهداری می کنند؛ ممکن است یک بازی نیازمند یک نگارش خاص از آنها باشد. خوشبختانه مایکروسافت این بسته ها را به صورت رایگان در اختیار همه قرار داده است. از اینجا دانلود کنید.

در زمینه پشتیبانی از DirectX هم می توان به راحتی نسخه سازگار با کارت گرافیک و بازی را پیدا کرد. خوشبختانه ویندوز ۱۰ جدیدترین نگارش های DirectX را به صورت خودکار از سرورهای مایکروسافت دانلود می کند. برای دریافت نسخه های قدیمی به اینجا مراجعه کنید.

راهکار دهم: غیرفعال کردن برنامه های پشت صحنه

تعدادی از برنامه های پشت صحنه سابقه بدی در زمینه مصرف منابع سیستمی (خصوصا ظرفیت حافظه RAM) دارند و به همین خاطر روی عملکرد بازی ها تاثیر منفی می گذارند. غیرفعال کردن پردازش های پشت زمینه قطعا موجب بهبود سرعت بازی ها شده و افت فریم ها را هم کاهش خواهد داد. برنامه های زیر را به راحتی می توانید غیرفعال کنید:

برنامه گفتگوی ویدئوی اسکایپ

نرم افزارهای همتا به همتا مثل uTorrent

ابزارهای مدیریت دانلود

مرورگرها (مثل کروم)

نرم افزارهای ضبط یا استریم زنده ویدئویی

اگر از کامپیوتری قدرتمند استفاده می کنید، اکثر برنامه های پشت صحنه تاثیر منفی روی نرخ فریم بازی ها نخواهد داشت. ابزارهایی که از آنها نام بردیم پهنای باند اتصال اینترنتی را اشغال کرده و به همین خاطر عملکرد بازی های آنلاین خصوصا نگارش های چند نفره را مختل می کنند. البته در صورت نیاز می توانید ویژگی Game Bar که به تازگی در ویندوز ۱۰ معرفی شده را هم غیرفعال کنید. به این ترتیب عمل کنید:

۱- برای ورود به قسمت تنظیمات ویندوز کلیدهای Win+I را فشار دهید.

۲- بخش Gaming را باز کنید.

۳- از پنل سمت چپ Game bar را باز کنید.

۴- گزینه Record game clips, screenshots, and broadcasts using Game bar را غیرفعال کنید.

۵- در آخر گزینه Show game bar when I play full-screen games Microsoft has verified را هم غیرفعال کنید.

راهکار یازدهم: نصب مجدد بازی

نهایتا اگر هیچ کدام از راهکاری فوق کمکی به حل مشکل نکرد توصیه می کنیم بازی را از نو نصب نموده یا یکپارچگی و سازگاری آن با کلاینت هایی مثل استیم، اورجین، Battle.net و … را بررسی کنید. نصب پاک همواره گزینه بسیار خوبی است خصوصا اگر از نرم افزارهای شخص ثالث برای پاک سازی مدخل های رجیستری ویندوز استفاده کنید.

در این زمینه ابزارهای رایگان متعددی عرضه شده است. اما اگر به دنبال نرم افزاری هستید که کار را به بهترین نحو ممکن انجام دهد توصیه ما IObit Uninstaller Pro 7 است. نسخه آزمایشی نرم افزار رایگان است و فرصت مناسبی برای بررسی قابلیت های مختلف آن فراهم می کند.

امیدواریم این مقاله طولانی درد سیستم شما را دوا کند! آیا راهکار دیگری سراغ دارید که ممکن است به حل این مشکل کمک کند؟ آیا درباره راهکارهای بررسی شده سوالی دارید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.