ویروس کرونا سال ۱۳۹۹ را به دوره‌ای پرتنش برای کسبوکارهای آنلاین تبدیل کرد و تأثیرات مثبت و منفی روی آنها داشت.
بر اساس گزارش اتحادیه‌ی کسبوکارهای مجازی، این اتحادیه در سال ۱۳۹۹ توانست تعداد اعضای خود را به ۲۵۲۰ نفر افزایش بدهد و تقریباً در طول چهار سال فعالیت، به بیش از ۸۰۰۰ شکایت رسیدگی کرد. همچنین فعالیت‌های مهمی مانند تعیین ضوابط خاص رسته‌های شغلی و راه‌اندازی سامانه‌ی تأمین اجتماعی برای مشاغل دورکار انجام گرفت.
با توجه به ماده‌ی ۸۷ قانون نظام صنفی و تأکید بر تشکیل اتحادیه‌ی کشوری کسبوکارهای مجازی، از آبان ۱۳۹۶ این اتحادیه برای حمایت از کسبوکارهای اینترنتی، کمک به رشد و توسعه‌ی کسبوکارهای مجازی، فعالیت خود را به‌طور رسمی آغاز کرد.
اتحادیه در سال ۱۳۹۹ برابر با مجموع دو سال قبل پروانه کسب صادر کرد
در سال ۱۳۹۹، تعداد ۱۱۱۴ فقره پروانه‌ی کسب صادر شد؛ این آمار در سال ۱۳۹۸ تعداد ۴۱۸ و در سال ۱۳۹۷ تعداد ۵۲۲ فقره بود.
زمستانی پرثمر برای کسبوکارهای مجازی
با حذف مرحله ۴۵ مالیاتی کشور و با توجه به آنلاین بودن فرآیندهای ثبت نام، در زمستان ۱۳۹۹ و بهار ۱۴۰۰، تعداد بیشتری کسبوکار مجازی پروانه کسب گرفتند.
تهران باز هم در صدر تعداد صدور پروانه‌ی کسب
بیشترین پروانه‌های کسب صادرشده برای تهران، ۵۹۰ فقره بوده است و بعد از آن اصفهان، خراسان رضوی و استان فارس بیشترین پروانه‌ی کسب در کشور را به خود اختصاص دادند. سیستان بلوچستان و بوشهر کمترین تعداد صدور پروانه‌ی کسب را داشتند.
بیشترین سهم از میان رسته‌ها مربوط به عرضه‌ی انواع کالا و خدمات بوده است
در سال ۱۳۹۸، پنج رسته و در سال ۱۳۹۹، هفت رسته اقدام به کسب پروانه‌ی کسب کرده‌اند. سامانه‌ی خدمات برخط پیام‌دهی و سامانه‌ی معاملات آنلاین طلا، رسته‌های اضافه‌شده در سال ۱۳۹۹ هستند.
در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸، تعداد دریافت پروانه‌ی کسب توسط بانوان دو درصد کاهش داشت، همینطور اقدام به دریافت پروانه‌ی کسب به‌صورت حقوقی نیز ۱۲ درصد کاهش داشت که می‌تواند بیانگر علاقه‌ی بیشتر کسبوکارهای نوپا و کوچکی باشد که هنوز اقدامی برای ثبت شرکت نکرده‌اند.
اتحادیه‌ی کشوری کسبوکارهای مجازی از سال ۱۳۹۸ بخش بازرسی سه‌ماهه را به قسمت نظارتی خود اضافه کرده و در سال ۱۳۹۹ تعداد ۵۲۵۴ مورد بازرسی انجام داده است. تعداد کل کلیک‌ها روی نماد اتحادیه ۱۴۹۵۱۵۴ عدد است و سال ۱۳۹۹ سهمی حدود ۵۰ درصد از این کلیک ها را به خود اختصاص داده.
یکی از اقدامات ثابت و مهم اتحادیه از زمان تأسیس تاکنون بررسی مشکلات کسبوکارهای آنلاین و استارتاپ‌ها و رفع موانع برای آنها است. طبق نمودار در سال ۱۳۹۹ بیشترین شکایات مربوط به «عدم تأمین کالا یا ارائه خدمات»، «تقلب» و «احتکار» بوده است و کمترین شکایات به «فروش کالا از طریق قرعه‌کشی» و «عدم درج یا اعلام نحوه‌ی تأمین کالا» اختصاص دارد.
تعداد ۸۹۹۷ شکایت در سال ۱۳۹۹ بررسی شده است که از این تعداد، ۷۸۹۰ مورد مختومه و ۳۴۴ مورد در مرحله‌ی «ارجاع به مراجع قضایی» هستند. این در حالی است که رقم مجموع شکایات در کل سال‌های گذشته از این تعداد کمتر بوده است. استقبال مردم از تجارت الکترونیک، وضعیت نابسامان بازار تأمین کالا و همچنین افزایش قیمت‌ها عوامل مؤثر در افزایش شکایات بودند.
کسبوکارهای مجازی در ایام کرونا با چالش‌های زیادی رو‌به‌رو بودند؛ آمار رشد و زیان کسب‌وکارها به شرح زیر است:
ویروس کرونا درسال ۱۳۹۹، بیشترین سود را با نرخ ۳۱۲ درصدی برای مشاوران پزشکی و بیشترین ضرر را با نرخ ۸۷ درصدی برای صنعت گردشگردی به همراه داشت؛ در نتیجه در این سال استراتژی کسبوکارهای آنلاین حوزه‌ی گردشگری به استراتژی بقا تغییر پیدا کرد.
حمایت از کسبوکارهای آنلاین
هفته‌های خرید اینترنتی
این طرح در سال ۱۳۹۹ با هدف توسعه‌ی خرید و فروش آنلاین به سراسر ایران آغاز شد و در سال گذشته در سه استان هفته‌های خرید اینترنتی را با حضور کسب و کارهای فعال اکوسیستم برگزار کرد. بر طبق آمار، نزدیک به ۱۰۰ کسب و کار برای شرکت در این رویداد ثبت نام کردند.
مهمترین تأثیرات این طرح، دستیابی به عدالت اجتماعی و تمرکززدایی است؛ اما تقریبا نیمی از کسب و کارهای فعال در این پلتفرم از تهران هستند. کرونا سبک زندگی و فرایند تأمین نیازهای همه را تغییر داده است. خرید اینترنتی تا چندی پیش موضوعی ناآشنا برای بسیاری از مردم بود؛ اما اکنون به یکی از ملزومات زندگی دیجیتال تبدیل شده است و رفته‌رفته جای خود را در زندگی روزمره تثبیت می‌کند. دیجی‌کالا از اولین مشارکت‌کنندگان این طرح بود اکنون با دسترسی بیش از ۷۵ میلیون نفر ایرانی به اینترنت، می‌توان گفت چ سهم ایران از خرده‌فروشی آنلاین در آینده بسیار بیشتر خواهد بود.
از خانه خرید کنیم
با شیوع کرونا در اسفند سال ۱۳۹۸ و فروردین سال ۱۳۹۹ برای کاهش رفت‌و‌آمد و تجمع و جلوگیری از شیوع بیشتر، ۱۰۹ کسب و کار غیر عضو، ۳۵۰ کسب و کار عضو و در مجموع ۴۵۹ کسب و کار رسمی در حوزه‌ی فضای مجازی به سراسر کشور خدمت‌رسانی کردند.
اتحادیه‌ی کسب و کارهای مجازی با حمایت و تبلیغات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موفق به معرفی طرح مذکور شد.
راه‌اندازی سامانه‌ی بیمه‌ی تأمین اجتماعی برای شاغلین دورکار
راه‌اندازی سامانه‌ی بیمه‌ی تأمین اجتماعی برای شاغلین دور کار کسب و کارهای مجازی از اقدامات مهم اتحادیه در سال ۱۳۹۹ به شمار می‌رود. همکاری افراد با کسب و کارها به‌صورت دورکار، تا قبل از راه‌اندازی این سامانه در مواردی مشمول جریمه می‌شد. اما بعد از افتتاح این سامانه شرکتها می‌توانند با معرفی افراد دورکار خود، این مشکل را حل کنند. همچنین افراد دورکار با بیمه کردن خود از طریق این سامانه می‌توانند سابقه کاری مرتبط و تأییدشده داشته باشند.
