در یک دهه گذشته تکنولوژی SSD در صنعت درایوهای ذخیره‌سازی جریان‌ساز بوده و حسابی رواج پیدا کرده‌اند. با این اوصاف تحلیلگران به دقت روند و میزان فروش هارددیسک‌ها و درایوهای SSD را در کنار کیفیت و کارآیی و البته قیمت هر گیگابایت آنها را مورد بررسی قرار داده‌اند. از نظر کیفیت عملکرد، SSDها به‌طور چشمگیری از هارددیسک‌ها بهتر بوده‌اند؛ درحالیکه قیمت هر گیگابایت آنها بسیار بیشتر از رقبای جان‌سختشان است. این بررسی‌ها نشان می‌دهند که از بعضی جهات هر دو این تکنولوژی‌ها جایگاه برابر و یکسانی دارند؛ درحالیکه در بعضی موارد آنها یکدیگر را از میدان به در می‌کنند. به این ترتیب است که بسیاری انتظار دارند احتمالا زمانی می‌رسد که SSDها، هارددیسک‌ها را از بین ببرند. در همین راستا، روند فعلی تغییر از رابط‌های Serial ATA (SATA) به سمت استفاده از رابط‌های NVM Express (NVMe) که عملکرد درایوهای ذخیره‌سازی را تا پنج برابر سریع‌تر و بهتر می‌کند، جایگاه SSDها را تقویت می‌کند. این در حالی است که انتظار می‌رود همچنان خرید و نگهداری از سیستم‌های مبتنی‌بر فلش ارزان‌تر از خرید و نگهداری سیستم‌های مبتنی‌بر هارددیسک است. تمام اینها کافی است برای آنکه ناقوس مرگ هارددیسک‌ها به گوش برسد.
نه چندان سریع
درست است؛ صادرات هارددیسک‌ها کاهش یافته است و عملکرد آنها نسبت به SSDها چندان قابل قبول نیست. این موضوع در بررسی‌های انجام‌شده توسط شرکت Nidec که تولیدکننده اصلی چرخ‌دندهای هارددیسک در جهان است، هم مشخص است. به این ترتیب انتظار می‌رود حجم صادرات و بازار جهانی هارددیسک‌ها در سال ۲۰۲۰ به نصف حجم این بازار در سال ۲۰۱۴ برسد. آمارهای منتشرشده از سوی این شرکت نشان می‌دهند که برای اولین بار در سال ۲۰۲۱، تعداد SSDهای صادر شده به سراسر دنیا (۳۶۰ میلیون دستگاه) میزان صادرات جهانی هارددیسک‌ها (۳۳۰ میلیون دستگاه) را پشت سر خواهند گذاشت. این آمار و ارقام درست برابر آمارهایی است که موسسه تحقیقاتی IHS در ماه جولای گذشته اعلام و منتشر کرد. نگاهی دقیق‌تر به نمودار این بررسی‌ها نشان می‌دهد که چرا تولیدکنندگان بزرگ و مهم هارددیسک مانند Seagate و Western Digital روزهای سختی را سپری می‌کنند. براساس این بررسی‌ها، درحالیکه SSDها رشد خوبی در بازار کسب‌و‌کارها داشته‌اند، میزان صادرات هارددیسک‌ها در بخش دیتاسنترها بیشتر بوده است.
جایی که اطلاعات زندگی می‌کنند
به ۱۰ سال پیش فکر کنید؛ زمانی که دستگاه‌های ضبط و پخش ویدئو یا DVR، ویدئوهای بیشتری از آنچه را که سرویس‌های استریم ارائه می‌دهند، در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دادند. وقتی یک برنامه تلویزیونی پخش می‌شد، میلیون‌ها نفر آن را ضبط می‌کردند تا بعدا تماشا کنند و این جریان به ذخیره میلیون‌ها نسخه از آن برنامه تلویزیونی روی میلیون‌ها هارددرایو منتهی می‌شد. حالا سرویس‌های استریم ویدئو، وجود دستگاه‌های DVR را غیرضروری کرده‌اند. میلیون‌ها کاربر می‌توانند یک برنامه را میلیون‌ها دفعه از روی همان چند نسخه ذخیره شده در سرورهای جهانی، تماشا کنند و این کار دیگر نیازی به هارددرایوهای قدیمی ندارد.
ویدئوها اغلب بیشترین سهم بایت‌های ذخیره شده را مصرف می‌کنند؛ اما حالا دیگر افراد کمتری مجبورند تا محتوا را در جای خاصی نگه دارند. این موضوع به خصوص در فضای مصرفی به چشم می‌آید و به همین دلیل است که کارشناسان Nidec معتقدند بیشترین فرسایش و نابودی صنعت هارددیسک به واسطه بازار مصرفی خواهد بود. ما به عنوان مصرف‌کننده به‌دنبال آن هستیم تا با حداقل امکانات بیشترین سرعت و کیفیت را در اختیار داشته باشم و میزان کمی از فضای ذخیره‌سازی SSD برای تمام پردازش‌های روزانه اغلب ما کفایت می‌کند. به‌عبارت دیگر درایو C کامپیوترهای ما روی SSDها بهتر و سریع‌تر عمل خواهد کرد.انبوه اطلاعات آرشیوی یا سرد مانند اطلاعات پشتیبان‌گیری‌شده، می‌توانند به شکل نه چندان آشکاری روی درایوهای USB ذخیره شوند یا حتی در فضای کلاد باشند؛ چرا که نه؟ کلاد راهکار ارزانی است که در سراسر جهان هم قابل دسترس است و به‌راحتی می‌توان اطلاعات روی آن را در هر پلت‌فرم دیگری ذخیره کرد. درحالیکه درایوهای SSD و هارددیسک با قیمتی نسبتا مشابه در بازار عرضه می‌شوند، چرا نباید گزینه سریع‌تر را انتخاب کرد؟ این در حالی است که همچنان کلاد ارزان‌ترین و مطمئن‌ترین راهکار ذخیره اطلاعات است.
رگ حیات هارددیسک
با توسعه تکنولوژی‌های مختلف و دیجیتالی‌سازی اطلاعات، انتظار می‌رود نیاز به راهکارهای تازه برای ذخیره داده‌ها بیشتر و بیشتر شود. توسعه اینترنت اشیا یکی از مهم‌ترین عوامل تولیدکننده اطلاعات در حجم بالاست. خانه‌های هوشمند، کارخانه‌های هوشمند، شهرهای هوشمند و... همه و همه اطلاعات و داده‌های زیادی را تولید می‌کنند که باید به شیوه‌ای مطمئن و امن از آنها نگهداری کرد. با وجود نقاط ضعف مختلف هارددیسک‌ها در برابر درایوهای SSD، اما کارشناسان معتقدند که هارددیسک‌های با حجم ذخیره‌سازی بالاتر، همچنان طرفداران زیادی دارند. با این حال اما همزمان انتظار می‌رود میزان اطلاعات ذخیره‌شده روی حافظه‌های فلش و SSD رو به افزایش باشد. با این همه اما واضح است که امروزه نیاز به هر سه این تکنولوژی همچنان وجود دارد؛ چون اطلاعات زیادی وجود دارند که باید ذخیره شوند. بررسی‌های موسسه تحقیقاتی گارتنر در این مورد نشان می‌دهد که ۹۰ درصد از ظرفیت انواع اپلیکیشن‌های رایانش ابری روی هارددیسک‌ها قرار دارد و این رقم برای SSDها تنها ۱۰ درصد است.
«ادی رمیرز» یکی از مدیران میانی شرکت Western Digital اعلام کرده است که این شرکت سالانه در حدود ۵۰۰ پتابایت ظرفیت هارددیسک را برای مصرف دیتاسنترهای تجاری صادر می‌کند؛ درحالیکه این رقم برای SSDهای تولیدی این شرکت به ۶۸ پتابایت می‌رسد. با این حال انتظار می‌رود با یکسان‌سازی قیمت حافظه‌های SSD و هارددیسک‌ها، اقبال رقبای مدرن و سریع‌تر، بیشتر هم شود. رمیرز همچنین اعلام کرد که در حال حاضر هارددیسک‌ها با قیمتی در حدود ۸/ ۱ سنت برای هر گیگابایت به فروش برسند؛ درحالیکه این رقم برای SSDها بین ۱۳ تا ۱۵ سنت برای هر گیگابایت است. با کمتر شدن شکاف قیمتی این دو تکنولوژی، احتمالا SSD با سرعت و عملکرد بهتر، برنده این رقابت طولانی خواهد بود.
