امروز ۹ اکتبر (۱۷ مهر) به عنوان روز جهانی پست نامگذاری شده است، صنعتی که به گفته سازمان ملل متحد در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار بوده و نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا می‌کند.

 

نهمین روز از ماه اکتبر هر سال به مناسبت سالگرد تشکیل اتحادیه جهانی پست (UPU) به عنوان روز جهانی پست گرامی داشته می‌شود. این اتحادیه در سال ۱۸۴۷ ( ۱۲۲۶ ه.ش) با هدف ایجاد و حفظ یک سامانه پستی برای برقراری جریان آزاد نامه‌ها در جهان، در شهر بُرن سوییس آغاز به کار کرد. تشکیل اتحادیه جهانی پست آغاز انقلاب ارتباطات جهانی بود که قابلیت نامه‌نگاری به دیگران را در جای جای این کره خاکی، معرفی کرد.

 

تاریخچه روز جهانی پُست

 

سیستم‌های پستی قرن‌هاست که در جریانند. از زمان‌های دور، مردم برای یکدیگر نامه می‌نوشتند؛ نامه‌برهای مخصوص این نامه‌ها را یا با پای پیاده و یا سوار بر اسب به صاحبانشان تحویل می‌دادند. از صد و شصتمین دهه تقویم میلادی، نخستین سیستم‌های پستی ملی در بسیاری از کشورها راه‌اندازی شدند. این سیستم‌ها سازمان یافته‌تر بودند و افراد بیشتری می‌توانستند از آن‌ها استفاده کنند. به تدریج کشورها توافق کردند تا تبادل نامه را به صورت بین‌المللی انجام دهند. در اواخر صد و هشتادمین دهه میلادی یک سرویس پستی جهانی تشکیل شده بود که البته کُند و پیچیده بود. تولد اتحادیه جهانی پست در سال ۱۸۴۷ ، راه را برای ظهور سرویس پستی کارآمدی که امروز موجود است، هموار کرد. در سال ۱۹۴۸ این اتحادیه به یکی از آژانس‌های سازمان ملل متحد تبدیل شد.  

 

روز ۹ اکتبر نخستین بار در کنگره ۱۹۶۹ اتحادیه جهانی پست در توکیوی ژاپن به عنوان روز جهانی پست تعیین شد. از آن زمان تاکنون همه کشورهای جهان با برگزاری مراسم‌ مختلف بر اهمیت سرویس پستی تاکید می‌کنند. فعالیت‌ها و برنامه‌های فراوانی به مناسبت این روز در جهان برگزار می‌شود. ادارات پست در برخی کشورها نمایشگاه‌های ویژه کلکسیون تمبر برگزار می‌کنند، درهای این ادارات به روی عموم بازدیدکنندگان باز شده و کارگاه‌هایی با مضمون تاریخچه پست برگزار می‌شوند. اتحادیه جهانی پست نیز در این روز یک رقابت نامه‌نگاری در سطح بین‌المللی برای جوانان تدارک دیده و برگزار می‌کند. ادارات پست در بسیاری از کشورها از این رویداد به عنوان فرصتی برای معرفی یا ترویج محصولات و خدمات پستی جدید استفاده می‌کنند.

 

نقش صنعت پُست در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشورها

 

تقریبا ۱۵۰ کشور از سراسر جهان هر ساله در مراسم‌ مربوط به گرامی‌داشت روز جهانی پست شرکت می‌کنند. به نقل از سازمان ملل متحد، هدف از گرامی‌داشت این روز آگاهی‌افزایی در مورد نقش مهمی است که سیستم پستی در زندگی روزمره افراد و کسب و کارها و پیشرفت اجتماعی و اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. در سال ۲۰۱۵ میلادی کشورهای جهان به همکاری برای دستیابی به آرمان‌های توسعه پایدار متعهد شدند. پایان دادن به فقر و گرسنگی، مبارزه با نابرابری و بی عدالتی و اقدام برای مقابله با تغییرات اقلیمی، تنها چند مورد از این ۱۷ آرمان تعیین شده هستند. صنعت پست امروز با فراهم کردن زیرساخت‌ها برای پیشرفت، مرتبط‌ترین نقش را در تحقق این تلاش‌های جهانی دارد.

 

یک جهان، یک شبکه پُستی

 

در پیام بشار حسین دبیر کل اتحادیه جهانی پست به مناسبت فرا رسیدن سالگرد تاسیس این اتحادیه و روز جهانی پست که با عنوان «تحقق توسعه، تضمین کننده پیشرفت است» منتشر شده، آمده است: در روز جهانی پست از تمام مردم جهان و دولت‌ها، اپراتورهای منتخب، سازمان ملل متحد، جامعه مدنی و افراد دیگری که به تضمین «یک جهان، یک شبکه پستی» کمک کرده‌اند، صمیمانه قدردانی می‌کنم.

 

وی در بخش دیگری از پیام خود به مناسبت فرا رسیدن ۱۴۹مین سالگرد تاسیس اتحادیه جهانی پست، خاطرنشان کرد که بهترین راه برای گرامی‌داشت این روز توجه به کمکی است که سیستم پستی به بشر ارائه داده است. وی افزود: بهترین راه گرامی‌داشت گذشته تلاش برای دستیابی به آینده بهتر است. در این کار نیاز به کمک به بشر برای غلبه بر چالش‌ها راهنمای ما بوده است تا بتوانیم رسیدن آینده‌ای را که همه ما برای سیاره خود می‌خواهیم، تضمین کنیم. این بهترین راه برای فراهم کردن توسعه و پیشرفت برای جهان است.

 

با وجود پیشرفت‌های اخیر در حوزه ارتباطات که با ظهور و فراگیری شبکه‌های اجتماعی و راه‌های ارتباطی مجازی چون ارسال ایمیل و برقراری تماس‌های تصویری حاصل شده است، همچنان نمی‌توان از اهمیت صنعت پست در تامین نیاز انسان‌ها به برقراری ارتباط غافل شد. با این حال امروزه کارکرد و ماموریت‌های پست تنها به تحویل نامه‌های مکتوب خلاصه نمی‌شود و این صنعت در عصر مدرن ارتباطات، تضمینی برای پیشرفت‌ اقتصادی و اجتماعی هر کشور است.