نمایندگان سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با مجید نصیرائی و مجتبی رضاخواه از نمایندگان مجلس در رابطه با بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، هم اندیشی کردند.
به گزارش سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، نمایندگان سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در دو دیدار جداگانه با مجید نصیرائی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس و مجتبی رضاخواه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در رابطه با بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی هم‌اندیشی کردند.
در ابتدای این نشست، حسین اسلامی رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با پیشنهاد اینکه این سازمان هم یکی از اعضای کمیسیونی باشد که به بررسی طرح صیانت می‌پردازد، گفت: حدود یک و نیم ماه پیش، نامه‌ای در رابطه با این طرح برای نمایندگان مجلس ارسال و در آن به ۷ ایراد اشاره کردیم که در پیش نویس طرح به برخی از موضوعات مورد توجه ما پرداخته شده بود.
وی افزود: طرح صیانت همزمان هم عامه مردم را از نظر فرهنگی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌دهد و هم بخشی از کسبوکارها را از نگاه کسب و کاری هدف قرار داده است. ما در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران با توجه به غلبه حوزه IT و کسب و کارها، بیشتر از منظر کسب و کارها به موضوع نگاه می‌کنیم و به همین دلیل خواستار حضور نمایندگانی از حوزه صنعت در کمیسیون بررسی طرح هستیم.
طرح به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم شود
رضا قربانی، عضو هیأت مدیره و رئیس کمیسیون فین‌تک هم تاکید کرد: در تصمیم‌گیری‌ها گاهی نگاه دوستانه به بخش خصوصی وجود ندارد. ما دو پیش‌فرض داریم، اینکه تحول دیجیتال، مسیر قطعی ما ااست. اما اشکال کار در این است که محتوا فراموش شده است. نمی‌توانیم تمام مشکلاتی که در این سال‌ها وجود داشته را به یکباره حل کنیم. موضوع دیگر این که بحث اقتصاد نوآوری، تنها دریچه نجات کشور است و دغدغه‌های موجود عمدتاً از جنس توسعه اقتصادی است.
قربانی با بیان اینکه خواسته ما این است که طرحی به این بزرگی به لایحه تبدیل شود، افزود: حتی می‌شود این طرح را به طرح‌های کوچک‌تر تبدیل کرد. به قدری موضوعات مختلفی در این طرح مطرح شده که به نوعی سنگ بزرگی است که نشانه نزدن است.
عادل طالبی، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی کسب و کارهای اینترنتی هم با اشاره به اینکه برخی از مفروضات ارائه شده در این طرح نادرست است، گفت: کسی مخالف موضوع مرزبانی نیست، اما با چند بند در یک طرح نمی‌شود این موضوع را پیش برد؛ باید پاسخگو باشیم. طرح حمایت از کاربران فضای مجازی باید به طرح‌های مختلفی از نظر مرزبانی، محتوا و صیانت از حقوق کاربران تبدیل شود ضمن اینکه لازم است بخش‌هایی ایجاد شود که در رابطه با هرکدام از اینها پاسخگو باشند.
وی با بیان اینکه برداشت‌های مختلفی از بندهای مختلف این طرح انجام می‌شود و این موضوع ضعف بزرگی است، افزود: قانون خوب، قانونی است که ابلیس هم نتواند از آن سوءاستفاده کند. اما این طرح به قدری مبهم است که هرکس برداشت متفاوتی از آن دارد. این قانون همه را مجرم فرض کرده و شوکی که به جامعه وارد شده موجب افزایش مهاجرت به کشورهای دیگر خواهد شد.
بر لایه‌های حکمرانی فضای مجازی نیفزایید
امیرحسین جلالی فراهانی پژوهشگر حقوق سایبری و مشاور حقوقی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران نیز با اشاره به ۸۰ قانون موجود در حوزه فناوری اطلاعات، گفت: این قوانین در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده اما هیچکدام از آنها به درستی اجرا نمی‌شوند. با اجرای طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، بخشی که بیش از همه متضرر خواهد شد، حاکمیت است و بخش غیردولتی کمترین آسیب را از موضوع خواهد دید. این طرح قابلیت اجرا نخواهد داشت. شورای عالی فضای مجازی ۱۰ سال است که تشکیل شده و تاکنون خدمات مثمر ثمری برای حکمرانی فضای مجازی کشور نداشته است.
وی با بیان اینکه ایراد بزرگ این طرح این است که ایجاد نهاد فراقوه ای به عنوان تنظیم‌گر یا ابر تنظیم‌گر نمی‌تواند مؤثر باشد، گفت: نباید به اسم صیانت از فضای مجازی بر لایه‌های حکمرانی فضای مجازی بیفزایید.
مشاور حقوقی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران تاکید کرد: اکنون حتی برای برخی از بخش‌های مختلف فضای مجازی قوانین پایه وجود ندارد؛ مثلاً در مورد حریم خصوصی یا داده‌های شخصی. وقتی قانون مادر و پایه برای صیانت از حریم خصوصی نداریم، چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم که تنظیم‌گر در مورد مسائل اجرایی این حوزه مقررات گذاری کند.
در این نشست علیرضا کشاورز جمشیدیان، دبیر سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران نیز گفت: با توجه به اهمیت فضای مجازی، قرار بود در مجلس کمیسیونی تخصصی با این عنوان تشکیل شود، اما چرا این موضوع محقق نمی‌شود؟ این کمیسیون تمامی ابعاد فنی، امنیتی ملی، فرهنگی و … فضای مجازی را پوشش خواهد داد. درست نیست که فضای مجازی هر بار به یک کمیسیون مجلس ارجاع شود.
طرح با مشورت نصر قابل تغییر است
در این نشست هم اندیشی مجید نصیرائی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی پس از شنیدن نقطه نظرات و انتقادات طرح شده از سوی حاضران گفت: ما در کمیسیون فرهنگی مجلس به دنبال ایجاد قانونی جامع و قاطع برای ساماندهی فضای مجازی هستیم و محکم پای این هدف خود ایستاده‌ایم. اگر ما ۸۰ قانون در حوزه فناوری اطلاعات داریم، پس چرا وضع موجود ما اینطور است؟
وی ادامه داد: اگر گوگل اراده کند و در مقطعی نخواهد به ایران خدمات ارائه دهد، تکلیف مردم چه خواهد شد؟ چطور می‌توانیم حقوقشان را پیگیری کنیم؟ در مورد اینستاگرام هم همینطور. آن هم در شرایطی که هر روز تعداد بیشتری از کسب وکارها و حتی فعالیت‌های آموزشی، اقتصادی و اجتماعی به این فضا گره می‌خورد.
نصیرایی با توجه به انتقادات مطرح شده در مورد طرح صیانت خطاب به حاضران گفت: تاکنون متخصصان این حوزه چه طرح یا ایده اثرگذاری برای ساماندهی فضای مجازی ارائه داده‌اند که به آن توجه نشده است؟ آیا فضای مجازی صرفاً به کسب و کارها محدود می‌شود و نباید فرهنگ و امنیت در این حوزه را نیز مورد توجه قرار داد؟ چرا فعالیت‌های داخلی در فضای مجازی باید توسط بیگانگان مدیریت شود؟ ما یک پیش‌نویس برای طرح ساماندهی فضای مجازی آماده کردیم و معتقدیم هنوز برخی از ابعاد در آن دیده نشده است بنابراین صاحب نظران می‌توانند پیشنهادات خود را برای اصلاح آن ارائه دهند.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: یکی از انتقادات طرح شده این است که چرا دستگاه‌های نظامی و امنیتی می‌خواهند بر فضای مجازی نظارت کنند! در حالی که در آمریکا و اغلب کشورهای دنیا مرزبانی به نهادهای امنیتی و نظامی سپرده می‌شود و قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌تری در اینباره وجود دارد.
چرا طرح صیانت در قالب اصل ۸۵ بررسی می‌شود؟
نصیرایی در مورد علل بررسی طرح صیانت در چهارچوب اصلاً ۸۵ نیز توضیحاتی ارائه کرد: فعلاً شیوه بررسی این طرح در قالب اصل ۸۵ قانون اساسی را تصویب کردیم و هنوز جزئیات آن بررسی نشده است. قرار است کمیسیون مشترکی تشکیل شود و از کمیسیون‌های تخصصی مختلف مجلس نمایندگانی در آن حضور داشته باشند و از دو هفته آینده بررسی طرح در قالب این کمیسیون آغاز خواهد شد.
وی تاکید کرد: اینکه گفتیم طرح در قالب اصل ۸۵ بررسی شود به این معنی نیست که می‌خواهیم مخفی‌کاری کنیم. می‌خواهیم به صورت مفصل با حضور شما طرح را بررسی کنیم. حتی برخی از دوستانی که موافق اصل ۸۵ بودند، در مورد بندهایی از این طرح بحث دارند. از شما دعوت می‌کنیم و می‌توانید در مورد واو به واو این طرح بحث کنید تا در نهایت بتوانیم بر اساس اظهارنظرها و اصلاحات انجام شده، به جمع‌بندی نهایی برسیم.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه مجلس برای بررسی این طرح عجله ندارد، افزود: با این حال باید ساماندهی فضای مجازی از نقطه‌ای آغاز می‌شد. تشکیل این کمیسیون مشترک فرصتی فراهم می‌کند تا از طریق هم‌اندیشی با متخصصان به طرحی پخته‌تر دست پیدا کنیم. من به عنوان سخنگوی کمیسیون فرهنگی تضمین می‌دهم که از حضور متخصصان و اصناف مربوطه در روند بررسی این طرح در جلسات کارشناسی بهره‌مند خواهیم شد.
وی گفت: پیش از اینکه لایحه بودجه به مجلس ارسال شود، پیش‌نویس این طرح آماده بود. بعد هم به دلیل برگزاری انتخابات به تعویق افتاد و حالا هم نگاهی که به این طرح وجود دارد، فراقوه‌ای است. بنابراین قطعاً باید با نگاهی فراتر از دیدگاه دولت‌ها و ادوار مختلف مجلس آن را نهایی کنیم.
نصیرایی به موضوع فیلترینگ اشاره کرد و گفت: مگر می‌شود اینترنت را مسدود کرد؟ معتقدیم فضای مجازی بستر مناسبی برای این است که بتوانیم انقلاب را به دنیا صادر کنیم بنابراین باید بتوانیم از فضای مجازی به درستی استفاده کنیم. نگاه ما در بررسی این طرح ملی و حاکمیتی بوده است و حتماً در روند بررسی آن از نظرات کارشناسان قوه قضائیه و دولت جدید نیز استفاده خواهیم کرد. یکی از دلایلی که مصوبات شورای عالی فضای مجازی تاکنون اجرایی نشده این بوده که ضمانت اجرایی نداشته و یا دولت نخواسته که آن را اجرا کند. بنابراین ما برای این طرح ضمانت اجرایی تعیین کرده‌ایم.
گلوگاههای صیانت از فضای مجازی چیست
همچنین در نشست جداگانه‌ای که با حضور نمایندگان سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در مجلس شورای اسلامی و با حضور مجتبی رضاخواه، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون برنامه و بودجه برگزار شد، این نماینده مجلس در مخالفت با طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی گفت: اگر می‌خواهیم قانونی بگذاریم، باید بدانیم که به کجا می‌خواهیم برسیم؟ هدف چیست که می‌خواهیم در یک کمیسیون ویژه به آن برسیم.
وی تاکید کرد: اگر می‌خواهیم کسب و کارها را با خودمان همراه کنیم، باید اقداماتی را دنبال کنیم که برای بخش خصوصی آورده داشته باشد. حتی تولید محتوا در فضای مجازی هم برای اینکه تداوم داشته باشد، باید آورده اقتصادی داشته باشد.
رضاخواه با بیان اینکه برای حل مشکلات، باید گلوگاه‌ها را شناسایی کنیم و احراز هویت، ارز دیجیتال و به اشتراک گذاشتن خدمات حوزههای مختلف بخش‌هایی از همین موضوع هستند تاکید کرد: قانون باید یک صفحه باشد، وقتی چندین صفحه می‌شود، تفسیرپذیر می‌شود و معنی ندارد. امیدوارم در مسیری کم هزینه این موضوع حل شود. نیاز است که از انتقادات بگذریم و به پیشنهادات برسیم. نیاز است دبیرخانه این طرح با حضور چند نفر از متخصصان این حوزه ایجاد شود و حرفهای ایجابی در آن طرح شود.
