۲۷ سال قبل بود که دنگ ژیائوپینگ متوجه شد «عربستان نفت دارد؛ چین، زمین‌های نایاب». رهبر چین در اوائل دهه ۱۹۹۰، هیچ اطلاعی در مورد آیفون، اتومبیل‌های هوشمند تسلا، پهپادها، روبات‌ها و تاثیر آنها بر تجارت نداشت؛ اما حالا تسلط چین بر این حوزه‌های فناوری، به مهم‌ترین دلیل جنگ تجاری میان این کشور و آمریکا تبدیل شده‌اند.
یکی از دیدگاه‌های غالب این است که شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین در مقایسه با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا قدرت کمتری دارد. پس چرا از جنگ دور نمی‌شود؟ ترامپ هر روز بیشتر از پیش در مورد پیروزی در سطح جهانی، ناامید می‌شود و چین به‌راحتی می‌تواند از مخمصه بگریزد.
تیم شی جین‌پینگ ممکن است متوجه نباشند و صرفا جنگ را به صلح ژئوپلیتیک ترجیح دهند. پکن می‌گوید کارت‌های بیشتری در این بازی دارد که هنوز استفاده نکرده است.
در گزارشی که فوربز منتشر کرده، اعلام شده که شی‌جین‌پینگ در ماه مه به‌طور منظم از زمین‌های معدنی کمیاب چین بازدید کرده است. ذخیره عظیم عناصر حیاتی در چین برای محصولات فناوری بسیاری ضروری‌اند و این امر، اهرم مهمی برای پکن در سیلیکون‌ولی است. اما این یکی از مواردی است که چین می‌تواند با استفاده از آن در مقابل ترامپ بایستد. کارت‌های دیگر شی‌جین‌پینگ چیست؟
لوئیس گیو از Gavekal Research به یکی از کارت‌های جالب اشاره می‌کند: «ممنوعیت صادرات کانی‌ها باعث می‌شود زندگی برای مدیران اجرایی آمریکایی که در چین کار می‌کنند، غیرممکن شود. ارز بی‌ارزش شود، بر قیمت‌های جهانی انرژی تاثیر گذاشته شود. گزینه دیگری نیز وجود دارد؛ شرکت هوآوی قرارداد خود را با شرکت‌های اصلی آمریکایی بر هم زند. مورد دوم می‌تواند سریعا میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) را منهدم کند.»
میزان ضربه را تصور کنید؛ اگر دولت چین به‌یکباره تصمیم بگیرد دسترسی بوئینگ به بزرگ‌ترین اقتصاد آسیا را بندد. یا جنرال موتورز متوجه شود که ماشین‌هایش در گمرک‌های چین، مانده‌اند. محدود کردن فروش اپل نیز شوک‌هایی را به این شرکت آمریکایی وارد خواهد کرد. همچنین، ممانعت از واردات سویا بلای مشابهی را بر سر کشاورزی آمریکا خواهد آورد.
دولت چین تاکنون اقدامات تلافی‌جویانه اندکی انجام داده است. به نظر می‌رسد شی جین‌پینگ طوری تاس می‌اندازد که حواس ترامپ را پرت کند یا حوصله‌اش را سر ببرد تا او سراغ هدف دیگری برود. از سوی دیگر، احتمالا او فکر می‌کند چرا باید با ترامپ وارد بازی شود، وقتی آمریکایی‌ها در سال ۲۰۲۰ رهبری را انتخاب خواهند کرد که به اندازه ترامپ دمدمی‌مزاج و سرگردان نیست؟
استفاده از کانی‌های کمیاب به عنوان اسلحه، احتمالا اولین ابزار واقعی چین است. البته آمریکا منابع متعدد دیگری دارد. در این میان ممکن است شرکت‌ها سراغ استرالیا، میانمار، هند، برزیل یا تایلند بروند و به نظر می‌آید ترامپ آنقدر با پوتین مشکل دارد که نخواهد منابع کانی را از روسیه وارد کند. در این میان اختلال‌ها در زنجیره تامین مسلما باعث خواهد شد مدیرعاملان شرکت‌های صنعتی که اکثرا افراد حامی ترامپ هستند، لب به اعتراض بگشایند.
تحلیلگران Fitch Rating می‌گویند: «مسیر معامله پر از چالش است و اینکه بازارها چگونه واکنش نشان خواهند داد، به تعیین نتیجه مذاکرات کمک می‌کند. ما فکر می‌کنیم خط‌‌مشی تجاری آمریکا که مبتنی بر طرفداری از محصولات داخلی است، منجر می‌شود تا این کشور در سال‌های آتی چرخه‌هایی از انحطاط را تجربه کند».
رئیس‌جمهوری چین تقریبا یک هفته پس از سفر به زمین‌های کمیاب مواد کانی، از استان جیانگ‌شی (Jiangxi) بازدید کرد که نقطه آغازین راهپیمایی نظامی ارتش سرخ حزب کمونیست چین به رهبری مائو تسه‌تونگ بود. شی جین‌پینگ در این بازدید گفته بود آمریکای ترامپ بدترین کارها را انجام می‌دهد تا مانع از رهسپاری چین به بالاترین رتبه اقتصادی جهان شود.
این جمله اصلا شبیه رهبری نیست که می‌خواهد در برابر ترامپ تسلیم شود، بلکه بیشتر گویای این است که این جنگ تجاری همچنان ادامه خواهد داشت.
