هر چالشی حتی شیوع کرونا می‌تواند فرصتی برای تغییر رفتار در بهره‌گیری از فناوری‌های نو باشد و از این رو کسب وکارهای بومی می‌توانند با ارائه راهکارهای فناورانه از آسیب پذیری این بحران کم کنند.
از آنجایی که برای مواجهه با بحران نیاز به نوآوری احساس می‌شود، تیم‌های نوآور و اکوسیستم استارت‌آپی یکی از توانمندترین‌ها در این چالش به شمار می‌روند که می‌توانند با ارائه خدمات فناورانه، این بحران را تبدیل به فرصت کنند.
اگرچه محققان هنوز موفق به ساخت واکسن ویروس کرونا نشده‌اند، اما مدیریت این بحران با به‌کارگیری راهکارهای فناورانه در شرایط فعلی روز به روز در حال افزایش است و کشورهای مختلف دنیا و سازمان‌های جهانی برآنند تا از فناوری برای مهار گسترش کرونا استفاده کنند.
نوآوری برای مهار گسترش کرونا
محققان و فناوران در کشورهای مختلف تلاش خود را برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا به کار گرفته‌اند تا با نوآوری بتوانند نقشی در کاهش این بحران داشته باشند؛ تاکنون بیش از ۶۰ شرکت فناوری اعلام آمادگی کرده‌اند تا راه‌حل فناورانه‌ای برای مقابله با کروناویروس ابداع و روانه بازار کنند.
سازمان جهانی بهداشت با انتشار ویدئوهایی در پلتفرم اشتراک گذاری ویدئو «تیک تاک» با انتشار اخبار جعلی درباره ویروس کرونا مقابله می‌کند. در این اپلیکیشن چینی، ویدئوهایی با هدف کاهش ریسک گسترش ویروس کووید ۱۹ و انتشار اطلاعات درست از آن منتشر و توضیح داده شده که چگونه فرد می‌تواند در برابر ویروس از خود و دیگران محافظت کند.
محققان مرکز مهندسی و علوم سیستم‌ها در دانشگاه جانز هاپکینز نیز نوعی داشبورد آنلاین برای تصویرسازی و ردیابی موارد گزارش‌شده از کرونا ابداع کرده‌اند. آنها همچنین مجموعه کاملی از داده‌ها را به شکل گوگل شیت تهیه کرده‌اند که این نقشه موارد جدید ابتلا، آمار مرگ‌ومیرهای تاییدشده و شمار بهبودیافته‌ها را نشان می‌دهد.
فناوری تشخیص چهره برای شناسایی کرونا
استفاده از فناوری تشخیص چهره برای شناسایی بیماران مبتلا به ویروس کرونا از دیگر اقدامات نوآورانه‌ای است که در چین آزمایش شده و یک مرد چینی که پس از شیوع این ویروس به ووهان سفر کرده بود، توسط این فناوری شناسایی شد.
حتی یک شرکت چینی با ساخت اپلیکیشنی مدعی شده که می‌تواند کرونا را ردیابی می‌کند. این اپلیکیشن که به نام ردیاب تماس نزدیک (close contact detector) شناخته می‌شود، خطر تماس کاربران با کروناویروس را براساس میزان نزدیکی آنها با افراد مبتلا به این بیماری و یا مشکوک به ابتلا مورد بررسی قرار می‌دهد.
سیستم دیگری نیز برای شناسایی راحت تر بیماران در قالب یک اپلیکیشن برای نیروهای پلیس چین طراحی شده که بتوانند افراد مشکوک به کرونا را در بین جمعیت تشخیص دهند. این اپلیکیشن دمای بدن، ضربان قلب و میزان اکسیژن بدن افراد را از طریق دماسنج‌های بلوتوثی و مچ‌بندهای هوشمند ارزیابی کرده و اطلاعات به‌دست آمده را برای تجزیه و تحلیل به مراکز دولتی بهداشت ارسال می‌کند.
در همین حال پلتفرم هوش مصنوعی کنترل‌کننده سلامت نیز برای پیش‌بینی وجود ویروس کرونا از سوی یک شرکت دیجیتال سلامت طراحی شده که با تحلیل داده‌های به دست آمده از خطوط هوایی و گزارش‌های شیوع بیماری در حیوانات، می‌تواند میزان اپیدمی بیماری را تخمین بزند.
علاوه بر این راهکارها که در کشور چین آزمایش شده است، کشورهای دیگر نیز نسبت به استفاده از این راه حل‌ها پیش قدم شده‌اند. برای مثال کشور چک برای شناسایی افراد مشکوک مبتلا به ویروس کرونا، در فرودگاه‌های شهر پراگ سیستم شناسایی را برای تمام مسافران پرواز ایتالیا تعبیه کرده است. این سیستم درهای ورود، برای اتوبوس‌های فرودگاه هم طراحی شده‌اند.
یک شرکت سنگاپوری نیز روی یک کیت تشخیص تراشه آزمایشگاهی کار کرده که فرآیند تشخیص و شناسایی ویروس را برای کادر درمانی به‌ویژه در زمان شلوغی بیمارستان‌ها سریع‌تر می‌کند.
ربات‌ها و پهپادها به کمک مهار کرونا می آیند
در این میان حتی ربات‌های ضدعفونی‌کننده نیز به جای نیروی انسانی در چین وارد کار شده‌اند؛ به این معنی که چینی‌ها از فناوری ربات خودکار برای ضدعفونی بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و بخش‌های قرنطینه استفاده می‌کنند.
استفاده از ربات‌ها در قالب کادر درمانی بیمارستان‌ها نیز از دیگر راهکارهای فناورانه برای کاهش روند انتقال بیماری است که نمونه آن در آمریکا تست شده است.
در زمان کرونا، حتی پهپادها نیز به کار گرفته شده‌اند. محققان چینی از این پرنده‌های هدایت پذیر که به دوربین‌های حرارتی مجهز هستند برای رساندن دارو و تجهیزات به مناطق قرنطینه استفاده کرده‌اند.
یک استارت‌آپ سنگاپوری نیز با استفاده از فناوری هوش مصنوعی اولین وسیله حمل‌ونقل هوایی شهری را برای جابه‌جایی تجهیزات بین دو بیمارستان در چین آزمایش کرد.
خدمات آنلاین برای جلوگیری از شیوع کرونا
راهکار دیگری که این روزها از سوی چینی‌ها برای مواجهه با کرونا به کار گرفته شده استفاده از خدمات آنلاین است. برای مثال یک شرکت، فناوری سیستم سفارش غذا بدون مواجهه با مامور پیک را طراحی کرده که کاربران با کمک آن، غذای خود را در نقطه مشخص‌شده بدون اینکه حتی فرد تحویل‌دهنده غذا را ببینند، تحویل می‌گیرند.
امکان دیگری که این روزها برای مردمی که در چین قصد خرید خانه دارند ایجاد شده، پلتفرمی است که به آنها اجازه می‌دهد بدون خارج شدن از خانه و از طریق واقعیت مجازی، خانه‌هایی که به فروش گذاشته شده‌اند را مشاهده کرده و خریداری کنند.
نقش سامانه‌های آنلاین در ایران در مواجهه با کرونا
در ایران نیز بسیاری از فعالان و کسب و کارهای فضای مجازی در قالب مسئولیت اجتماعی، آمادگی خود را برای ارائه خدمات غیرحضوری و رایگان برای کاهش رفت و آمد در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا اعلام کردند.
از آنجایی که گفته می‌شود قوی‌ترین ابزار برای مقابله با کرونا، آموزش است و آموزش مجازی در این شرایط، یک راه اجتناب‌ناپذیر است، ضرورت بهره‌گیری از پلتفرم‌های آموزشی در این روزها آشکارتر شده و براین اساس تعداد زیادی از پلتفرم‌ها برای آموزش رایگان و غیرحضوری به مردم آمادگی خود را اعلام کردند.
برای مثال پلتفرمی با شعار «درخانه بمانید و آموزش بدهید»، تمامی خدمات خود را برای کلیه برگزارکنندگان دوره‌های آموزشی به صورت رایگان ارائه می‌کند.
در همین حال برخی استارت‌آپ‌ها با توجه به تعطیلی دانشگاه‌ها و مدارس با شعار «آموزش برای همه و در همه جا»، آمادگی خود را برای در اختیار گذاشتن پلتفرم خود اعلام کردند.
یک استارت‌آپ دیگر نیز نسبت به آموزش مجازی، برای درخانه ماندن مردم و دوری از ویروس کرونا برنامه ریزی کرده است. این تلویزیون ۶ هزار ساعت فیلم آموزشی را برای دانش آموزان دوره متوسطه به صورت رایگان ارائه کرده است.
شبکه‌ای از استارت‌آپ‌ها نیز برای توانمندسازی و آموزش در بحران کرونا در راستای مسئولیت‌پذیری و کار گروهی همراه شده و طرح «انتشار محتوای رایگان آموزشی» را ارائه داده‌اند.
همچنین پلتفرم آموزشی با تاکید بر شعار «مدارس تعطیل می‌شوند، اما آموزش تعطیل‌شدنی نیست»، پلتفرم‌های آموزشی خود را با دانش‌آموزان و مدارس همراه کرده است.
در همین حال یک سیستم دانش بنیان نیز در راستای کمک به مدارس و آموزشگاه‌ها برای تجهیز به سیستم مدرسه آنلاین راه اندازی شده که این سیستم بومی جایگزینی برای استفاده از پیام رسان‌ها و سامانه‌های خارجی محسوب می‌شود.
جلسات آنلاین جای سمینارها را می‌گیرد
کاهش جلسات حضوری یکی از راه‌های کاهش آسیب پذیری کرونا است. در این راستا یک پلتفرم راهکاری جهت کاهش رفت و آمد در پیشگیری از وقوع کرونا با جلسات آنلاین ارائه کرده است.
یک سامانه مدیریت و برگزاری رویدادهای زنده و آنلاین نیز برای کاهش حضور مردم در اماکن عمومی و نیز فراگیرشدن استفاده از ابزارهای فناورانه کاهش‌دهنده جابه‌جایی افراد، راهکاری ارائه داده است؛ این سامانه اعلام کرده که چون نباید برای مقابله با شیوع ویروس کرونا آموزش را متوقف کرد، دوره‌ها، سمینارها و کلاس‌های آموزشی که به‌خاطر کرونا لغو شده را به صورت رایگان و آنلاین برگزار می‌کند.
در همین حال کمپین «هر کجا، هرزمان، یادگیری» با محوریت ارائه آموزش‌های رایگان مجازی در قالب ۴۰ وبینار تخصصی در فضای مجازی (رویداد آموزشی غیرحضوری) در مدت حدود ۸۵ ساعت محتوای آموزشی برگزار می‌شود.
این رویداد مجازی و رایگان برای تداوم آموزش‌های از راه دور توسط تعدادی از فعالان و متخصصان فضای مجازی در راستای ایفای مسئولیت اجتماعی در ارائه آموزش الکترونیک به مردم، شکل گرفته و موضوعاتی از جمله بازاریابی و تبلیغات، دیجیتال مارکتینگ، اینفوگرافیک، ارائه حرفه‌ای و گزارش نویسی نوین را برای استارت‌آپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و کسب و کارهای فناورانه آموزش می‌دهد.
پیام رسان ها بستر کلاس‌های درس می‌شوند
در راستای فراگیر شدن آموزش الکترونیک، پیام رسان های بومی آمادگی خود را برای ارائه خدمات به کاربران اعلام کرده‌اند. برای مثال هم اکنون پیام رسان های بومی مانند «گپ» و «ایتا» به عنوان بستر ارتباطات برگزاری کلاس‌های درس با هدف کاهش جابه‌جایی افراد، در بسیاری از دانشگاه‌ها و مدارس مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
پیام رسان «گپ» از آمادگی بستر پخش زنده جهت کلاس درس، کنفرانس تصویری و تماس تصویری خبر داده است.
ارزیابی سلامت با راهکارهای استارت‌آپی
در این میان با توجه به نگرانی از ابتلا به کرونا و خطرات مراجعه به اماکن شلوغ مانند مطب پزشکان، یک استارت‌آپ روزانه ۲۰ هزار مشاوره رایگان متنی و ویدئویی با موضوع کرونا را توسط پزشکان متخصص و فوق تخصص خود به مردم ارائه می‌کند.
در راستای کاهش این مراجعات به مراکز درمانی، یک سایت مرتبط با آزمایش‌های پزشکی راهکار دیگری برای مقابله با این چالش دارد و به شرکت‌های بزرگ سرویس پایش سلامتی و به افراد، امکان آزمایش در منزل را می‌دهد.
در راستای این مسئولیت اجتماعی، همچنین یک شبکه توزیع محتوا و رایانش ابری برای اپلیکیشن‌ها و سایت‌های آموزشی داخلی، خدمات رایگان ارائه می‌دهد.
حتی مسیریاب‌های بومی مانند «بلد» و «نشان» نیز در مواجهه با این بحران و در راستای پاسخ سریع به مردم، آدرس بیمارستان‌های ارائه دهنده خدمت به بیماران مبتلا به کرونا در کل کشور را در نقشه خود قرارداده اند که با جستجوی عبارت کرونا در این اپلیکیشن‌ها، می‌توان نزدیک‌ترین مراکز درمانی به خود را بیابیم.
