موتور جستجوی بومی یوز که بیش از ۶ سال عمر دارد و هزینه‌هایی چند میلیارد تومانی برای ساخت و توسعه آن انجام شده بود، مدتی است که عملا از کار افتاده و هیچ نتایجی را به کاربران نمایش نمی‌دهد.

 

مشاهدات عینی نشان می‌دهد که مدتی است موتور جستجوی بومی یوز به جز نمایش صفحه اول، عملکردی ندارد و جستجو در آن ممکن نیست. پیش‌تر و در زمان قطعی اینترنت در سال گذشته نیز موتور جستجوی یوز پس از هجوم کاربران از کار افتاده بود اما به نظر نمی‌رسد اختلال کنونی یوز ارتباطی به هجوم یکباره کاربران داشته باشد. هنوز مشخص نیست که این موتور جستجو قرار است به کلی به فعالیتش پایان دهد یا در حال حاضر با اختلالی موقتی همراه است.

 

موتور جستجوی بومی یوز در بهمن ماه ۹۳ به طور رسمی افتتاح شد و متعلق به یک شرکت خصوصی به نام داده پردازان شید اندیش است که با حمایت سازمان فناوری اطلاعات ایران راه‌اندازی شد.

 

در آن زمان اعلام شد یکی از اهداف راه‌اندازی موتور جستجوی بومی یوز «جلوگیری از هدر رفت سرمایه های ملی» است؛ در اینجا باید خاطر نشان شد که «برات قنبری» معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات در مراسم رونمایی از یوز اعلام کرد که ۷ میلیارد تومان صرف هزینه توسعه و راه‌اندازی موتور جستجوی بومی یوز شده است. این رقم احتمالا در طول سال‌ها بیشتر هم شده باشد.

 

سال گذشته «امیر ناظمی» معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان فناوری اطلاعات در نشست خبری «رتبه بندی مراکز داده در کشور» گفته بود که «یوز متعلق به گروهی است که در دانشگاه امام حسین فعال هستند و مجموعه سپاه باید درباره ادامه فعالیت موتور جستجوگر یوز تصمیم‌گیری کند. تصور من این است که اگر این موضوع به بخش خصوصی واگذار می‌شد و به جای کمک‌های مستمر مالی، رقابت در این زمینه شکل می‌گرفت، احتمالاً با نتیجه بهتری روبه‌رو می‌شدیم.» او تاکید کرده بود جویشگرهای بومی از تسهیلات خاصی در دوره کنونی وزارت ارتباطات استفاده نکردند.

 

ناظمی تاکید کرده بود که توقف یا ادامه فعالیت یوز در دست آنها نیست و نهادهای دیگری باید در این رابطه تصمیم بگیرند: «این نهادها باید هرچه سریع‌تر در این رابطه تصمیم خود را بگیرند. ما به عنوان سازمان فناوری، دوست داریم این حوزه رشد کند اما از راه خودش؛ نه از طریق محدودسازی، مداخله مستقیم یا از طریق انتخاب برخی بازیگران و حذف بازیگران دیگر.»

 

ناظمی همچنین در آبان ۹۸ در گفتگو با مهر عنوان کرده بود برای پیشبرد پروژه موتور جستجوی بومی، سازمان فناوری اطلاعات یک برنامه جامع دارد اما اجرای این برنامه مستلزم آن است که «راهبری صفر تا صد موتور جستجوی بومی به سازمان فناوری اطلاعات واگذار شود.» او تضمین داده بود که این پروژه اگر به دست آنها بیفتد، قطعا به نتیجه خواهد رسید: «ما قصد نداریم پروژه موتور جستجوی بومی را از ابتدا آغاز کنیم اما همانطور که پروژه هایی مانند نقشه و مسیریاب بومی را بدون مشکل جلو بردیم و هم اکنون تعداد نصب آنها از اپلیکیشنی مانند ویز هم بیشتر است، در صورتی که این پروژه را به صورت کامل به ما واگذار کنند می توانیم برای سرانجام آن تضمین دهیم.»

 

چندی پیش بیسفون به عنوان یکی از اولین پروژه‌های پیام‌رسان بومی که تاکنون چندین میلیارد صرف هزینه‌ توسعه آنها شده از کار افتاد و این احتمال وجود دارد که موتور جستجوی بومی یوز هم به همین سرنوشت دچار شود. گفتنیست هفته گذشته همراه اول از موتور جستجوی بومی خود با نام ذره‌بین رونمایی کرد که بررسی برخی کاربران در فضای مجازی نشان می‌دهد این موتور جستجو عملا نتایج گوگل را بدون هیچ کم و کاستی به نمایش در می‌آورد.